Karmagrantha Part 3

Author(s): Devendrasuri, Jivavijay, Prabhudas Bechardas Parekh
Publisher: Jain Shreyaskar Mandal Mahesana

Page 446

પરિશિષ્ટ
૪૨૧ ૫૧ ભવ્ય માગણ–બંધસ્થાન, બંધબાગા, ઉદયસ્થાન ઉદયભાંગા તથા સત્તાસ્થાન સર્વ ઘટે છે. કંઈ વિશેષતા નથી.
પર અભવ્ય માગણા –તિર્યંચગતિમાં બતાવ્યા પ્રમાણે ૨૩ આદિ ૬ બંધસ્થાન અને ૧૩૯૨૬ બંધભાંગ, તથા ૨૧ આદિ નવ ઉદયસ્થાન હોય અને કેવલીના ૮, આહારકના ૭, તથા ઉદ્યોત સહિત વૈક્રિય મનુષ્યના ૩ એમ ૧૮ ભાંગા વિના શેષ ૭૭૭૩ ઉદયભાંગી હોય અને ૮૮, ૮૬, ૮૦ અને ૭૮ એમ ૪ સત્તાસ્થાન હોય.
ભવ્ય માર્ગણું સમાપ્ત. પ૩ ઉપશમસમ્યકત્વ-ઉપશમ સમ્યકત્વ માર્ગણામાં અવધિજ્ઞાનમાં બતાવ્યા મુજબ ૨૮ આદિ પાંચ બંધસ્થાન અને ૩૫ બંધભાંગા હોય છે, તથા ૨૧, ૨૫, ૨૭, ૨૮, ૨૯, ૩૦ અને ૩૧ એ સાત ઉદયસ્થાન હોય છે. જો કે કઠામાં ૩૬નું ઉદયસ્થાન ગણેલ છે, પરંતુ તેનો સંભવ જણાતું નથી. વળી ૨૧, ૨૫ અને ૨૭ નો ઉદય સપ્તતિકા ચૂકારના મતે ઉપશમણિમાં કાળ કરી ઉપશમ સમ્યકત્વ સહિત દેવમાં ગયેલાને અપર્યાપત અવસ્થામાં ઘટી શકે છે. પણ અન્યને ઘટતું નથી. માટે ૨૧ના ઉદયે દેવતાના ૮, ૨પ ના ઉદયે પણ તેના ૮, ૨૭ ના ઉદયે ૮, ૨૮ ના ઉદયે ૧૬, ૨૯ ના ઉદયે ૧૬, અને ૩૦ના ઉદયે ૮, એમ દેવતાના ૬૪ અને નારકીને ૨૮ ના ઉદયને ૧, મનુષ્યને ૩૦ ના ઉદયના ૧૧૫૨ તેમજ ઉદ્યોતના અનુદયવાળા ૩ ના ઉદયના તિર્યંચના ૧૧પર અને ૩૧ ના ૧૧૫૨ એમ કુલ ૩પર૧ ઉદયભાગા હોય. મનુષ્ય, તિર્યંચ અને નારકને અપાતાવસ્થામાં આ સમ્યકત્વ હતું જ નથી. એથી તેમના અપર્યાપ્તાવસ્થાના ભાંગાઓ ગણેલ નથી. વળી યંત્રમાં ૧૭૬૮ ભાંગા જણાવેલ છે, તે કેઈપણ હિસાબે બંધબેસતાં આવતા નથી. પછી તો બહુશ્રત જાણે. અને સત્તાસ્થાને ૯૩ આદિ પ્રથમના જ હોય છે.
તા. ક.
ઉપશમ સમ્યકૃત્વમાં ઉત્તરક્રિયશરીર દેવ બનાવતા નથી અને ( દ્યિોતનો ઉદય ઉત્તરક્રિયા શરીરમાં જ હોય એવો પણ એક મત છે માટે તે આચાર્ય મહારાજના મતે દેવતાના ૬૪ને બદલે ૪૦ ઉદયભાંગા આવે એટલે કુલ ૩૫૯૭ ઉદયભાંગા પણ હોય અને શતક ચૂણિના મતે દેને અપર્યાપ્ત અવસ્થામાં ઉપશમ સમ્યકત્વ ન માને તે માત્ર દેવતાના
Jaimeducation international