Jiv Vichar Vivechan

Author(s): Darshanyashvijay
Publisher: Unpublished

Page 190

31)
(૯) મીથ : F, સર્વે સંમુશ્કેિમ મનુષ્યોની જઘન્ય અને ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતિ [આયુ)
અંતર્મુહૂર્તનું હોય , સર્વે અપર્યાપ્તા મનુષ્યોનું જઘન્ય અને ઉત્કૃષ્ટ આયુષ્ય અંતર્મુહૂર્તનું હોય. બાકીનાં મનુષ્યોનું જઘન્ય- ઉત્કૃષ્ટ આયુષ્ય નીચે પ્રમાણો સમજવું:
(दका तिर्थय येन्द्रिया| સર્વે અપર્યાપ્તા તિર્થય પંચેન્દ્રિયનું જઘન્ય અને ઉત્કૃષ્ટ આયુષ્ય
અંતર્મુહૂર્તનું હોય. | સર્વે પથતા ગર્ભન અને સંમૂર્ણિમનું જઘન્ય આયુષ્ય અંતર્મુહૂર્તનું હોય સર્વ પર્યાપ્ત માર્તજ અને સમૃછિમનું ઉત્કૃષ્ટ નીચે પ્રમાણે છે: પર્યાપ્તા
ગર્ભજ
સંમૃષ્ક્રિમ જળચર,
ઊs પૂર્વ વર્ષ | દોડ પૂર્વ વર્ષ ચતુષ્પદ ૩ થીમ
૮૪ હજાર વર્ષ ! ઉરપરિસર્પ કોડ પૂર્વ વર્ષ
પ૩ હજાર વર્ષ ભુજપરિસર્ક થ્રીડ પૂર્વ વર્ષ
૪૨ હજાર વર્ષ ખેચર
- પર્યાપનની અસંખ્યાતમો | 5૨ હજાર વર્ષ
| | મગૂણ્ય ક્ષેત્ર | જઘન્ય આયુષ્ય T ઉત્કૃષ્ટ આયુષ્ય ! | () ૩૦ અકર્મભૂમિ :
• ૫ દેવ૬૨ ૩ પલ્યોપમથી ઠંઈ ન્યૂને ૩ પંચોપમ • ૫ ઉત્તરકુ, ૩ પલ્યોપમથી કંઈક ન્યૂન ૩ પલ્યોપમ • ૫ હરિવર્ષ 12 પલ્યોપમથી કંઈક ન્યૂન ૨ પલ્યોપમ • ૫ ૨મ્ય [૨ પલ્યોપમથી કંઈ% જૂન ૨ પલ્યોપમ - ૫ હિમવંત ૧ પલ્યોપમથી કંઈક જૂન ( ૧ પલ્યોપમ • ૫ હિરણ્યવંત ૧ પોપમથી કંઈક ન્યૂન ૧ પલ્યોપમ
IIIIIIIIIIIIIIII - - , , , , , , , , , L ||૮| ૮ ૨ ૨ ૨ ૨ ૨ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ( ૧ ૨ - A :'''''p'*5 5 કે 8 6 4 5 6
ઇ
૮ ૮૮ ૯ ૧૧
મૂકાલિક તિર્યંચનું આયુષ્ય : ગર્ભક થતુષ્પદ અને ગર્દન ખેચરનું જે આયુષ્ય કહ્યું છેતેના અસંખ્ય વર્ષ થાય. એ અસંખ્ય વર્ષનું ઉત્કૃષ્ટ આયુગ યુગલિક તિર્યંચનું સમવું અને જઘન્ય આયુષ્ય તેનાં કરતાં કાંઈક એવું સમજવું
\tઇ પ૬ અંતરડ્રીપ
પલ્યોપમના ખિસંખ્યાતને પહયોપમનો મા ભાગથી કંઈક ન્યૂન | અસંખ્યાતમો ભાગ-
(
| મનુષ્યનાં આયુષ્ય જેટલું આયુષ્ય હાથી, સિંદુ વગેરેનું હોય. એનાથી- અને ચોથા ભાટી ઘોડા વગેરેનું હોય , બકરા- ઘેટાં - શિયાળ વગેરેનું આદમ નાટો હોય , ગાય-ભેંસ-રણ-ઊંટ- ગધેડા વગેરેનું પાંચમે ભાગે અને કૂતરા વગેરેનું દશમા ભાગે હોય છે. આ પ્રમાણે, તિર્યંચોના આયુષ્ય પ્રાયઃ સર્વે આરાઓમાં સરખા હૈય છે.
૧૫ કર્મભૂમિ • ૫ મઠ્ઠાવિદેહ ક્ષેમ | અંતર્મુહુર્ત પૂર્વ દૌડ વર્ષ
ઉહ • ૫ ભરત અને | આરી | જધન્ય અવણી લડી .
૫ ઐરાવત ક્ષેત્રમાં આરા પ્રમાણે આયુષ્ય
8 પલ્યોપમ | ૨૦ વર્ષ
બીજો બદ્દલાય
૨ પલ્યોપમ | 130 વર્ષ મી
૧ પલ્યોપમ / ૧ ક્રોડ પૂર્વ ચોથો |
૧ કોડ પૂર્વ | પલ્યોપમ પાંચમો
૧૩૦ વર્ષ ૨ પલ્યોપમ છો |
૨૦ વર્ષ | 5 પલ્યોપમ
પહેલો |
જૈન હિતોપદેટામાં વર્તમાનકાળે પ્રાણીઓનું વધારેમાં વધારે કેટલું આયુષ્ય હોય, તેની યાદી નીચે પ્રમાણે છે : નીમ કે આયુષ્ય (વર્ષ) નીમ | ૧ooo
સુવર
કાચબો - હાથી
ધોકો
૧eo
ગાય
સિંહ વાદ્ય
બળદ
-
-