________________
૧૭
ઈશ્વરેચ્છાને વ્યવહારની વચ્ચે લાવશો નહિ પગલાં પાડ્યાં વગેરે હકીકત સવિસ્તર જણાવી. એટલે સ્ત્રીને ખાતરી થઈ ગઈ કે પિતાને પતિ કહે છે, તે વાત સાચી છે.
તાત્પર્ય કે ઘણા માણસો એક જાતની વાત કરી રહ્યા હોય, તેટલા પરથી જ તે સાચી છે, એમ માની લેવાય નહિ. સુજ્ઞ પુરુષે તેની શક્યાશક્યતા પર ઊંડા
થી વિચાર કરવો જોઈએ અને પછી જ તે સંબંધી પિતાને અભિપ્રાય બાંધવે જઈએ.
ઉપરનું કથન એમ માનીને ઉચ્ચારવામાં આવે છે કે ઈશ્વર જ આ સૃષ્ટિને સર્જનહાર છે, ઈશ્વર જ આ સૃષ્ટિનું પાલન કરે છે અને ઈશ્વર જ આ રસૃષ્ટિને સંહાર કરે છે. પણ આવા કેઈ ઈશ્વરને આ જગતમાં સંભવ નથી, તે આપણે ઈષ્ટદેવની ઉપાસના નામના નિબંધમાં* પ્રમાણપુરઃસર જોઈ ગયા છીએ, એટલે ઈશ્વરની મરજી એ મૂળ વિનાના થડ જેવી વાત છે, એમ માનીને તેને આપણું વ્યવહારની વચ્ચે લાવવી ન જોઈએ. આ વિશ્વમાં જે કેઈને ઈશ્વર કે પરમેશ્વરની સંજ્ઞા આપવા યોગ્ય હોય તે તે અહતેને આપવા ગ્ય છે, કારણ કે તેઓ અનંત શક્તિના સ્વામી છે. તે જ રીતે એ સંજ્ઞા સિદ્ધ ભગવંતને પણ આપી શકાય, કારણ કે તેઓ શુદ્ધ ચૈતન્યસ્વરૂપ હેઈ અનંત શક્તિનાં નિધાન છે. પણ અહેતે વીતરાગ હેવાથી અને સિદ્ધ ભગવંતે કૃતકૃત્ય હોવાથી તેઓ આ વિશ્વની કેઈ પણ ઘટનામાં કઈ પણ જાતની દખલગીરી
* પૃ. ૧૦ ઈશ્વર સંબંધી કેટલીક વિચારણા.