________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૧૩
ચંદરાજાના રાસ ઉપરથી નીકળતે સાર ન જાય તે એવું માનું પરિણામ આવે જ નહીં, પરંતુ જ્યાં ભાવી વિપરીત હય, ત્યાં સમજુ પણ ભૂલી જાય છે. ગુણવાળી જેવી પ્રવીણ સ્ત્રી પણ પરિણામને વિચાર કર્યા વગર સાસુ પાસે દોડી જાય છે. તેણે થોડો કાળક્ષેપ કરી વિચાર કર્યો હતા તે તરત જ સમજાત કે આવી અભિમાની, કૃર હૃદયની અને પિતાના પતિ પર તદ્દન યારવિનાની ઓરમાન માતા પિતાનાં છીદ્ર પ્રકટ થયાની હકીકત જાણશે તે સારું શું કરશે ? મા જ કરશે. તેને એમ કરતાં લાજ આવવાની નથી. પણ આ વિચાર ચંદરાજાના તિર્યચપણને પ્રાપ્ત કરાવનારા દુષ્કર્મ તેના મનમાં આ વિવાજ દીધે નહીં. વીરમતીએ નિર્દયપણું બતાવવામાં કચાશ રાખી નહી. શાસ્ત્ર કારે સ્ત્રી જાતિને નિર્દય કહી છે, તેનું આ પ્રત્યક્ષ ઉદાહરણ છે. કારણ પડ્યાવિના જાતિગુણ પ્રકટ થતું નથી. વીરમતીએ બતાવેલ કોપ કાંઈ કૃત્રિમ નહે. જો ગુણાવળી આટલું કરગરે નહીં ને આડી પડે નહીં તે તે ચંદરાજાને મારી જ નાખે, પણ હજુ આગળ સારા દિવસ દેખવાના હોવાથી તેમ બન્યું નહીં અને તિર્યચ કરી દીધો. આ પણ ઓછા દ્રષની, ધની કે ઈવની નિશાની નથી. તિર્યંચ થયે એટલે રહ્યું શું ? મનુષ્યપણાનું સુખ માત્ર નાશ પામ્યું. જમીન પર રખડ ને ઉકરડો સુંઘત કરી મુક્યો. તે અવસ્થામાં તે કુકડાની જાતિને ઉચિત કિયામાં જ પ્રવૃત્તિ થવાનો સંભવ છે. રાજભવનમાં હોવાથી તેવી ક્રિયામાં તેની પ્રવૃત્તિ ન થાય, પણ જે છૂટો છેડી દેવામાં આવે તો બીજું શું થાય ? આવી દુર્દશા કઈ જીવને પ્રાપ્ત ન થશે.
આ દુર્દશાના દુઃખની સીમા નથી. તેનું વર્ણન ને વિચાર પણ હૃદયવેધક છે, તે તેની પ્રાપ્તિના દુઃખમાં તે પૂછવું જ શું? પરંતુ કર્મને શરમ નથી. તેની પાસે સ સખા છે, તેને કોઈની દરકાર નથી. તેની પાસે છે સરલ થઈ જાય છે. જગતુના પ્રાણી માત્ર તેને વશ છે. આ પ્રકરણ આખું હૃદયવેધક બનાવથી અને તેને લગતી હકીક્તથી ભરપૂર છે. તેમાંથી સાર માત્ર બેજ ગ્રહણ કરવાના છે કે-દીર્ઘદ્રષ્ટિ પહોંચાડ્યા શિવાય-પરિણામને વિચાર કર્યા શિવાય કઈ કાર્ય કિરવું નહીં. અને કર્મના વિપાક અત્યંત કડવા જાણ કર્મ બાંધતાંજ વિચાર કરે. અશુભ કર્મથી પાછા ઓસરવું. આ બે રહસ્યને જે અંગિકાર કરશે તે આત્મકલ્યાણ મેળવશે અને દુઃખના ભાજન નહીં થાય. આટલું જણાવી આ મકરણનું રહસ્ય સમાપ્ત કરવામાં આવે છે અને હવે પછીના પ્રકરણમાં ચંદરા
ની કુકડાપણાની સ્થિતિનું આગળ વર્ણન કરવામાં આવશે, તે તરફ વાંચનાર બંધુઓના હદયનું આકર્ષણ કરવામાં આવે છે.
For Private And Personal Use Only
