________________
XAVAXACALAURXARXA XALASR
ae pela 12$ ea
( જીવસિદ્ધિ)
વિશ્વ જીવ અને અજીવ પદાર્થોનો સમુદાય છે, જે કાળની અપેક્ષાએ અનાદિ અનંત છે. અહીં જીવ-વિજ્ઞાન પ્રસ્તુત થવાથી જીવપદાર્થ સંબંધી વાતો કરીશું.
કેટલાક લોકો જીવતત્ત્વ-આત્મતત્ત્વમાં નથી માનતા, પરંતુ જ્યારે પોતાની અંદર રહેલા જ્ઞાન, સુખ આદિનો જેને પ્રત્યક્ષ અનુભવ થાય છે, વિચાર કરે છે ત્યારે આ ગુણરૂપ પદાર્થોનો ખ્યાલ આવે છે.
જયારે આ ગુણરૂપ છે તો તેનો કોઈ આધાર ગુણીદ્રવ્ય હોવો જોઈએ અને આ આધારભૂત દ્રવ્ય કોઈ ભૌતિક વસ્તુ ન હોઈ શકે.
કારણ કે, - જ્ઞાન,સુખ આદિમાં અને ભૌતિક વસ્તુમાં ઘણું અંતર છે. જેથી જ્ઞાન, સુખ આદિથી તાદાભ્ય--તન્મયતા-અભિન્નતા રાખનાર આત્મતત્ત્વને સ્વીકારવો અનિવાર્ય છે.. પ્રત્યક્ષ આદિ પ્રમાણ પણ નીચેની રીતે આત્મસિદ્ધિના સાધક છે.
- પ્રત્યક્ષ પ્રમાણ હું મારા બાળપણમાં ગામની પ્રાથમિક શાળામાં ભણતો હતો, અત્યારે અમુક નગરની વિદ્યાલયમાં ભણી રહ્યો છું અને આગલા વર્ષે અમુક શહેરની કૉલેજમાં ભણીશ, વગેરે ભૂત, ભવિષ્ય અને વર્તમાન આ ત્રણેય કાળના અનુભવમાં હું'નો જે અનુભવ છે તે આત્માનો પ્રત્યક્ષ અનુભવ છે. * કારણ કે,
આત્મા ત્રણેય કાળમાં તદવસ્થ-પરિવર્તન રહિત છે. ઉપર્યુક્ત ERRERERURURUR. q PURURURURLARLA
