________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૩૬
શ્રી જૈન ધર્મ પ્રકાશ.
[ ચૈત્ર
તરતમતા શિષ્ય એવા ગૌતમની સામે ઉધાડી કરે છે એના પ્રકાર વર્ણવે છે. તેઓશ્રી કહે છે કે શ્રમણાપાસક -પ્રતિક્રમણુદ્વારા ભૂતકાળમાં જે કરું છત્ર વિરાધના થઇ હોય અર્થાત પ્રાણાતિપાતદ્વારા હિંસાજન્ય દોષ લાગ્યા હૈય અને જેની સંખ્યા યાને પ્રચાર ૪૯ ના આંધ્ર પહે ંચે છે તે ખ ંખેરી નાખે છે. વમાન કાળ આશ્રયી એ પ્રાણાતિપાતના ૪૯ પ્રકાર માટે નિયમન કરે છે અને ભવિષ્યકાળને અવલખી નિષેવ કરે છે. ઉપર પ્રમાણે શ્રમણાપાસકના સ્થૂલ પ્રાણાતિપાત–વિરમણુ વ્રતના કુલ ૧૪૭ ભેદ થાય છે, આ રીતે રઘુક્ મૃષાવાદ-વિરમણુ અને થૂલ અદત્તાદાનવિરમણુ, સ્થૂલ મૈથુનવિરમણુ અને સ્થૂલ પરિમહ– વિરમણુ એ દરેક અણુવ્રતના ૧૪૩-૧૪૭ ભેદ થાય છે. એ બધામાં અમુક વ્રતના અમુક ભેદનું પાલન કરનાર પણ શ્રમણેાપાસક ગણાય છે. ઉપર વર્ણવ્યા મુજબ વિવિધ ભગાથા વ્રત પાળનાર વ્યક્તિ શ્રમણોપાસકના વર્ગમાં આવે છે.
હે ગૌતમ ! હૈં આઝવાની શંકાને આગળ ધરી પ્રશ્ન કરેલા ઍટલે અહીં એ પણ્ જણાવવાની અગત્ય છે કે આવી વિચારણા હાલના કાપાસકમાં નથી, આજીવકનુ મતવ્ય છે કે સચિત્ત પદાર્થોનુ ભોજન કરવું. સર્વ પ્રાણિઓનુ કેંદ્રન ભેદન કરી અથવા તે એને વિનાશ કરી ભોજન કરવું, આજીવક શાસ્ત્રની આ વાત વિલક્ષણ છે. આજીવક મતમાં જે બાર પ્રસિદ્ધ ઉપાસઢ્ઢા ગણાય છે અને જેના નામ તાલ– તાલપત્રબ આદિ છે એ સ અરિહંતને દેવ માનનારા અને માતા-પિતાની સેવા કરવાવાળા હતા. તે ગૂલરપીપળ વીના કળા અને પ્યાજ, લસણ ગેિરે કંદમૂળ ખાતા નથી. જ્યાં ઉપરના નિયમ પાળે ત્યાં ત્રસવાની રક્ષા તેા હોય જ. પેાતાની આજીવિકામાં બળદને ખેતી વિગેરેમાં ઉપયેગ કરવાની અગત્ય રહેતી છતાં એના નાક વીંધતા નહીં. જ્યારે આજીવકાપાસક ગણાતા માનવાનુ જીવન ઉપર પ્રમાણે નિર્દોષ હતું ત્યારે જેએ શ્રમણેાપાસક છૅ, જીવદયા જે ધર્માંના મૂળમાં છે એમના માટે તા કહેવુ' જ શું ? એમણે પંદર કર્માદાનને ત્યાગ કરવા જોઇએ.
સસારમાં રહેલા જીવાને સાવ નિર્દોષ રીતે આજીવિકા ચલાવવાનું ન કાવી શકે, પશુ એ ધમાર્ગે રહી પેાતાના નિર્વા અર્થે ઝાઝા આર્ભ-સમારંભમાં તલ્લીન બન્યા વગર અર્થ અને કામ સાથે ધમ પુરુષાર્થ પણ સાધતા રહે અને આત્મસક્ષાત્કારના લક્ષ્યથી ચલિત થવા ન પામે એ સારુ જૂદા જૂદા પ્રસંગે ભગવતે પ્રથમ ગણધર શ્રી ગોતમસ્વામીજીને ઉદ્દેશી જે જે પ્રવચન કરેલ છે તે ધ્યાનમાં લેવા ચેાગ્ય છે. આના વિષમ સમ યમાં તેઓશ્રીના આગમજ્ઞાનના વિસ્તારથી પ્રચાર કરવાની જરૂર છે. એ ' કા'માં લાંખે વિહાર કરી, ભારે પરિશ્રમ સેવી જેસલમેર પહેાંચેલા મુનિશ્રી પુણ્યવિજયજીના કાર્યમાં પ્રત્યેક સધાએ પૂર્ણ સહકાર આપવાના શપથ ભગવંત શ્રી વર્ધમાનસ્વામીના આજના પવિત્ર જન્મદિને લેવા જોઇએ.
જે શાંતિની ભૂખ આજના વિશ્વને છે તે શ્રી અરિહંત દેવના આગમ સિવાય અન્યયી સતાષાવાની નથી એટલે એનુ પ્રકાશન દેશકાળને અનુરૂપ કરવાની જરૂર છે.
For Private And Personal Use Only
