Jain Dharm Prakash 1956 Pustak 072 Ank 08

Author(s): Jain Dharm Prasarak Sabha
Publisher: Jain Dharm Prasarak Sabha

Page 8

ઈતિહાસને અજવાળે------લેખક : શ્રી હનલાલ દીપચંદ ચાકરડી
‘જૈન ધર્મ પ્રકાશ'ના છેડાખ અંકમાં પં. શ્રી દુને ચિત્રમાં ઉતારનારા કે આરસમાં કંડારનાર ! ધરધરવિજયજીના * ચિરંજીવ-પાર” નામનો લેખ કલાકારોએ સાચી સમજના અભાવે કેવું વિત રૂપ વાંચી એના અનુસંધાનમાં “અક્ષય તૃતીયાના પારણા આપ્યું છે ! ભગવંતને મ માં કાસગ અવસ્થા : વિષે કંઈક અજવાળું ઐતિહાસિક દૃષ્ટિએ પાડવાની રાખી આસપાસ બે માનવોને ખીલા ઠાકતાં દરા મનોવૃત્તિ થઈ. એક રીતે જોઈએ તો અખાત્રીજ છે ! અરે ! હાથમાં હાડા પણ આપ્યાં છે ! સાચી વીતી ગઈ છે અને એ પવિત્ર દિને શ્રી શત્રુંજયની વસ્તુના આ અપક્ષાપથી આજના વિચારક વર્ગ મા છાયામાં શ્રી પાર્શ્વવલભ-રિડારની પ્રતિષ્ઠા નિમિત્તે આ બનાવ કાલ્પનિક છે એવો ભાવ જગ્યા છે. મારી હાજરી હોવાથી પૂર્વક ળને ઉભરે એાસરતે કદને એમાં ભારે ઉભાર અતિશયોકિતના દર્શન થાય છે. દૃષ્ટિગોચર થયો છે એટલે આ લેખની તાત્કાલિક આ રીતે જે ખીલા ઠેકાયા હોય તો માનવ જીવી અસર ન સંભવે, આમ છનાં આગામી વર્ષ માટે એ શકે જ નહીં એ દલીલ પણ રજૂ કરાય છે. આ અવે માર્ગદર્શન પ છે જ.
પરિસ્થિતિ પાછળ શાંતિથી વિચારીએ તે આપી ભગવંત શ્રી આદિનાથે વધતપના અંતે શ્રી સત્ય પ્રત્યેની અવગણના નિમિત્તરૂપ લેખાય. ખરી શ્રેયસ કુમારે વહેરાવેલ શેરડીના રસથી પારણું કર્યું. વાત તો એ છે કે-કેe! પણ વિષય અંગે કોઈ પણ એ માટેનું સ્થળ હસ્તિનાપુર છે. આ ઐતિહાસિક કાર્યવાહી આદરતાં પૂર્વે એ પાછળનું તથ્ય તેમ વૃત્તાંત માટે બેમત નથી જ, આ તપનું આચરણું ઐતિહાસિક બળ જાણી લેવું જોઇએ. કદાચ એ ન કરનાર મનુષ્ય માટે સાચી રીતે જોઈએ તો પારણું બન્યું હોય તો પણ સાચી સ્થિતિ ધ્યાન માં કરવાનું સ્થળ પાલીતાણા ન હસ્તિનાપુર જ હાઈ આવ્યા પછી ગમે તેવી વાજુની પ્રથા હોય તે શકે. જૈન સાહિત્યમાં કયા કભૂમિની સ્પના સુધારી લેવી જોઈએ. પણ ફળદાયી બતાવેલી છે એમ આવા પ્રેરણાદાયી પરિણાનું સ્થળ હવે પછી હસ્તિનાપુર જ સ્થાનોમાં કરવામાં આવતી સચિરણા પાછળ ફળ- સંભવે. ત્યાં હવે તો સગવડ વધી રહી છે. વળી પ્રાપ્તિનો અને યોગ સંભાવે છે. વળી એ રીતનું ભારતવર્ષની નજરે એ સ્થળ કેન્દ્રમાં છે. જેમાં અનુસરણ ઈતિહાસની નજરે વ્યાજબી લેખાય. સમાજના મોટા ભાગની નજરે એ અતિ ખર્ચાળ આજના બુદ્ધિવાદના યુગમાં ઐતિહાસિક મહત્વે પણ નથી જ. વળી એ સ્થળ સેળ, સત્તર અને અગ્રસ્થાન ભોગવે છે એ જોતાં એની અવગણના અઢારમા તીર્થકરદેવેના ચાર ફય!ગુકેથી અલંકૃત કરવી ન જોઈએ. કારણુવફા.ત્ ભૂતકાળમાં મૂળ વસ્તુને હાઈ સ્પર્શનીય પણ છે. તીર્થરૂપ ગાણુ. ભૂલાવી દેતી ભૂલભરી પ્રણાલિકા શરૂ કરવામાં આવી જીવનમાં આ નિમિત્તે એક વાર અવય દર્શનીય છે. હોય અને એ પાછળ વર્ષોના વહાણા વાયા હોય છતાં યાત્રિકોના આ નિમિત્તના આવાગમનથી એ તીર્થ જાગ્યા ત્યાંથી સવાર ગણી થયેલી ભૂલ સુધારી લેવા . પુનઃ નવપલ્લવિત બનશે, આથી શ્રી શત્રુંજય તીર્થ સજાગ બનવું જોઈએ. કેટલીકવાર આ જાતને શાશ્વતતાને નથી તે ધક્કો પહોંચવાને કે નથી ને પ્રમાદ મૂળ વાતને પણ શંકાસ્પદ બનાવી દે છે ! મહાતીર્થ મટી જવાનું. એને મ૯િ માં તે પૂર્વવત્
શ્રી કહપસૂત્રમાં ભગવંત શ્રી મહાવીર દેવના કાયમ રહેવાના છે. કર્ણમાં ખેડુતે કાલિકા નાની વાત છે અને ત્યાં , અપેક્ષાથી વિચારાય તે આ નિમિતે જે લાડસ્પષ્ટપણે કહેવામાં આવેલ છે કે વૃક્ષની તીણી સળીઓ મારીઓ ઊભી થાય છે તેમાંથી જરૂર છૂટકારે થનાર લાવી એણે પ્રભુના કર્ણમાં એવી રીતે ઘોંચી દીધી છે. આજે તે અક્ષય તૃતીયાના મહિમાએ આ પવિત્ર જેથી ઉભયના છેડા બહારથી નજરે પણું ન ચઢે. આ ભૂમિને એટલી હદે વહેવારના ઓથા નીચે સાંકડી