________________
પરિશિષ્ટ
સફળતાનાં સોપાન (માઈલસ્ટોન) જેને જીવનમાં સફળ (success) થવું છે ૨) બીજાને જગાડે છે ? આજની હોય એણે, કોઈપણ સ્થળેથી ગુણ ગ્રહણ સૂર્યવંશી યુવાપેઢીને કૂકડો બ્રાહ્મ મુહૂર્ત કરતાં શિખવું જોઈએ... ચાણક્યનાં સૂત્રમાં ઉઠવાનો બોધ આપે છે. હવે તો વિજ્ઞાન તો દુનિયા જેમને તિરસ્કૃત માને છે તેવા પણ સ્વીકારે છે રાત્રિનાં ૯ થી સવારે ૪ કાગડા-કૂતરા-બગલા અને ગધેડા જેવા પશુ- વચ્ચે જે ઉંધ લેવામાં આવે તે દિવસનો પક્ષી પાસેથી પણ બોધ પ્રાપ્ત કરવો જોઈએ. બધો થાક ઉતારી નાખે છે. આરોગ્યની
ચાણક્યનાં મતાનુસાર સિંહ પાસેથી દષ્ટિએ તન અને મનનાં તમામ રોગો નાશ ૧, બગલા પાસેથી ૧, કુકડા પાસેથી ૪, પામે છે. સવારે બ્રાહ્મ મુહૂર્તે ઉઠીને ધ્યાનકાગડા પાસેથી ૫, કૂતરા પાસેથી ૬ અને પ્રાણાયામ કરવા જોઈએ. ૩) અન્યાયનો ગધેડા પાસેથી ૩ ગુણો માણસે ગ્રહણ કરવા સામનો કરે છે ૪) પોતાની ઉપર આક્રમણ જોઈએ, તેવીજ રીતે કોઈપણ માણસમાં કરનારને ક્ષમા આપતો નથી. • આજે ગમે તેટલા અવગુણ હોય તો તેની ઉપેક્ષા ઘણા લોકો વાત વાતમાં સમાધાન કરવાની, કરીને પણ તેનાં ગુણ જ ગ્રહણ કરવા સમતા રાખવાની શિખામણ આપે છે, પરંતુ જોઈએ.
જેઓ ધર્મ અને સંસ્કૃતિનાં વિધ્વંશક છે, શિવઃ “સત્વ” ગણ ગ્રહણ કરવું, અન્યાયી છે તેની સાથે કદી સમાધાન કરાય સિંહ જે કામની પાછળ પડી જાય છે. નહિં..! અને ક્ષમાનું દાન પણ કરાય નહિ. તેમાં તે પોતાની તમામે તમામ તાકાતથી ચાણક્ય કહે છે તેમની સામે તો યુદ્ધ કરીને જાનની બાજી લગાવી દે છે. એની પાસેથી તેમને ખતમ જ કરવાના હોય - જેઓ એકાગ્રતા અને ધ્યેયની પ્રાપ્તિ માટે મચી દ્રોહીઓ સાથે સમાધાન-ક્ષમાની વાતો કરે પડવાના પાઠો શીખવા જોઈએ. છે તે અહિંસક નથી પણ કાયર-નિર્માલ્ય છે.
બગલો : “ઈન્દ્રિયો ઉપર કાબુ” કાગડો: કાગડામાંથી ૫ ગુણ ગ્રહણ બગલો જ્યારે પાણીમાં માછલા પકડવા કરવા જોઈએ. ઉભો હોય છે, ત્યારે પોતાની તમામ ઈન્દ્રિયો ૧) છૂપાઈને પ્રેમાલાપ કરવો છે કૂતરાઉપર અદ્ભુત કાબુ પ્રાપ્ત કરે છે. એની કબૂતર જાહેરમાં રતિક્રિડા કરતા જોવા એકાગ્રતાને દુનિયાની કોઈ તાકાત તોડી મળે છે, પણ કાગડાઓ પોતાની શકતી નથી. ધ્યાન કેવી રીતે કરવું એ વાસનાનું જાહેરમાં પ્રદર્શન કરતાં નથી. બગલા પાસેથી શિખવું જોઈએ. આજે મેટ્રો સીટીઓમાં જાહેર સ્થળો
કૂકડો કૂકડા પાસેથી માનવે ૪ ગુણ પ્રેમની અભિવ્યક્તિનાં સ્થાન બની ગ્રહણ કરવા જોઈએ ૧) સમયસર જાગે ગયા છે.
૨૦૦