Jain Dharm Prakash 1965 Pustak 081 Ank 10 11

Author(s): Jain Dharm Prasarak Sabha
Publisher: Jain Dharm Prasarak Sabha

Page 5

અંક ૧૦–૧૧]
શ્રી વર્ધમાન–મહાવીર
સુખાકારી પણ સુધરી જાય આવી રીતે પ્રભુની ભક્તિસ્તવનામાં ભાગ લઈ તેમાં પોતાને ફાળે અન્ય માતા કરતી ઉર્વ લેકની આઠ કુમારી ત્યાં પ્રભુ- દેવીઓ સાથે આપે છે. અને સર્વ દેવીઓ સપરિવાર જન્મસ્થાને ગોઠવાઈ ગઈ અને પ્રથમની આઠ કુમારીઓ પૂર્વ દિશા તરફ ઊભી રહી પિતાને માર્ગ કરી લે છે. સાથે જોડાઈ ગઈ અને જિન ગુણનો જે પ્રસ્તાવ ત્યાર બાદ પ્રભુને જન્મ પિતાના આસન કંપથી અલોકની આઠ કુમારીએ કરી હતી તેની સાથે જાણી એજ રૂચક પર્વતના દક્ષિણ ભાગમાં વસનારી પોતાને સુંદર સ્વર મેળવ્યું..
કુમારીઓ આવે છે. તેઓની સાથે પણ મેટો દેવીઓને પણ દેવતા પડે વિભંગ કે અવધિ- પરિવાર હોય છે. તેઓનાં નામે અનુક્રમે સમાહારા જ્ઞાન હોય છે. તેઓ બનવાના બનાવને જોઈ દેખી સુખદત્તી (પ્રકાણ), સુપ્રબુદ્ધા, યોધરા, જાણી શકે છે અને પ્રભુના જન્મ વખતે તે લમીવતા, શિષવતા, ચિત્રગુપ્તા અને વસુંધરા તેએાનાં આસન ચલાયમાન થાય છે અને પ્રભુના
હોય છે. તે આઠે દેવીઓ પોતાના હાથમાં સેનાના જન્મને આ રીતે ઉત્સવ કરવાનું પોતાનું કામ
જળથી ભરેલા કળશ ધારણ કરીને પોતાના પરિવાર ઉપાડી લે છે.
સાથે પ્રભુના જન્મસ્થાન નજીક ગદ્વાઈ જઈ પ્રભુના
ગુણગાનમાં ભળી જાય છે અને પોતાને માર્ગ કરી આ પ્રમાણે સુંદર વાતાવરણ જામ્યા પછી. રૂચક લે છે અને પ્રભૂજન્મ સ્થાનકપર દક્ષિણ ભાગમાં નામના પર્વત પર રહેનારી–સ્થાન કરી રહેલી આઠ ઊભી રહે છે. કુમારીઓ પોતાનાં આસન ચલિત થવાથી પ્રભુને,
નો આસન ચલિત થવાથી પ્રભુની પ્રભૂજન્મસ્થાન તે કેઈનકામું અવાવરી ઓરડી જન્મ અવધિજ્ઞાનથી જાણી ત્યાં પ્રભૂજન્મસ્થાને આવે, ન
નહોતી, પણ રાજદરબારને એક સારો ઓરડો છે. આ આઠે કુમારીઓ સંબંધી હકીક્ત ક્ષેત્રમાં
હતા, એટલે એમાં આ દેવીઓને પોતાનું સ્થાન વિનયવિજય ઉપાધ્યાયે રજૂ કરેલી છે ત્યાંથી જાણી
કરી લેવાનું જ પણ મુશ્કેલ ન લાગ્યું. ત્યાં સર્વ લેવી. તેને માટે પરિવાર પણ સાથે આવે છે. એ
દેવીઓને પોતાને માટે અને પોતાના પરિવાર માટે આઠે દેવીઓનાં નામ અનુક્રમે નીચે પ્રમાણે હોય છે?
પૂરતી જગ્યા હતી. સ્થાનિક ભવ્ય અને વિશાળ હતું નંદા, નંદાત્ત, આનંદા, નંદિવર્ધના, વિજયા
તેથી આવતી જતી દેવીઓને જરા પણું મુશ્કેલી ન પડી. વૈજયંતી. જયંતી અને અપરાજિતા હોય છે.
અત્યારે ઘરની નકામી એરહી સુવાવડી સ્ત્રીને આ આઠે દેવીઓને મોટો પરિવાર હોય છે અને
આપવામાં આવે છે, પણ તે કાળમાં તો એવું તે સાથે આવે છે, આ આઠે દેવીઓ પોતપોતાના
નહોતું. સુવાવડ કરવામાં પણ પાપ માનવામાં હાથમાં દર્પણ કાચ–અરિસા ધારણ કરીને પ્રભુની
આવતું નહોતું. એ એક સાંસારિક જરૂરિયાત છે સામે તે કાને ધરે છે. આપણે જેને માન આપવું
એમ સમજી સગર્ભા સ્ત્રીને મદદ કરવાની પોતાની ફરજ હોય, જેની ભક્તિ કરવી હોય તેની સામે દણ
' ધારવામાં આવી હતી અને સગાં સ્નેહીઓની સ્ત્રીઓ ધરી ઊભા રહેવું તે મેટા માનની નિશાની છે.
સુવાવડીને મદદ કરવામાં એક પ્રકારનું ગૌરવ લેતી આ દવાઓ પણ હાથમાં દર્પણ ધારણ કરીને હતી. છપન, દિકુમારીઓ પૈકી બત્રીશ, આ રીતે પ્રભુની સામે ઊભી રહી અને પ્રભુગુણગાનમાં ભળી ગઈ. પ્રભુને, જન્મોત્સવ ઉજવતી હતી તે વખતે પ્રભુના
જન્મોત્સવને અંગે એક વધારે બનાવ બને તે ભારત-જબૂદીપની ભૂગોળમાં આ, પૂર્વ સૂચક
વિગતવાર જોઈએ. પર્વતને પણ જાણી લેવાની જરૂર છે. આ દેવાઓ પૂર્વ રૂચક પરથી આવતી હોવાથી પૂર્વ રૂચકની દેવીઓ એજ રૂચક પર્વતના પશ્ચિમ ભાગ પર આથમણીદિગુ કુમારી તરીકે જાણીતી થયેલી છે. તેઓ પણ એ આઠ દિકુમારીઓ વસે છે. તેઓનાં નામે