________________
૩૫૦
( શ્રી જૈન ધર્મ મુકાશ. ત્યારપછી ચાર ઇંઆ પીંડીઓ પૈકી બે અનાજના પૂર્વ પશ્ચિમ તરફ અને બે રક્ષાના ઉત્તર દક્ષિણ તરફ ફેંકી દેવામાં આવે છે. તે તે દિશામાં રહેલા મલિન દેવને બલિદાન માટે આપવામાં આવે છે કે જેથી તે લગ્ન જેવા શુભ કાર્યમાં વિદન ન કરે; પછી સંપુટ ઉતારીને ભૂમિપર મૂકવામાં આવે છે, તેને ચાંપીને વર મંડપમાં પ્રવેશ કરે છે. તેનો હેતુ એ છે કે સંસારમાં અનેક વખત વિદને પણ આવશે, તો તેને ચાંપવા જેટલી શક્તિ ધરાવજે. વળી તે અન્ય પ્રકારે પણ માંગળિક રૂપ છે.
આ ક્રિયા થયા બાદ મંડપના મધ્યમાં વર કન્યાને જુદા જુદા બાજોઠ ઉપર બેસાડી હસ્તમેળાપની ક્રિયા કરાવવામાં આવે છે. તે તે પ્રત્યક્ષ રીતે બંનેની એકતાનું સૂચવન કરે છે, ત્યારપછી જ્યાં ચોરી બાંધેલી હોય છે ત્યાં લઈ જઈ ચાર ફેરા ફેરવવામાં આવે છે, કંસાર જમાડવાની ક્રિયા કરાવવામાં આવે છે, સપ્તપદીની ક્રિયા કરાવાય છે કે જેમાં કન્યા સાત પ્રકારની પ્રતિજ્ઞા કરે છે અને બીજી પણ કેટલીક ક્રિયાઓ કરાવાય છે. સપ્તપદીની કિયામાં પ્રથમ વર કહે છે કે–તને મારી સાથે ૧-અન્નને માટે નિયત કરવામાં આવી છે, ૨-બળને માટે નિયત કરવામાં આવી છે, ૩-ધનપુષ્ટિ માટે નિયત કરવામાં આવી છે, ૪-સુત્પત્તિ માટે નિયત કરવામાં આવી છે, ૫-૫શરક્ષણ માટે નિયત કરવામાં આવી છે, ૬-છએ ઋતુઓમાં અનુકૂળ રહેવા માટે નિયત કરવામાં આવી છે અને ૭–આ લોક અને પરલોકના મિત્ર તરીકે નિયત કરવામાં આવી છે.
પછી સ્ત્રી કહે છે કે-૧-આપનાથીજ મારૂં સૈભાગ્ય છે, ૨હું આપના કુટુંબને–આબાળ વૃદ્ધને પાળીશ અને ધન સંપત્તિ જે મળશે તેથી સંતુષ્ટ રહીશ, ૩-હમેશાં તમારી ભક્તિમાં પ્રીતિવાળી અને મીઠું બેલનારી થઈશ, ૪–મન વાણી અને કર્મથી પવિત્રપણે શૃંગારાઈને હું આપની સાથે ક્રિડા કરીશ, પ-દખમાં ધીરજવાળી અને સુખમાં સંતુષ્ટ રહીશ અને તમારા સુખદુઃખમાં ભાગ લઈશ. ૬-તમે મને છેતરી નથી પણ આપણા બંનેને પરસ્પર પ્રીતિ ઉપજતાં આ લગ્નગાંઠ બંધાણું છે અને ૭—હું નિરંતર ધર્મ, અર્થ અને કામમાં-એ ત્રણે વર્ગ સાધવામાં અંતકરણથી આપને અનુસરીશ. . આ સિવાય બીજી પણ ઘણું હકીકત આને અંગે સમજવા લાયક છે. તે ખરી રીતે વરકન્યાને પ્રથમથી સમજાવવા ગ્ય છે અને તેથી તેની ઉમ્મર મેટી જઈએ—એટલે કે આ વાત બરાબર સમજી શકે એવી હેવી જોઈએ, એ વાત ખાસ ધ્યાનમાં રાખવાની છે. તેમાં પણ કન્યા કરતાં વરની ઉમ્મર અવશ્ય ૪-૫ વર્ષે મટી જોઈએ. આ સંબંધમાં કેટલાક નિયમે મુકરર
