________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
(૭૦)
જૈન ધર્મ પ્રકાશ
છે તેનો નિર્ણય કરે
આ બંને પ્રકાશનેમાંથી એકે આજે મળતું અહીં કહ્યું છે કે આ કથા ગીર્દેવતાએ અર્થાત નથી. એથી દે. લા. જૈ. પુ. ફંડના ઉત્સાહી કાર્ય- વાવીએ બનાવી અને મેં કહી,૧ પદ્ય ૧૫-૧૭માં કરીને મારી વિજ્ઞપ્તિ છે કે તેઓ અદ્યતન સમીક્ષાત્મક હરિભદ્રસુરિને નિર્દેશ છે. પદ્ય ૧૮-૨૦ માં આ કથા સંપાદન કળાથી અલંકૃત સ્વરૂપે પાઠાંતરે પૂર્વક ઉપ- ‘ભિલ્લમાલ” નગરમાં જાહેરમાં કહી સંભળાવ્યાની મિતિભવ પ્રપંચાકથા પ્રકાશિત કરે. સંસ્કૃત પ્રસ્તાવ- વાત છે. અહીં વીસમા પદ્યમાં કર્તાએ પિતાને “કવિ' નાની સાથેસાથ અંગ્રેજીમાં ઉપઘાત, પ્રથમ પ્રકા- કહ્યા છે. ૨૧ મા પદ્યમાં પ્રથમદર્શ લખનાર તરીકે શનગત પ્રસ્તાવના (સુધારાઓ સાથે) સમગ્ર કથાને સારાંશ, ગદ્યપદ્યાત્મક લખાણગત ૧૨૦ પધોની ગણા નામની સાવીના ઉલ્લેખ છે. અહીં એ સાધીને અકારાદિ ક્રમે સૂચી તેમજ મૂળ લખાણને અંગે
મૃતદેવતાનું અનુકરણ કરનારી અને પોતાના ગુરુ તે તે સ્થળે વિષય સૂચક શીર્ષક વગેરે સામગ્રી પણ દુર્ગાસ્વામીની શિષ્યા તરીકે ઓળખાવી છે ૨૨ માં પીરસે. ડે. મિરનએ સિદ્ધર્ષિતે અંગે લખેલા નિબં
પદ્યમાં આ રૂપકાત્મક કથા સંવત્ ૯૬૨ ના ચેક શુકલ ધને પણ સ્થાન આપવું ઘટે.
પંચમીને ગુરુવારે ‘પુનર્વસુ” નક્ષત્રમાં પૂર્ણ કરાયાને
ઉલેખ છે, ૨૩ મા-અંતિમ પદ્યમાં આ ગ્રન્થનું હાથપોથીઓ–ઉપમિતિભવ પ્રપંચ કથાના ઉપર્યુક્ત પ્રકાશનમાં કઈ કઈ હાથપથી ઉપયોગમાં
પરિમાણુ લગભગ ૧૬૦૦૦ શ્લેક જેવડું દર્શાવાયું છે. લેવાઈ છે તે જાણવું બાકી રહે છે. અહીં હું એ
પાહાંતર કે શુદ્ધિ?—દિતીય પ્રકાશનમાં પ્રશસૂચવીશ કે “ભાંડારકર પ્રાચ્યવિદ્યા સંશાધન મંદિરમાં રિતના દસમાં પધમાં “() ' એમ છપાયું મુંબઈ સરકારની માલિકીની વીસેક હજાર હાથપે છે તે પાઠાંતર છે કે સંપાદક મહાશયે સૂચવેલી શુદ્ધિ થીઓ છે. તેમાં પ્રસ્તુત ગ્રન્થની એક તાડપત્રીય પ્રતિ છે તેનો નિર્ણય કર બાકી રહે છે. પધો ૧૦-૧૭ છે. એ અસ્તવ્યસ્ત દશામાં છે. આ ઉપરાંત બે હાથ- પ્રસ્તુત ગ્રન્થકારે જાતે રચ્યાં હોય તો એ અન્યને– પાથી કાગળ ઉપર લખાયેલી છે. એમાંની એક સહર્ષિને અંગે હશે. નહિ કે પિતાને વિષે. કેમકે વિ. સં. ૧૪૭૫ માં લખાયેલી છે. આ ત્રણેને પરિ, વિનમ્ર સંથકાર પિતાની આટલી બધી પ્રશંસા કરે ચય મેં "Descriptive Catalogue of the નહિ. એમના કદાચ કોઈ ભકતે એમના ગુણગાનરૂપે GovernmentCollections of manuscripts” આ પઘો રચ્યાં હોય અને એને પ્રશતિમાં આગળ (Vol. XIX, dec, 2, pp. 1, pp. 90-99 )માં ઉપર સ્થાન અપાયું હોય તે ના નહિ, આપે છે. પાટણના એક ભંડારમાં વિ સં. ૧૨૬૧ માં
ગુરુ પરંપરા કે પટ પરંપરા?-પ્રશરિતનાં લખાયેલી એક તાડપત્રીય પ્રતિ છે. આ ઉપરાંતની
પ્રારંભિક પદ્યોમાં ‘નિવૃત્તિ’ કુળના સૂરાચાર્યને સૌથી કેટલીક હાથથીઓની નોંધ જિનરત્નકેશ (પ્રથમ
પ્રથમ ઉલ્લેખ છે. એથી પ્રસ્તુત પ્રWકારનું પણ આ વિભાગ, પૃ. ૫૪) માં છે. આમ હોઈ સંપાદન
કુળ હોવાનું ફલિત થાય છે. સૂરાચાર્ય પછી હેલ જાતજાતની હાથપોથીઓ ઉપયોગમાં લઈ શકાય તેમ છે.
મહત્તર થયા અને ત્યારબાદ દુર્ગવામી એમ જે કર્યું પ્રશસ્તિ - આ લભગ ૧૬ ૦ ૦૦ શ્લેક જેવડી છે તેથી આ સરાચાર્યના શિષ્ય અને પ્રશિષ્યનાં ઉપમિતિભવપ્રપંચા કથાના અંતમાં ૨૩ પધોની નામ છે કે આ તે પટ્ટપરંપરા છે તેને અંતિમ પ્રશસ્તિ છે. તેમાં પદ્ય ૧-૧૩ માં ગ્રન્થ કર્તાએ નિર્ણય કરશે
| કતાએ નિર્ણય કરવો બાકી રહે છે. વળી ગMષિને હેલ પિતાના પૂર્વજો-પુરોગામી મુનિવરો વિષે ઉલેખ મહત્તર સાથે શું સંબંધ છે તેની તપાસ થવી ઘટે; કર્યો છે. ચૌદમાં પદ્યમાં એમણે આ ગ્રન્થનું તેમજ બાકી એમણે દુર્ગા સ્વામીને તેમજ પ્રસ્તુત પ્રકારને પિતાનું “સિદ્ધ” એવું નામ દર્શાવેલ છે. વિશેષમાં
મા ૧ ઉદ્યોતનસુરિએ કુવલયમાલા ‘હી” દેવીના સાનિ૧ આને બદલે “સિદ્ધ'િ નામ વિશેષ પ્રચારમાં ચથી- કૃપાથી રચાયાનું કહ્યું છે તેવું આ કથન છે. આવ્યું છે, એનો પ્રારંભ કયારથી થયે તે તપાસવું જોઈએ ? આ માટે હાથપેથી તપાસવી જોઇએ.
ળ ઉપર લખાયેલા ઉપરાંત એવા
For Private And Personal Use Only
