________________
જૈન ધમના અન્ય ધર્મોમાં ઉલ્લેખ.
૨૩૫
તથા
એસતી થતી નથી. જૈન માન્યતા પ્રમાણે તેમનાથ અને પાર્શ્વનાથ એ બે ભાઇજ ન હતા. એ બને તીર્થંકરા વચ્ચે ૮૩ હજાર વર્ષનું લગભગ અંતર હતું. અને શુરવીર રાજપુત્રા હતા. તેમને અને મત્સ્યેંદ્રનાથજીને કશાસંબધ ન હતા, વળી જૈનધમ કાંઇ તેમનાથથી ચાલ્યા નથી પણ ઋષભદેવજીથી જૈનધર્મ પ્રચલિત થયા છે. હવે મત્સ્ય દ્રનાયજી ગોરક્ષનાથજી કયારે થઇ ગયા તેના વિચાર કરીએ. જગત ગુરૂ શ્રી આશિંકરાચાર્યને થયાં આજે ૨૩૮૦ વર્ષ થયાં છે. શ્રી મહાવીર નિર્વાણ પછી ૩૧ મે વર્ષે શ્રી આદિશ ંકરાચાય ચાજી જનમ્યા હતા. શ્રી આશિકરાચાર્યજી જ્યારે મંડનમિશ્રની સ્ત્રી ઉભયભારતી સાથે શાસ્ત્રાર્થીમાં હાર્યા ત્યારે કામશાસ્ત્રને અનુભવ મેળવવા સારૂં, મરવશ થયેલા અમરક રાજાના શરીરમાં પ્રવેશ કરવા વિચાર કર્યાં ત્યારે શ્રી પદ્મપાદે શ્રી આદિ શંકરાચાર્યજીને કહ્યું કે ઘણાં વર્ષો પહેલાં શ્રી મત્સ્યેંદ્રનાથજીએ પણ સંસાર ભેાગવવાની ઇચ્છા કરી હતી, આ ઉપરથી સમજી શકાય છે કે શ્રી આદિ શકરાચાય જીની પહેલાં ધણાં વર્ષે શ્રી મત્સ્યેં નાથજી થઇ ગયા છે. શ્રી મહાવીર પ્રભુ પછી ૩૧ વર્ષેજ શ્રી આદિશ કરાચાર્યજી થયા માટે શ્રી મહાવીર પ્રભુની પણ અગાઉ શ્રી ગારક્ષનાથ વગેરે થઈ ગયા હોય એમ જણાય છે. મહાવીર પ્રભુ પહેલાં ૨૫૦ વર્ષે લગભગ શ્રી પાર્શ્વનાથ સ્વામી થઇ ગયા છે. શ્રી પાર્શ્વનાથજી પ્રભુના સમયમાં અગર તેમની પણ અગાડી શ્રી મત્સ્યેદ્રનાથજી તથા શ્રી ગારક્ષનાથજી થઇ ગયા હોય એમ જણાય છે કારણ કે શ્રી આદિશંકરાચાર્યજી પહેલાં ઘણાં વર્ષે શ્રી ગારક્ષનાથ વગેરે થઇ ગયા હતા એમ શ્રી શંકરિિગ્વજયમાં લખ્યું છે. શ્રી મત્સ્યેંદ્રનાયજી અને શ્રી ગોરક્ષનાથજી કદાચ શ્રી પાર્શ્વનાથજીના સમકાલિન હોય અને તે સર્વે નાથ કહેવાતા તેથી નાથ સંપ્રદાયવાળાએ પાર્શ્વનાથજી તથા તેમનાથજી પ્રભુને નાથ સપ્રદાયમાં ભેળવી દે છે પણ તે વાત જૈન ઇતિહાસ સાથે બિલકુલ મળતી આવતી નથી; તેમનાય અને પાર્શ્વનાથની હૈયાતીના પુરતા પુરાવા જગતના ખીજા ધર્મોના ઇતિહાસમાંથી નહિ મળતા હાવાથી માત્ર જૈન પર'પરા પ્રમાણ ઉપરજ આ ખાખતમાં આધાર રાખીને સ ંતેાષ માનવા પડશે. શ્રી મત્સ્યેંદ્રનાયજી અને શ્રો પાર્શ્વનાથજી સમકાલિન હતા તથા તેમાં નાથ શબ્દ આવે છે તથા અને યાગી-વૈરાગી હતા વગેરે બાબતા ઉપરથી નાથ સપ્રદાયવાળાએ શ્રી પાર્શ્વનાથજીને નાથ સપ્રદાયમાં જોડી દીધા જાય છે પણ ખરૂં જોતાં તા પાર્શ્વનાયજી એક રાજકુમાર હતા. તેમનાથ પ્રભુ તે। શ્રીકૃષ્ણ ભગવાનના વખતમાં થઇ ગયા છે. શ્રીકૃષ્ણ ભગવાનના સમય પછી ઘણા વર્ષે શ્રી મત્સ્યેદ્રનાથજી થયા હતા માટે તૈમનાથ પ્રભુ તથા શ્રી મત્સ્યેંદ્ર સમકાલિનજ હતા નહિ,
પૈારાણિકામાં ચાલતી એક ઢંતા અને તેમાં શિવ પુરાણની કંઈક સહાનુભૂતિઃ— શિવપુરાણમાં ગાતમૠષિના સંબધમાં એક એવી આખ્યાયિકા છે કે “ એક વખતે આ ભરતક્ષેત્રમાં ઉપરાઉપરી ધણા દુષ્કાળા પડવાથી બ્રાહ્મણા સહિત તમામ માણસા ભુખમરાથી પીડાવા લાગ્યા. આવા કટાકટીના સમયમાં શ્રી ગૌતમ ઋષિ એક મહાન પ્રતાપી પુરૂષ ગણાતા હતા તેથી સર્વ બ્રાહ્મણા સહવર્તમાન શ્રી ગતમ ઋષિને શરણે ગયા. શ્રી ગૌતમ ઋષિએ પેાતાના તપેાખલ અને અધ્યાત્મ લવડે સવારે જવ વાવે અને સાંજે લગે એવી સિદ્ધિના પ્રયાગ અજમાવીને તમામ લેાકાને સાત કે ખાર દુકાળ ઉતાર્યાં. આવા મહાન્ કાવડે સકલ પ્રજા શ્રી ગૌતમઋષિના અહેશાનમાં ખાઈ