Jain Dharm Prakash 1966 Pustak 082 Ank 01

Author(s): Jain Dharm Prasarak Sabha
Publisher: Jain Dharm Prasarak Sabha

Page 9

શ્રી વમાન-મહાવીર
અંક ૧]
આકૃતિએ મેાટા હતા, પણ આ તે જન્મ વખતે એક હાથનુ શરીર ધારણ કરનાર નાનામાં નાના પ્રભુ હતા અને ઉપર જણાવેલ કળશો તેા મેટાં નાળવાંવાળાં હતાં તેના ભારને આવડા નાનકડા પ્રભુ કેમ સહન કરી શકશે એવી શંકા થાય તે કુદરતી હતું.
પણ ઇન્દ્ર પ્રભુનુ આંતરંગ બળ જાણતા નહાતા, તેને પ્રભુના બળને ખરેખરા ખ્યાલ નહે।. પ્રભુએ પણ અવધિજ્ઞાનથા ઈંદ્રને મનમાં થયેલ શકા જાણી લીધી અને તે શંકાનું નિવારણ કરવા માટે તેમણે પેાતાના જમણા અંગુઠ્ઠો મેરુ પર્વત ઉપર ચાંપ્યો દાખ્યા. એટલે તેા ચારે બાજુ હાલકÀા થઇ ગયે, જમીન હાલવા લાગી, ઝાડા પડવા લાગ્યા અને પ્રાણી-જનાવરા દેડાદોડ કરવા લાગ્યા. કે આ સવ જોયું અને પેાતાના જ્ઞાનના (અવધિ જ્ઞાનના ) ઉપયેગ મૂકતાં આ પ્રભુનું કાર્ય ણીને તરત જ પોતાની વિચારણા માટે પ્રભુની અનંત શક્તિ માટે પોતાને આવે! વિચાર થયા તેને અંગે પે।તે શરમાઇ ગયા અને પ્રભુમાં તે મોટાં મેટાં નાળવવાળા અનેક કળશાના પાણીનો ભાર સહન કરવાની શક્તિ છે એને ખ્યાલ આવી જતાં પેાતાના વિચ રા માટે ખેદ થવા લાગ્યા. મોટા ધરતીકંપ ઈંદ્ર તેા જોઇ જ રહ્યો અને આખા વિશ્વમાં માટે ધરતીકંપ તેને તે ખૂબ જ શરમાઇ ગયે, મેરૂના
અનેક શિખરેાને પડતા પડતા એ જોઇ રહ્યો અને પ્રભુની અનંત શક્તિ છે એના પ્રથમથી પેતે ખ્યાલ ન કરી શકયે તે માટે જરા નાખુશ થયા.
પ્રભુએ આવી રીતે જમણા પગના અંગુઠ્ઠાથી મેરૂપર્વતને સ્પર્શ કર્યો તેથી જાણે મેરૂપર્યંત નાચી ઊહ્યા હ્રાય એવા આ ઘટનાથી અનેક કવિઓએ કલ્પના કરી છે અને ધરતીકંપની હકીકત પર પેાતાની કલ્પનાને લંબાવી છે. આવી રીતે મેરુકંપની હકીકત બન્યા પછી ઉપર જણાવેલ અઢીસો અભિષેક થયા, અનેક દેવ દેવીઓએ તેમના વારા પ્રમણે તેમાં ભાગ લઇ પ્રભુને સ્નાન કરાવ્યું અને પોતે લાવેલ તીર્થાદકને સારી રીતે ઉપયાગ કર્યો અને પ્રભુને અભિષેક કર્યા પછી દેવોએ તમની સ્તુતિ કરી.
પછી ધૂપ, દીપક, ફળ, નૈવેદ્યથી પ્રભુની સ્તુતિ
( ૭ )
સ્તવના કરી. આ આખો વખત ઇન્દ્ર ખેાળામાં પ્રભુને રાખ્યા હતા. તે વખતે તુ માં આવી જઈને શાનેંદ્ર જે પેાતાના પાડેાશી હતા તેના ખેાળામાં
પ્રભુને આપ્યા અને પેતે ચાર વૃષભ (બળ)નું રૂપ લીધું. આ ચાર સફેદ બળદના આઠ શીંગ થયા તે આ શીંગડાંમાંથી એણે પાણીની ધારા એવી રીતે વહાવી કે ઊંડીને ઉપર ગયા પછી એ આઠ ધારા એક થઇ જાય અને પ્રભુના શરીર પર એક ધારાએ જ પડે . આ માંત્રિક પ્રયોગ છે અને સૌધમેન્દ્ર જેવા દેવને સુસાધ્ય છે. એ પ્રમાણે એક ધાર વડે પ્રભુને અભિષેક કર્યા પછી તેમની ધૂપ, દીપક, ફળ, નૈવેદ્યથી પૂજા કરી અને પ્રભુના એ રીતે જાતે અભિષેક કર્યા પછી તેને પાછા પેાતાના કે વાથમાં લઈ પાતે ક્ષત્રિયકુંડ નગરે પ્રથમ ગયા હતા તેમ ગયા જ્યારે બાકીના સર્વ વેા નંદીશ્વર દીપે ગયા.
આ ન’દીશ્વર આઠમેા દ્વીપ છે. ત્યાં સૌધમેન્દ્ર પણ ક્ષત્રિયકુ ડેથી આવ્યા. આ નંદીશ્વર દ્વીપનું વર્ણન મેટા ક્ષેત્ર સમાસમાં કર્યું છે. ત્યાં સ` દેવ દેવી
એ અને ઇન્દ્રોએ મળી આ દિવસ સુધી પ્રભુના જન્મ ઊજવ્યા અને પેાતાની જાતને આવા જન્મ માટે ધન્ય માની પોતપેાતાને સ્થાનકે આ દિવસ પછી સર્વ દેવ દેવીઓ અને ઈન્દ્રો ગયા. આ પ્રમાણે પ્રભુના જન્મોત્સવ દેવકૃત થયો. એનું વર્ણીન અનેક સ્નાત્રામાં મેં વાંચેલ હોઈ તે જરા વધારે વિસ્તારથી મેં વચ્ચે છે.
પુત્રે જતાં જતાં પ્રભુના જમણા અંગુઠામાં અમૃત સીંચ્યું. નાના બાળકા જે વસ્તુ જુએ તે મુખમાં મૂકે છે અને ખાસ કરીને દાંત આવતી વખત જમણે અંગુઠો ચાવે છે. મનુષ્યને અભ્યાસ કરવાથી આ નાતની મત્તા જાશે અને ત્રિશલાદેવીના ઓશીકા પર રત્નના ગેડી અને દડા એ વસ્તુ પ્રભુને રમવા માટે મૂકી ગયા. પ્રભુ પણ મનુષ્ય અને બાળક હતા અને નાના ઠેકરાઓને રમવાની ચીજ ઉપર લક્ષ્ય પ્રથમ જાય છે અને તે જ તેમાં સમજણુ આવી છે એની નિશાની છે. આ પ્રસંગને સિદ્દારથ રાજાએ કેવી રીતે ઊજન્મ્યો તે હવે સક્ષેપથી જોઈ જઈએ. આ મનુષ્યકૃત જન્મોત્સવ થશે, ( ચાલુ )