________________
શાણાને શિખામણ સાનમાં!
પૂ. પંન્યાસજી મહારાજ શ્રી કીર્તિવિજયજી ગણિવર-મુંબઈ સંસારમાં વિષયોને પરાધીન બની ઇંદ્રિયોના અસંયમના કારણે અનંતશક્તિનો સ્વામી આત્માં જે રીતે મૂઢ બનીને વતી રહ્યો છે. તેને સારગ્રાહી છતાં સચોટ સદુપદેશ પૂ. મહારાજશ્રી અહિં પેતાની સરલ તથા સ્વચ્છ લેખન શૈલીમાં રજૂ કરે છે. આત્માને જાગ્રત કરવા સાનમાં તેઓશ્રી હિતકર
શિખામણ આપી રહ્યા છે.
હે મહાનુભાવ! | સર્વસ્વ છાવર કરવા તૈયાર થાય છે. વિમેવ ચ હંસાત્ ક્ષાદિત જ ક્ષણ પણ એ રૂપની પાછળ તે જરા જે. ન્દ્રિય ચંwતું. ર ય ર ર વષ આ કાયા એ તે મળમૂત્ર અને વિષ્ટાદિ સાત
ધાતુથી ભરેલી કોથળી છે. જેમ કે માણસ હે ચેતન! સંસારથી જે તને ભય લાગે હોય
આપણને એક સુંદર અને સહામણું કથળી અને તેનાથી તું મુક્ત થવા માંગતા હોય, તે
અર્પણ કરવા તૈયાર થાય ભલે પછી તે મખતું તારી ઈન્દ્રિો પર વિજય પ્રાપ્ત કર અને
મલની મુલાયમ અને મેહક કથળી હોય, તે માટે અવિરત પુરુષાર્થ કર. જન્મ, જરા અને મૃત્યુની ચકીમાં અનાદિ કાળથી આપણે
ચારેકોર કસબનું કામ કર્યું હોય, વચ્ચે હીરા, આત્મા પીસાઈ રહ્યો છે, દુઃખી દુઃખી થઈ
મેતી અને માણેક જડેલા હોય, સ્પર્શમાં રહ્યો છે અને ત્રાહિ તેબા પિોકારી રહ્યો છે.
ખૂબ કમળ, દેખાવમાં અત્યંત આકર્ષક આ બધાયનું મૂળ અને મુખ્ય કારણ આપણે
આનંદદાયક અને મનોમથ્થકર હોય, આત્મા જન્મ જન્મમાં ઈન્દ્રિયેનો ગુલામ
ચક્ષુ અને હસ્તને ગમે તેવી મનેરમ-મનબને છે, વાસનાને વશ થયો છે, તેથી જ
મેહક હોય પણ તને ખબર પડે કે એ તેની આ દુર્દશા થઈ રહી છે. હવે જે આત્માને કોથળીમાં તે વિષ્ટા ભરેલી છે, તે તું એને આ ઘોર થી બચાવ હોય. સાચો સ્પર્શ કરે ખરો ? તરત જ જવાબ નકારમાં સુખી અને શાંત બનાવવા હોય તે તેને મળશે, પણ ભેળા માનવી હવે તું જરા વાસના ઉપર વિજય મેળવવું જ પડશે, ઈન્દિ- વિચાર કર કે-જે રૂપમાં તું મુગ્ધ બન્યું છે,
ને વશ કરવી પડશે, લાલસાઓ ઉપર કાબૂ તે કાયા ગમે તેટલી ખૂબ સુરત હોય, ભલે મેળવો પડશે. એકેક ઈન્દ્રિયને વશ બનેલા રૂપમાં રૂપાળી હોયગમે તેટલી સુંદર અને હાથી, પતંગીયું, મીન ભ્રમર અને હરણ મેહક હોય પણ અંદર શું ભર્યું છે? ઉપરથી પિતાના પ્રાણુ ઑઈ બેસે છે, જ્યારે પાંચે ગમે તેટલી ઉજળી સુંદર અને સહામણી ઈન્દ્રિયોમાં આસકત બનેલા અને વાસનાના લાગે તેથી કંઈ રાજી થવાનું નથી કારણ કે આ ગુલામ બનેલા માનવીની શી દશા ! ઉપરથી રૂપાળી દેખાતી કાયાની અંદર, મળ,
હે મહાનુભાવ! જરા વિચાર કર ! જે મૂત્ર, વિષ્ટા, પરૂ, લેહી, ચરબી, હાડ, ચામ રૂપ પાછળ તું ગાંડા ઘેલે બને છે, અરે અને માંસ વગેરે સાત ધાતુઓથી ભરેલી છે, એમાં મુગ્ધ અને મશગુલ બની તું તારું દુધથી ભરેલી આ કાયા પાછળ તું શાને