________________
કલ્યાણ” પર આવેલાં પાનાં વિવેચને. જૈન સમાજમાં જ્ઞાન, સંસ્કાર તથા સામની સરભ ફેલાવવાનો એક જ શુભાશયથી કલ્યાણનું સંચાલન થઈ રહ્યું છે. અવાર-નવાર આ માટે અનેક ચીજનાઓ સમાજ સમક્ષ મૂકાઈ છે. તા. ૨૫-૧૦-૫૬ ના વર્ષ: ૧૩ અંક: ૮ ના પેજ પપ૦ ઉપર, અમે પૂર પાદ શ્રી આનંદઘનજી મહારાજશ્રીના તથા પૂ. પં શ્રી વીરવિજયજી મહારાજશ્રીના અધ્યાત્મલક્ષી પદ ઉપર વિવેચનને માટે સમાજના સર્વ કે અભ્યાસીવર્ગને આદરપૂર્વક નિમંત્રણ પાઠવેલું,
અને તે માટે તે બને પદે ભૂલ પ્રસિદ્ધ કરેલા હતા. પૂ૦ આનંદધનજી મહારાજના તથા ૫૦ ૫૦ વીરવિજયજી મહારાજના આ પદ ઉપર અત્યાર સુધી કોઈ પણ સ્થળે વિવેચન પ્રસિદ્ધ થયેલું નથી તેમજ એ પદે કાંઇક અંશે ગઢ છે; સમાજને કરેલી એ અપીલના પરિણામે અમારા ઉપર જે અમુક વિવેચનો આવેલાં છે. તેમાંથી પૂ. શ્રી આનંદઘનજી મહારાજશ્રીના પદ ઉપર બે વિવેચને, અને પૂત્ર શ્રી વીરવિજયજી મહા
રાજશ્રીના પદ ઉપરનું એક વિવેચન અહિં અમે પ્રસિદ્ધ કરીએ છીએ. * બને પદ ઉપરનું પહેલું વિવેચન, શ્રીયુત મણિલાલ મેહનલાલ પાદરા રે લખી મેલેલ છે, જ્યારે પૂ. શ્રી આનંદઘનજી મ૦ ના પદ ઉપરનું એક વિવેચન લખી મોકલનાર શ્રીયુત ડેર વલભદાસભાઈ નેણશીભાઇ છે. અને આ વિષયના ઉંડા અભ્યાસી, અને ચિંતનશીલ લેખકે છે.
કલ્યાણ” દ્વારા આવી રીતે જ્ઞાનનો પ્રચાર કરવાની પ્રવૃત્તિમાં સહકાર તથા સાગ આપવા માટે આ લેખક વિદ્વાનેને આ વિષયમાં અમારા અભિનંદન!
સંપાદક. પૂ૦ પાદ શ્રી આનંદઘનજી મહારાજના પદને ભાવાર્થ :
(મૂલ પદઃ કંથ ચતુરદિલ જ્ઞાની) ભાવાર્થ લેખક શ્રી મણિલાલ મેહનલાલ પાદરાકર-મુંબઈ.
જણાવેલે ભાવ સંગત બને તેમ લાગે છે. છતાં પીઠિકા
આશય આનંદઘન તણો, અતિ ગંભીર ઉદાર; સત્તાએ અનંત અવ્યાબાધ અક્ષયસુખના “બાળક બંથ પસારીને, કહે ઉદધિ વિસ્તાર.” ભકતા અને સિદ્ધ સમાન એ અનંત શક્તિને ધણી, હેવાથી હું મારા ક્ષયોપશમ પ્રમાણે એને ભાવાર્થ પરમ આરાધ્ય તત્વ જે આત્મા તેજ સંસારમાં સાર, વિસ્તારવા ઉઘુક્ત થ છું. આદરણીય છે. એવું પ્રાપ્તવ્ય છે. અને આમાની પરમ પ્રેરણાદાયી, ચિરસહવાસિની નિજના નિજત્વને
પદને ભાવાર્થ. પ્રકટાવનારી, સમજાવનારી, એવી આત્માની સતી સુમતિ (ચેતના સખી) પોતાના પ્રિયતમ પ્રિયતમા તે સુમતિ અગર ચેતના છે, આ વિશ્વમાં કંથને કહે છે કે, હે કંથ! હે આત્મારામ! પરંપરિ. પરિદૃશ્યમાન થતી તમામ જડ વસ્તુઓ પર જાણવી. શુતિને પિછાની, સ્વ-ગુણમાં રમનાર ચતુર પ્રાણેશ્વર ! સાધન છે એમ જાણવું; અને એક માત્ર પરમતત્ત્વ સદા સર્વદા જ્ઞાનગુણમાં–નિજાનંદમાં રમનાર જ્ઞાની સાધ્ય તે સ્વ-સ્વરૂપી આત્મા જ છે (તે સિવાય કંથ! તમને બલિહારી જાઉં? કારણ જેહને નિરંતર સર્વ મિથ્યા છે, તેમ સહી નિજ આત્મગુણ-રમણ- (ઉના) ચાઉચિ
(ચેહની) ચાહીએ છીએ, તમારો નિત્ય સહવાસ તામાં લીન થવું. એ જ બેધ પામ્યાને સાર છે. અને એકત્વતા-અભેદતા, તેજ તો કહે છે ! કરે
છે એથી લાગે છે કે, આપે મારી પ્રીત પૂર્ણપણે આત્મા અને તેની પ્રિયતમા સુમતિને આ પદમાં પિછાની છે. સ્વ-ગુણમાં રમવાની રીત તમે ઉત્તમ એક સુંદર સંવાદ છે, પરમ યોગીશ્વર નિજાત્મમસ્તીમાં પ્રકારે જાણે છે. હે પ્રાણ ! હે કંથ! તમે સુચતુર મસ્ત પૂ. શ્રીમદ્ આનંદધનજી મહારાજના સ્વાનુભવે અને જ્ઞાની છે. અનંત આત્મગુણના સાગર સમા લખાયેલા આ પદમાં મારી સમજ પ્રમાણે આ લેખમાં તમે હેવા છતાંય હું આપને કંઈક કહું છું. માત્ર