________________
કુ લ વ ધૂ
વૈધરાજ માહનલાલ ચુ. ધામી કલ્યાણુ માં લગભગ છેલ્લા સવા વર્ષથી પ્રસિદ્ધ થતી અને પ્રત્યેક વાચકના માનસ પટપર અનેખું આણુ કરી ચૂકેલી વાર્તા આ અને પૂર્ણ થાય છે. વાર્તા લેખક સુપ્રસિદ્ધ સાહિત્યકાર ચિંતક ભાઇ શ્રી ધાત્રીની શૈલી માટે કશું' કહેવાનું રહેતુ નથી, તેઓ લબ્ધપ્રતિષ્ઠ વાર્તાકાર છે. તેમની ભાષા મધુર, ધીર તથા સસ્કાર સભર છે. વર્ષાથી તેઓએ સાહિત્યકાર તરીકે સાહિત્યના પ્રત્યેક પ્રદેશ ખેડ્યા છે. ૬૦ ઉપરાંત પુસ્તકો તેમણે લખ્યા છે. વૈદક વિષેનુ તેઓનુ જ્ઞાન સચાટ તથા ઉંડુ છે. છેલ્લા કેટલાએ વર્ષોથી તેઓએ નવલકથાની શૈલીમાં ભ. શ્રી મહાવીરદેવના સમય પછીના ૧૦૦ વર્ષમાં થઇ ગએલા ઐતિહાસિક પાત્રાને પેાતાની તેજસ્વી ક્લમે આજસ્વી શૈલીમાં નિષ્ઠાપૂર્વક આલેખવા પ્રયત્ન કર્યો છે. જેનાં પરિણામે મગધેશ્વરી–ભા-૧-૨-૩ તથા રૂપકાશા ભા-૧-૨ એ પાંચ મહત્ત્વના ગ્રંથ નવયુગ પુસ્તક ભડારરાજકાત તરફથી પ્રસિદ્ધ થયા છે.
ભગવાનશ્રી મહાવીરદેવના સમયના ઐતિહાસિક પાત્રાને સાંકળતા તેએાના સર્વાંગ સુદર કથા થા બંધન તૂટયા-ભા ૧, ૨,૩, લગભગ ૧૦૦૦ પાના ઉપરનાં પુસ્તકા તાજેતરમાં પ્રસિદ્ધ થનાર છે. અને ભ. શ્રી પાર્શ્વનાથ સ્વામીના સમયના પાત્રા, કાશ તથા વાતાવરણને જીવત કરનારા તેમના થાયથા સિદ્ વૈતાલ ” પણ ત્રણ ભાગામાં પ્રસિદ્ધ થનાર છે. તે શબ્દશિ૰પી, અને વાર્તાકલાના અદ્ભુત કલાકાર છે.
• કલ્યાણ” પ્રત્યેની મમતાથી પ્રેરાઈને તેમણે રસપ્રદરીલિયે જે વાર્તા અહિ આપી, તે માટે અમે તેમના દરેક રીતે ઋણી છીએ ! ‘ કલ્યાણ’ માટે તેઓ નવી ઐતિહાસિક વાર્તા તાજેતરમાં શરૂ કરનાર છે, એમ કહેતાં અમે આનંદ અનુભવીએ છીએ !
તે પેાતાની શક્તિદ્વારા જગતના આસુરી તત્ત્વાની સામે દૈવીતવાના દિવ્સસ દેશ આપતા રહે ! એ જ કામના !
વહી ગયેલી વાર્તા: પેાતનપુરના પ્રિયંગુ શેઠના પુત્ર દેવદિન, પાઠશાળામાં સાથે ભણતી સરસ્વતીના ખેલાયેલા એમને ગાંઠરૂપે બાંધી, તેની સાથે અવસરે પાળુિગ્રહણ કરી, પરણ્યાની પહેલી રાત્રે તેને ત્યજી દે છે. પેાતાના ગારવને સ્હેજ પણુ આંચ લાવ્યા વિના સ્વમાનપૂવક પિતાને ત્યાં રહેતી સરસ્વતી, પતિના પરદેશપ્રયાણ બાદ શ્વશુરના વાસયથી પ્રેરાઈને પતિના ઘેર આવે છે. પરદેશ ગયેલ દેવદેન અંધેર નગરીમા કુટ્ટપ્રભાની માયાજાળમાં ફસાઈ પડે છે. પ્રિયગુશેઠને આ સમાચાર પ્રાપ્ત થતાં તેએ દુખિત બને છે. સરસ્વતી શ્વૠરની આજ્ઞા મેળવીને ‘સામદત્ત ' નામ ધારણ કરી, વ્યાપારીના વષે અનેક માણસાના કાફલા સાથે ત્યાં આવે છે. કુટ્ટપ્રભાને તેની માયાજાળ ભેદી ગુલામ બનાવે છે. ત્યાંના રાજાના આગ્રહથી તેને ત્યાં છેઠી, અન્ય સ` કુટ્ટપ્રભાએ ફસાવેલાઓને પાત-પાતાના દેશ તરફ જવા દેવાની સગવડ કરી આપી, પેાતે દેવદનને લઈને સમુદ્રમાર્ગે વધે છે. મધ્ય દરિયે દેવદિનને પેાતાના ભતકાશ સ્મૃત્તિમાં આવતા આધાત લાગે છે, તે દરિયામાં પડતુ મૂકે છે. સરસ્વતીના-સામાત્તના સેવકા તેને બહાર કાઢી બચાવે છે, સરસ્વતી તેના પરિચર્યામાં રહે છે. મૂતિસ્વામીને ભાનમાં લાવ્યા ખાદ સરસ્વતી સ્વામીને મળવા ઉત્સુક બને છે. પેાતાનુ પ્રછન્ન રૂપ ત્યજી, પ્રગટરૂપે દેવદિનની ધર્મપત્ની તરીકે પ્રગટ થાય છે. દેવદિન શરમાઇ જાય છે. તેજસ્વી નારી સરસ્વતી પેાતાની મર્યાદા, નારીનું ગૈારવ તથા પવિત્રતા જાળવીને પોતે જે કાઈ કર્યું છે, તે પોતાનું વૃત્તાંત કહી દેવદિનને ભુતકાલ ભલી જવા કહે છે.
(હવે વાંમા આગળ— )
の
