Jain Dharm Prakash 1964 Pustak 080 Ank 10 11

Author(s): Jain Dharm Prasarak Sabha
Publisher: Jain Dharm Prasarak Sabha

Page 7

અંક ૧૦-૧૧ |
સેવાવૃત્તિને પરિમલ
ત્યારે કે એ પ્રશ્ન કરે કે, આપણે ભલે ગણાય છે. આ સંસાર સ્વાર્થના વિવથી જ લાંબા સ્વાર્થ પ્રેરિત થઈ ધર્મક્રિયા કરતા હોઈએ, પણ એનું અને ખારે બની જાય છે. કાંઈ કાંઈ ફળ તો મળવાનું હશે જ ને ? તેના
નિદાન બંધન ટાળવાનું કહ્યું છે તેને હેતુ
. જવાબમાં અમે કહીશું કે, કેમ નહીં મળે ! ફળ તો
એવો છે કે, એ ભાવનામાં શરીર એટલે હું, શરીર મળશે જ. ક્રિયાની પ્રતિક્રિયા તો જરૂર થવાની જ,
સિવાય સાચો હું કઈ બીજો છે, અર્થાત આમાં પણ એ ફળ કેવું હોય ! એક તોલો સેનું વેચી
એ સાચો હું છું, એ ભાવના જ ભૂલી જવાય છે. મુઠીભર ચણ મમરા ખરીદ કરવા જેવું થાય.
અનાત્માને અર્થાત્ જડને જ ચૈતન્યનું સ્થાન આપી એમાં સંપૂર્ણ ફળ હોય જ કયાંથી ? ફળની આકાંક્ષા
દેવાને લીધે સત્ય વસ્તુ જ ભૂલાય છે. અર્થાત ચારને રાખવી એ સેવાભકિતને દેષ છે, એમાં આશા
જ માલેકની જગ્યા ઉપર બેસાડી દેવામાં આવે છે. અને નિરાશાનો ખેલ જામે છે. અને ભક્ત એના વમ
અને આત્માને જ ભૂલી જઈ ક્ષણભંગુર પરિવર્તનળમાં ફક્સાઈ પિતાના ઈષ્ટદેવને જ ભૂલી જાય છે.
શીલ શરીરને જ આત્મા માની આપણે કાર્ય કરતા એની નજર સામે તે ફરજ તરવરે છે. અને એ ફળ
રહીએ અને શરીરની વાસનાને જ પૂર્ણ કરવાની મેળવવાની ધુનમાં જ સાચી સેવા ભૂલી જાય છે.
ઈચ્છા રાખી સેવા ભકિતનું કાર્ય કરતા હોઈએ ત્યારે ભગવદ્ગીતામાં પણ શ્રી કૃષ્ણ અર્જુનને ઉપદેશ
શ્રેય કેનું થાય જડે એવી અનામ વસ્તુનું કે આપતા કહે છે કે, કર્મ કરવું એટલે જ તારે અધિકાર છે. ફળ મેળવવા માટે તારે એની ચિંતા
આત્માનું ? એટલે જ સેવાનું નિદાન બાંધી તેને
મર્યાદિત કરી તેને સાચો આનંદ અને પરિમલ નષ્ટ કરવાની જરૂર નથી.
કરે એ અનુચિત ગણવામાં આવે છે. નિઃસ્વાર્થ થઈને જે દાન અપાય છે તેની ખુબી
આપણી સેવા એ દૂષિત છે અને સાચી સેવા અને તેનો આનંદ કે પરિમલ આત્માને જે આનંદ
આપણે કરી શકતા નથી. માટે હાલમાં કરીએ છીએ સુખ અને સમાધાનને જે પરિમલ ચખાડે તે તે
એ સેવા જ મૂકી દેવી શું છેટી છે? એ કોઈ અનુભવીએ જ જાણી શકે, બીજાએ નહીં.
પ્રશ્ન કરે તેને અમારે જવાબ એવો છે કે, અમારે સામાન્ય પૂજા સેવા કે ભકિતના એવા અપૂર્વ ઉદ્દેશ આપની આગળ આદર્શ ખડે કરવાનું છે. આમિક આનંદને પરિમલ હોય જ કયાંથી ? જૈન તમને સેવાધર્મથી પરાવૃત્ત કરવાનો નથી. સાચી સેવા શાસ્ત્રકાર નિયાણું કે નિદાન બંધન કરવા ચેખી અને તેથી થતો સાચો આનંદ શી રીતે મેળવી શકાય ના પાડે છે. નિદાન બંધ કરી લેવાથી આપણી અને આત્માને પરિમલવાસિત શી રીતે કરી શકાય સેવા ભકિતને મર્યાદા પડી જાય છે. અર્થાત્ એનું એ આદર્શ અને સાચો ધ્યેયબિંદુ આપની આગળ કુળ ટ્રક અને મર્યાદિત બની જાય છે. એવી ભક્તિ રજુ કરવાને અનેરો ઉદ્દેશ છે. એમ કરવાથી એ સમુચિત ભક્તિ થઈ શકતી નથી. એટલે જ જિજ્ઞાસુઓ એ સાધ્યબિંદુ તરફ શકિત વાળતા અમો કહીએ છીએ કે, સેવાને આનંદ અને પરિમલ રહે એ જ હેતુ છે, શાસનદેવ એવી રૂડી મતિ સહુને પ્રાપ્ત થવાને હશે તો તે નિઃસ્વાર્થે કરેલી સેવામાં સૂઝાડે અને તેથી બધાએ આત્મકલ્યાણના માગે જ થઈ શકે. સ્વાર્થ એ અધ્યાત્મના રાજ્યમાં ઝેર સંચરે એવી મહેચ્છા સાથે વિરમિએ છીએ.