Kavyanushasana Part 1

Author(s): Hemchandracharya, Rasiklal C Parikh
Publisher: Mahavir Jain Vidyalay

Page 594

१०४ ४ आपाते
आरंभेपि ॥ १०४ ७ विभावानाम् । अत्र विभावानामेव केवलानां प्रहणं कृतं
इति भावः ॥ १०४ १३ उत्सुकम्
प्रेयसि दूरस्थे चक्षुरुत्सुकं जातम् ॥ • १०५ १ व्यभिचारिणाम् केवलानामेव ग्रहणम् १०६ ६ तद्विपरीत शृंगारविपरीतः ॥ १०६ ६ तन्निमित्तम्
शंगारनिमित्तम् ॥ १०६६ अर्थप्रधानो दृश्यते हि राजानः शृंगारपुष्टिकृतो अ.
र्थस्य कृते समरसरम्भं विदधाना रौद्रं रसं
भजते ॥ १०६. ८ तद्विभाव
तस्य भयानकरसस्य विभावाः तद् विभावाः॥ १०६ ९ त्रिवर्गात्मकप्रवृत्ति त्रिवर्गात्मकप्रवृत्तौ शंगारवीराद्भुतरूप
रसत्रयप्रवृत्ती ये धर्मास्तद्विपरीता निवृत्तिः संसाराद्विरमणं तस्य ये धर्मास्तदात्मकः
ततो द्वन्द्वसमासः ॥ १०६ ११ परस्परासंकीर्णाः परस्परं अमिलिताः ॥ - १०६ ११ आर्द्रतास्थायिका आर्द्रता स्थायी भावो यस्य ॥ १०६ १२ रतौ
अंतर्भवति ॥ १३ धर्मवीरे
वीररसप्रथमभेदेऽतर्भवति ।। १०६ १४ एवं
भये ॥ १०६ १४ गर्धस्थायिकस्य ___ गधेः अभिलाषः स्थायी भाको यस्य ।। १०७ १ स्त्रीपुंसौ
आलंबन ॥ १०७ १ माल्यतु
उद्दीपन ॥ ३ वर्जितव्यभिचारिणी एतद्वर्जितैर्व्यभिचारिभिः व्यभिचारिणी ॥ १०७ ४ समाविषयग्राम समस्तविषयसमूहसंपूर्णयोः॥ १०७ ४ संप्रयोग
सुरत° ॥ ६ सुखोत्तरा
सुखप्रधाना ॥ १०७ ६ आस्थाबन्धात्मिका अयं मम मम इयं एवंरूपा आस्था ॥ १०७ ८ विषया
रतिः ॥ १०८ ३ गोत्वस्येव
ध्यतिरेकदृष्टांतः ॥ १०८ ६ तथा हि
संभोगे विप्रलम्भः विप्रलम्भेपि संभोगः रतिः शृङ्गारस्य उभयात्मकरवं व्यनक्ति ।