Jain Siddhanta Kaumudi Purvardha

Author(s): Ratnachandra Maharaj
Publisher: Nagrajji Nahar Jaipur

Page 66

५०
जैनसिद्धान्तकौमुदी इमा ॥२॥ इमाए । इमाहिं, इमाहिः ॥ ३ ।। इसीसे, इमाए । इमासि ॥ ४॥ इमाओ । इमाहितो ॥ ५ ॥ एतेषां साधुत्वं पूर्ववद्बोध्यम् ॥
सस्य डीएः स्त्रियालिमात् । ४ । ३ । ६३॥ . . . . . . :: इमाशब्दात्परस्य स्सप्रत्ययस्य 'डीए' इत्यादेशो वा स्यात् स्त्रियाम् ॥ इमाए, इमीसे, इमाए।
___ इमासि ॥ इमासे, इसाए। __स्तस्योति-वेति पदमनुवर्तते । इमा + स्ल इत्यत्रानेन स्सस्य 'डीए' इत्यादेशे डित्त्वादाकारस्य लोपे प्रकृतिभावे इमीए, पक्षे 'अएस्समीनां', इत्यादिना विभक्ते 'डर्डीसे' इत्यादेशे डित्त्वादाकारलोपे इमीसे, तदभावे 'इणस्समानामए' रित्यनेन स्सस्याए इत्यादेशे पूर्वसवर्णदीचे व्यस्तोचारणसामर्थ्यात् प्रकृतिभावे इमाए । इमासि ॥ पूर्ववत् ॥ इमा + मि इत्यत्र परत्वाद् "अएस्समीना" इत्यनेन 'डोसे' इत्यादेशे डित्त्वादाकारलोपे इमीसे पक्षे मेः 'अए' इत्यादेशे पूर्वसवर्णदीर्धे प्रकृतिभावे इमाए ।
मेडींसाए: कचिद् । ४ । ३ । ६४.॥. . . . . . . इम शब्दात्परस्य मिप्रत्ययस्य डीमाएरित्यादेशो वा स्यात् स्त्रियां क्वचित् । इमीसाए । इमासु ॥
__. • एसा । एयाओ, एया । शेषं सव्वावत् ।। मेरिति-इमात्स्त्रियां वेत्यनुवर्तते । 'इमीसाएं इत्यपि प्रयोगः कचिद् दृश्यते, अतएवोक्तं क्वचिदिति इमा + मि इत्यन्नानेन मेः 'डीसाए' इत्यादेशे डिवादाकारलोपे इमीसाए । इमा + इसु इत्यत्र पूर्वसवर्णदीचे इमासु ॥ एता + उ इत्यत्र 'उत्येततयोरक्लीवे सः' इत्यनेन सूत्रेण तस्य सत्वे पूर्वसवर्णदोघे एसा । एसो + अ इत्यत्र तकारस्य यकारे "अदितोरोगादिदुद्भयः स्त्रियांवा" इत्यनेनौगागमे एया+अओ इति जाते पूर्वसवर्णदीर्धे प्रकृतिभावे एयाओ, ओगागमाभावे एया ॥ शेषं सव्वाशब्दवद्वोध्यम् ।।
इकारान्तः स्त्रीलिङ्गो दिटिशब्दः॥ दिही । दिट्ठीओ, दिही । दिहिं । दिहीओ, दिट्ठी ॥ दिट्ठीए । दिट्ठीहि, दिट्ठीहि ॥ दिट्ठीए. दिट्ठीणं ॥ दिट्ठीओ । दिट्ठीहितो ॥ दिट्टाए । दिट्ठीणं ॥ दिट्ठीए । दिहीसु. ॥ भो :..
. दिही !। भो दिट्ठीओ ! भो दिही !॥ . दिष्ट्रीति-दिद्धि + उ इत्यत्र 'आदिवर्णोवणेभ्य' इति सूत्रेण पूर्वसवर्णदीर्धे दिछी । दिद्वि + अ इत्यत्र 'अदितोरोगादिदुद्भयः स्त्रियां वा' इति सूत्रेण विकल्पेनौगागमे दिष्टिः+ अ ओ इति जाते.पूर्वसवर्णदीधै प्रकृतिभावे दिट्ठीओ, पक्षे पूर्व सवर्णदीचे दिछी । दिद्धि + म् इत्यत्रानुस्वारे दिलुि । दिद्धि+ इ इत्यत्रागांगमें पूर्व संवर्णदीर्घ प्रकृतिभावे दिट्ठोओ, ओगागमाभावे पूर्वसवर्णदीचे दिट्ठी ॥ विढिइण इत्यत्रेणस्समीनामएरिति सूत्रेण विभक्त 'रए' इत्यादेशे पूर्वसवर्णदीचे प्रकृतिभावे दिट्ठीए । दिवि + इहि 'इत्यत्रेणाणेहीसीसूनामिति ममांगमे