Book Title: Jain Dharm Prakash 1965 Pustak 081 Ank 10 11 Author(s): Jain Dharm Prasarak Sabha Publisher: Jain Dharm Prasarak Sabha View full book textPage 7
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir પર્યુષણ પર્વ અંગેનું સાહિત્ય પ્રો. હીરાલાલ ૨, કાપડિયા એમ. એ * પર્વ” એ ગુજરાતી ભાષાનો શબ્દ છે એને આજે આ પર્વને અંગેના સાહિત્યની આછી માટે સંસ્કૃત શબ્દ “પર્વનું છે અને પાઈય (પ્રાકૃત) રૂપરેખા આલેખું છું. પવ' છે. આ ત્રણે શબ્દો અને કાર્યાં છે. “પર્વ'ના' સાહિત્ય-પર્યુષણ” પર્વને ઉદ્દેશીને જાતજાતની ૧ પાંચ અર્થ સાથે ગૂજરાતી જોડણીકોશમાં કુતિએ અત્યાર સુધીમાં રચાઈ છે, એમાં પર્વને અપાયા છે. એક સંત અંગ્રેજી કેશમાં ‘પર્વન’ મહિમા. એને અંગેનું કર્તવ્ય, એ પર્વની પ્રાચીનતા, શબ્દના અગિયાર અર્થે દર્શાવાયા છે. આ પૈકી એ પર્વત પરિમાણ કતાંબર અને ગિની પવિત્ર દિવસ-તહેવાર અત્ર અભિપ્રેત છે. " એને લગતી માન્યતા ઇત્યાદિ અનેક બાબતો વિચાદરેક ધર્મ, સંપ્રદાય, સમાજ અને રાષ્ટ્રને રાઈ છે. આ કૃતિઓની ભાષા સંરકૃત, પ્રાકૃત અને પિતપોતાનાં પ હોય અને છે. એ હિસાબે જૈન ગુજરાતી છે. પર્યુષણ પર્વવિચાર નામની એક અજ્ઞાત ધર્મ અંગેનાં પણ પર્વો છે અને આપણે holy day કર્તક રચના છે. પયુંપણુવિચાર નામની વિવિધ કિવા religious festival કહી શકીએ. જૈનેનાં કૃતિઓ છે.ધાર્મિક પર્વોની સૂચી કેટલાંક ભીતિય પંચાંગમાં પણ (૧) પર્યુષણાવિચાર–આ મુનિચ ૧૨૫ જોવાય છે. આ બધાં પર્વોમાં “પયુંષણ–પર્વ' આદ્ય કમાં રચેલી કૃતિ છે. સ્થાન ભોગવે છે. આથી મેં આ પર્વને ઉદ્દેશીને (ર) પર્યુષણાવિયા--આ હર્ષભૂષણમણિએ નિમ્નલિખિત લેખ લખ્યા છે અને એ છપાયા છેઃ- વિ. સં. ૧૪૮૪માં ૨૫૮ લોક રૂડી રચેલી કૃતિ છે. લેખનું નામ (૩) પર્યુષણાવિચાર–આના કતનું નામ પર્યુષણ પર્યાલો ચન–આવશ્યક અંગે જાણવામાં નથી. પ્રકાશન:- જૈન તા-૯-૯-૨૮ પર્યુષણાકાહુનિકા વ્યાખ્યાન- આ નામની પર્યુષણ પર્વાધિરાજનું પાચન ત્રણ કૃતિ છે. એક કૃતિ નંદલાલે વિ. સં. ૧૭૮માં પ્રકાશન:- જેન તા-૧૭-૮-૩૦ રચી છે. બાકીની બે કૃતિઓમાંની એક મોકલ્યાણે પર્યુષણ પર્વાધિરાજ પર પરામર્શ તો એક લક્ષ્મીવિજયે રચી છે, ' પ્રકાશન :- જૈન તા-૨૮-૮-૩૨ કઈક વિ. સં. ૧૮૯૩ માં પર્યું ઘણાવ્યાખ્યાન પર્યુષણ પર્વની આરાધનાની ચાવી રચ્યું છે. પ્રકાશન:- જૈન તા-૨૦-૮-૩૩ આ કૃતિઓ ઉપરાંત થાય, ચૈત્યવંદન, સ્તવન પર્વાધિરાજનું સ્વાગત અને સજઝાય “ પર્યુષણ પર્વને લક્ષીને રચાયાં છે. પ્રકાશન:- જૈન તા-૨-૯-૩૪ એની વે હ ક્રમસર રૂપરેખા આલેખું છું, * ૧ ગ્રંથનો ભાગ, (આ) આઠમ, ચૌદસ, પૂનમ અને થો -સ્તુતિતરંગિણી (ભા. ૧, પૃ. ૧૮૬અમાસ એમાંનું એક તિથિ, (ઈ) પવિત્ર દિવસ, (ઈ) ૨૦૦ )માં પર્યુષણ પર્વને અંગેની ચચાર પદ્યની તહેવાર અને (૬) સાંઠાના એક ગાંઠથી બીજ ગાંઠા – સુધીને ભાગ. ૧-૨ આનો સંક્ષિપ્ત પરિચય મેં મારા જેન હસ્ત૨ આ પૈકી જ્ઞાનપંચમી વગેરેને લગતા મારા લેખેની લિખિત પ્રતિએનું વર્ણનાત્મક સુધીપત્ર (DCGCM ) નોંધ હીરક-સાહિત્ય-વિહાર (પૃ. ૧૬)માં છે. | Vol. XIXમાં આપ્યા છે. પર્યુષણોછલ દઢાલે વિ. સચાણ For Private And Personal Use OnlyPage Navigation
1 ... 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16
