________________ [ 227 સુકુલીનતામાં અંશમાત્ર મળાશ ન આવે એવી ભવ્યભાવનાથી આ બધું કરેલ હોવાથી સાચા અર્થમાં માતાજી હતાં. ધાવમાતાનું ધાવણ આડે આવ્યું : યુવાવસ્થા પ્રાપ્ત થતાં યુવરાજ શ્રી પ્રતાપસિંહજીને રાજ્યાભિષેકનો મહોત્સવ ઊજવી તેમને રાજગાદીએ વિભૂષિત કર્યો, તે સમયે આગ્રામાં અકબર બાદશાહનું અનુશાસન પ્રવર્તતું હતું. અકબર બાદશાહે અનેક ક્ષત્રિય રાજાઓ સાથે યુદ્ધો આદરી તેમજ સંધિવિગ્રહ કરીને, તેમની અનેક રાજકન્યાઓ સાથે લગ્ન કર્યા. મહારાણાશ્રી પ્રતાપસિંહજીની રાજકન્યાને પરણવા માટે અકબર બદશાહે અનેક પ્રલોભનપૂર્વકના પ્રયાસો કરવા છતાં મહારાણાજી અણનમ રહીને ટેક જાળવતા હતા. અકબર બાદશાહે મેવાડ ઉપર આક્રમણ કર્યું. હલદીઘાટના યુદ્ધમાં મહારાણાજીને પરાજય થવાથી રાજપરિવાર સાથે વનવગડે અરવલ્લીના પહાડની ખીણ અને કોતરોમાં ભટકવાનો અવસર આવ્યું. કઈ કઈ દિવસે ભૂખ્યા અને તરસ્યા પણ રહેવું પડતું હતું. એક દિવસે ભૂખનું દુઃખ અસહ્ય આકરું બન્યું. જનની કોઈ જોગવાઈ ન હતી. તેવી અસહ્ય નાજુક પરિસ્થિતિમાં રાણાજી પ્રત્યે પરમ આદર