________________
કુટ નોધ અને ચર્ચા.
૩૫ અર્પણ કર્યો છે. સ્થિતિ સામાન્ય છતાં આવા ઉપકારી કામે તે બંધુ કયો કરે છે તેને માટે તેમને પૂર્ણ ધન્યવાદ ઘટે છે.
*
*
• ઐતિહાસિક રાસ સંગ્રહ ભાગ થાની પહોંચ અમે ગયા અંકમાં આપેલી છે. તે વખતે સાદ્યુત વાંચ્યા સિવાય ઉપલક અભિપ્રાય અમે આપેલે છે. ત્યારબાદ સાવંત વાંચી જતાં તેની અંદર સંશેાધક મુનિરાજે નિરીક્ષણ પૃષ્ટ ૪૨ માં ને રાસ-સાર પૃષ્ટ ૯૫માં લખેલું છે. પ્રયાસ બહુ કર્યો છે, પરંતુ અમે આવા રાસ અને તેને સાર પ્રગટ કરે તે હાલની શાંતિની વૃદ્ધિ કરવાની જરૂરીઆતવાળા જમાનામાં બીલકુલ પસંદ કરતા નથી. ખરી રીતે તો તેમાં ખાસ આપણી પોતાની જ એબ ઉઘાત કરી છે અને જગતને બતાવી છે. આવી હકીકત ઉપર તે અત્યારે ઢાંકપીછેડે કરવાનો અવસર છે. અમને તે રાસને સાર વાંચતાં તે વખતની પરિસ્થિતિને અંગે ઘણેજ ખેદ થો છે, તેટલેજ ખેદ એ હકીકત હાલના સમયમાં પ્રસિદ્ધ કરવાને અંગે પણ થયો છે. અમે તે એવા રાસે હાલ વાંચનમાં લેવાને પણ પસંદ કરતા નથી. આ અમારે સ્વતંત્ર અભિપ્રાય છે. બીજાઓએ તેને અનુસરવું કે કેમ? તેને માટે સો સ્વતંત્ર છે, પણ “જે જણાય તે લખવું ” એવી ફરજ સમજીને આટલે કે ઉલ્લેખ કર્યો છે.
કેશરના સંબંધમાં કેટલાક મુનિ મહારાજ અને કેટલાક શ્રાવક ભાઈઓ લખે છે કે-“તમે શુદ્ધ કેશર વાપરવાની છુટ રાખીને ઉલટી ઘુંચવણ ઉભી કરી છે. લોકોને શુદ્ધની ઓળખાણ નથી. શુદ્ધ કહીને અશુદ્ધ આપનારા વેપારીઓની બેટ નથી. ખરું શુદ્ધ કેશર તે કાશ્મીરનું. તેની ઉપજ બહુ ઓછી થાય છે. જેમ હિંદુસ્તાનના બીજા ઉદ્યોગ ને પાયમાલ કર્યા તેમ કેશરની ખેતીને પણ બહાળે ભાગે નાશ કરવામાં આવ્યું છે. કાશ્મીરમાં પણ અમુક સ્થળેજ શુદ્ધ કેશર મળે છે. સ્થળ બદલાયા પછી તેમાં પણ શેળભેળ થાય છે. સુરજ છાપના ડબામાં પણ બીજું કેશર પુષ્કળ ભળે છે. આવી સ્થિતિમાં જેને જીવહિંસા એ પાપ નથી, વટાલ નથી, દેવપૂજામાં વાપરવાથી લાગતા દેપને જય અંશ માત્ર પણ નથી, એવા વિદેશી અને પાસેથી શુદ્ધ કેશર મેળવવાની આશા રાખવી તે તદ્દન વ્યર્થ છે. શુદ્ધને નામે પારાવાર સ્થળે અનેક ગામો ને શહેરમાં તેમજ તીર્થોમાં હજુ રતલ બંધ અશુદ્ધ કેશર વપરાય છે. શુદ્ધને માટે કહેતાં “શુદ્ધ લાવી આપો ” એમ સામું કહે છે, તેથી હવે તે આ શુદ્ધાશુદ્ધ ઝઘડો મૂકી જે મુનિ મહારાજા એમ
