________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
બારમી શ્રી જૈન શ્વેતાંબર કોન્ફરન્સના પ્રમુખનું ભાષણ. ૩ પ્રશ્નન્સ જૈનધર્મ પાળવાવાળી વૈશ્ય જાતિઓ એકઠી મળી જાય, અને અંદરના જ્ઞાતિ-જાતિના તફાવતને નિકાલ થઈ જાય, તે તેમાં જેનશાની કઈ જાતની મનાઈ છે?”
પ્રત્યુત્તર–“ જેનશાસ્ત્રમાં તે જે કાંઈ પણ કાર્ય કરવાથી ધર્મ માં દુર્ષ લાગે તેજ કાર્ય કરવાની મનાઈ કરવામાં આવી છે. બાકી બા નાં બંધને તે બેંકોએ જ, પિતાની રૂઢીઓ તરીકે ગણી લઈને સરકારી લીધેલા છે જયારે ઓસવાળ જ્ઞાતિ બની ત્યારે તે અનેક જાતિઓમાંથી બનાવવામાં આવી હતી; તેજ પ્રમાણે અત્યારે પણ કઈ સમર્થ માણસ આ સર્વ જ્ઞાતિઓને એકઠી કરી દે તો તેમાં શું વિરોધ હાય”
જે આપણને જે સમાજની ઉન્નતિ વહાલી હોય તો તે આવા કપિત જાતિ બંધને તેડી નાંખી અંદર અંદર લય વ્યવહાર જૈન બંધુઓમાં શરૂ કરી દે તેજ લાભકારક છે તેમાં જ સમાજનું હિત સમાયેલું છે.
- જિનાલય અને વિદ્યાલય. હવે જિનાલયની બાબતમાં મારે એવો અભિપ્રાય છે કે જ્યાં જિનાલય ન હોય અને પૂજા કરવાવાળાની સંખ્યા અધિક ફાય ત્યાં તે મદિરે કરાવવાની પૂરતી આવશ્યકતા છે, તેમજ તે મહત્વપૂણયનું કાર્ય છે; પર તુ જ મંદિર પૂરતાં હોય, ત્યાં કેવળ નામને ખાતર નવું મંદિર ઉભું કરાવવું તે મને ઠીક જાતું નથી આ સમય મંદિરોની વૃદ્ધિ કરવાનો નથી, પણ તૈયાર મંદિરોનું રક્ષણ અને સેવાભક્તિ કરવાવાળાની વૃદ્ધિ કરવાનો છે. જ્યારે ધનાઢ્ય જિનાલને બદલે સરસ્વતી મંદિરો બંધાવવા કટીબદ્ધ થશે ત્યારેજ જિનમંદિરોની મહત્વતા સાધ્ય થશે.
સાચો જીર્ણોદ્ધાર જીર્ણ જિનમંદિરને નવું બનાવી દેવું તે જીર્ણોદ્ધારની બહુ સંકુચિત વ્યાખ્યા છે-તે ખરે જર્ણોદ્ધાર નથી. જીર્ણોદ્ધાર શબ્દથી શાસ્ત્રકારોએ એટલે ટુંકે તાત્પર્ય બતાવેલ નથી. જૈન શાસ્ત્રોમાં જીર્ણોદ્ધારનો તાત્પર્ય જે સમજાવ્યો છે તે બહુ વ્યાપક છે અને આખા સમાજને વાને ખાસ ઉપગમાં મૂકી શકાય તે તેનો વિસ્તૃત અર્થ છે. જેનશામાં જે સાત ક્ષેત્રો બતાવ્યા છે–જેનાં નામ-જિનબિંબ, જિનાલય, જ્ઞાન, સાધુ, સાધવી, શ્રાવક, શ્રાવિકા છે, તે સા ક્ષેત્રમાંથી જે જે ક્ષેત્રો જીર્ણ થઈ ગયાં હોય તે સર્વનો ઉદ્ધાર કરે તે ખરો જીર્ણોદ્ધારનો અર્થ છે. આ સાત ક્ષેત્રમાંના પ્રથમનાં ત્રણ ક્ષેત્ર (જિનબિંબ, જિનાલય અને જ્ઞાન) તે સાધ્ય ક્ષેત્રે છે, અને બીજા ચાર ( સાધુ, સાધ્વી, શ્રાવક, શ્રાવિકા ) તે ચારે સાધક ક્ષેત્રો છે. તેમાં
For Private And Personal Use Only
