________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
અહિંસા મે ઘમ:
૨૮૮ થયેલી આ સ્થિતિ--આ રા રીવાજો જે બને તેવા તાકીદે સુધારવાની જરૂર છે.
વળી વૃદ્ધ લ --ગમે તે ઉંમરે પુરૂષ પરણે શકે તે પણ હિંસારૂપજ છે. એક બાપ થવા લાયક વૃદ્ધને તેની પુત્રીય કન્યા પરણાવવી તેમાં તે કન્યા શું સુખ પ્રાપ્ત કરે ? તેને તેની સાથે મનમેળ કેવી રીતે થાય ? મિત્રતા પણ સરખે સરખાની હેય છે. તો આ ઉમરનું કજોડું કેવી રીતે સુખી થાય ? બાળ કન્યા તે તેના વૃઢ વરને દેખીને જ મુંઝાઈ જાય. તેથી વૃદ્ધ લગ્ન તો ખાસ અટકાવવાની જરૂર છે. આવી ઉગારે પરણનાર મનુષ્યનું જીવન વધારે વખત ટકતું નથી, અને બાળકન્યાને ઘણી વખત તો તરતજ વૈધવ્ય પ્રાપ્ત થાય છે. કન્યા ગમે તે ઉમરે વૈધવ્ય પામે, પછી તેને પરણવાનો બીલકુલ અધિકાર નથી, તે પુરૂષને માટે પણ કાંઇક તો ઉમરની હદના પ્રમાણની જરૂર હોવી જોઈએ. ગમે તે ઉમરે ગમે તેટલી ઉમરની કન્યાને પરણી કન્યાના માબાપના લેભથી અને પરણનારની ઇંદ્રિયે કાબુમાં ન રહેવાથી તે કન્યાનું જીવન બગાડે તે સામાજિક હિસાજ છે. અને તે રીવાજ જેમ બને તેમ તાકીદે બંધ થાય તેવાં ઉપાય જ્ઞાતિના અગ્રેસરો તરફથી લેવાવાની જરૂર છે.
વળી સ્ત્રીઓથી અમુક કામ કરાય નહિ, કોઈ સ્થળે તેનાથી જવાય નહિ, આવાં ઘણા બંધનો તેના ઉપર નાખી તેની સ્વતંત્રતા દબાવી દેવામાં આવી છે. તેઓનો ઉદ્ધાર થાય, કેવળણી પ્રાપ્ત કરે, પોતાની મહત્વતા સમજે તેવા પ્રયત્ન કરવાની જરૂર છે. આપણું સંસારના અનેક કષ્ટદાયી રીવાજોને લીધે તેને બહુ દુઃખે સહન કરવો પડે છે. ઘણાં કુટુંબમાં તે પોતાના જીવન સર્વે ત્વ પતિ પાસે પણ દુઃખ કહેવાનો તેને પ્રસંગ મળતો નથી. તેની માતા અને ગર બહેન તરફથી પતિને ભભેરીને પત્ની વિરૂદ્ધ એવે ઉશ્કેરી મૂકવામાં આવે છે કે તે પત્નીને હેરાન કરવામાંજ મેટાઈ અને ગુમાન માને છે. અજ્ઞાનતાને લીધે આવાં કટે બહુ સ્ત્રીઓને સહન કરવો પડે છે. પોતાની ફરજ અને હકનો તેને ખ્યાલ પણ આવતો નથી. કવ્યાકર્તવ્ય સમાનતાં નથી અને પ્રેમ શું ? તે સમજતી જ નથી. આનું પરિણામ એ થાય છે કે તે સ્ત્રીઓને મન દુઃખત્રાસ આખા જીવનમાં રહે છે. તેને માનસિક સંતાપ કદી મટતો જ નથી. પુરૂ પણ પ્રેમ શું? પત્ની તરફની ફરજ શું? તેનો ખ્યાલ ધરાવનારા બહુ ઓછા હોય છે, એમ કહીએ તો ચાલી શકશે કે પ્રેમનું ખરું સ્વરૂપ આપણા સંસારમાંથી અદ્રશ્ય થયું છે. મેહ-રાગાંધતાનો પ્રવેશ થઈ શકે છે, અને સ્ત્રીને એક ઉપાનહુ તુલ્ય ગણવામાં આવે છે. પતિના મરણ પાછળ જેને વૈધવ્યાવહ્યા પાળવી પડે છે હેરાનગતિ ભોગવવી પડે છે, સહેવા પડે છે અને આખે ભવ એ ગુમાવવો પડે છે તેજ પત્ની જો કદાચ મરણ શરણ થાય તો તેના પતિને સ્મશાનમાં
For Private And Personal Use Only
