________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી જૈનધર્મ પ્રકાશ.
રહે છે તેની કલ્પના કરતાં પણ હદય કંપે છે, માટે જે આપણને જે સમાજની ઉતિ અને પ્રગતિ માટે પ્રેમ હોય છે જ્યાં “જૈન” એ શબ ઉપસ્થિત થાય
માં ગરમા ભેદ ભૂલી જવાની જરૂર છે. આમ કરવામાં જ ખરૂં મનુષ્યત્વ અને જેનહર છે, અને ત્યારેજ કોમ તથા ધર્મને ઉદય થશે એમ સમજવાનું છે.
કલ્પિત જાતિબંધન તોડવાની આવશ્યકતા. હાલના વખતમાં જેને કામમાં શ્રીમાળ, ઓસવાલ, પિરવાડ વિગેરે અનેક ફાતિ દેવામાં આવે છે. આ સર્વનો જન્મ અમુક અમુક આચાર્યના સમયમાં હો છે. એ સર્વજ્ઞાતિઓના પેટા ભેદ વિક્રમ સંવત ત્રણસે પછી થયેલ છે. તે પહેલાં આવા જ્ઞાતિભેદ નહોતા. અમુક કઈ પ્રભાવિક આચાર્ય જુદા જુદા ધર્મ વાળી જ્ઞાતિઓને એકઠી કરીને જે ધમનુયાયિની કરે અને તેમને એક નામની કતિ બનાવી દેતાં. જેવી રીતે શ્રી રત્નપ્રભસૂરિએ ઓસવાળ અને હરિભદ્ર
રિએ પોરવાડ વંશની સ્થાપના કરી છે, પરંતુ આજ કાલ તે એક જ ધર્મ " પાળનારા બંધુઓના કપિત વિભાગોમાં પણ એટલે મમત્વ થઈ ગયો છે કે એક
રાતિ બીજી જ્ઞાતિના ગૃહસ્થને પિતાથી ઉતરતા દરજજાના ગણે છે, કે જે કોઈ રીતે ઈચછા એગ્ય કે આદરણીય નથી. જે સંપૂર્ણ રીતે વિચાર કરવામાં આવે તે
આ સર્વ રૂાતિઓમાં કઈપણ જ્ઞાતિ કેઈથી અધિક કે કેઈથી હલકી નથી, પણ રાઈ એક જૈનધર્મ માનવાવાળી એકજ જ્ઞાતિ છે. આમ હોવાથી જે જ્ઞાતિઓમાં
રસપરસ ભેજન વ્યવહાર હોય છતાં પરસ્પર વિવાહ સંબંધ ન હોય તે મારા વિચાર પ્રમાણે તે જરાપણ સારું દેખાતું નથી. સમાજની દષ્ટિએ વિચાર કરતાં તે અરસપરસ લગ્નવ્યવહાર છે તે બહુ લાભપ્રદ છે, અને જેને પાસ તે આવા અરસપરસને વ્યવહારમાં કઈ પણ જાતનો બાધ હોય તેમ ગણ
જ નથી. મધ્યકાળમાં આ વ્યવહાર કઈ વખતે ઉપગી હશે, પણ અત્યારના કાળમાં તો આ વ્યવહાર વધે તેમાંજ ફાયદો જણાય છે. આ પ્રતિબંધ તુટી જાય તેમલાલ લાગે છે. જે સમાજના હાસનાં જે કારણે છે તેમાં આ બંધન પણ એક કારણ છે. સવર્ગવાસી આચાર્ય પ્રવર શ્રીમદ્ વિજયાનંદસૂરીશ્વરજીએ આ વિષ
માં જે દવા નાખ્યો છે તે મનન કરવા લાયક છે. જૈન ધર્મ વિષયિક પ્રક- ' નાડી દઇથમાં તે માટે લખ્યું છે કે-જૈન ધર્મ પાળવાવાળી જ્ઞાતિઓ
દાનુસાર નેલ નથી, પરંતુ કોઈ ગામ, નગર, પુરૂષ કે ધંધાના અનુસાર પ્રચહિત થયેલી માલુમ પડે છે. શ્રીમાળ, ઓશવાળને સંવત ઉપર લખેલ છે, અને
વાહમાંશી શ્રી હરિલાદ્રસૂરિએ મેવાડમાં સ્થાપના કરેલી છે.” ( પ્રશ્ન-૧૬. )
For Private And Personal Use Only
