________________
નિર્માલ્યતા ખ'ખેરીને ખડા થા
જન્મ ઘડામાં થયા હતા, પિરવારમાં પશુ હતા, પહેરવામાં ભૂજ વૃક્ષની છાલ હતી, રહેવાનુ જંગલમાં હતું, ખાવા માટે વૃક્ષ-વેલીના કંઢા હતા અને શરીર પણ ઘણું વામણુ હતું. આવા વિચિત્ર સ્થાન–સાધન–સચેગામાં અગસ્ત્ય ઋષિ અપાર એવા જલનિધિને ગટગટાવી ગયા, તેથી એમ માનવું જ ચેાગ્ય છે કે મહાપુરુષોની ક્રિયાસિદ્ધિના આધાર સાધન–સંચાગા પર નહિ, પણ પેાતાના પુરુષાય ઉપર જ છે. ’
रथस्यैकं चक्रं भुजगयमिताः सप्ततुरगा निरालम्बो मार्गश्चरणविकलः सारथिरपि । रविर्यात्येवान्तं प्रतिदिनमपारस्य नभसः, क्रियासिद्धिः सत्त्वे वसति महतां नोपकरणे ॥ “ રથ એક પૈડાવાળા છે, તેને સાત ઘેાડા જોડલા છે, તેનું નિયંત્રણ સાપરૂપી લગામેા વડે કરવાનું છે, માર્ગ કાઈપણુ જાતનાં આલમન વિનાના છે અને સારથિ પણ પાંગળા છે, છતાં સૂર્ય અપાર આકાશના પ્રવાસ નિત્ય પૂરા કરે છે, તેથી એમ માનવું જ ચૈાગ્ય છે કે મહાપુરુપાની ક્રિયાસિદ્ધિના આધાર સાધન-સ ંચાગ પર નહિ, પણુ પાતાના પુરુષાર્થ ઉપર જ છે. ’
P
અહીં એ પણ જણાવી દઈ એ કે માટીનાં ઢેફાં પર એક પછી એક પગ પડતા જ જાય છે અને તેને છેક મૂળ અનાવી દે છે, જ્યારે તીક્ષ્ણ ધારવાળા પત્થર પર કાઈ પગ મૂકવાની હિંમત કરી શકતું નથી, એટલે મનુષ્યે માટીનાં કાં જેવા નિર્માલ્ય રહેતાં પત્થર જેવા મજબૂત બનવું જોઈએ અને સ્વમાન રૂપી ધારવાળા થવું જોઈએ.
