________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૪૪
જિન ધર્મ પ્રકાશ. ઉપરાંત ચક્રવતી પણું પણ પામે છે. દઢરથને જીવ સંસારી પણમાં તેમના પુત્ર ચકાયુધ થાય છે અને ભગવંતને કેવળજ્ઞાન થયા પછી તેમના મુખ્ય ગણધર થાય છે. આ સર્ગમાં કથાઓને સારો સંગ્રહ કરેલ છે. આ સર્ગની અંદર ભગવંતના પાંચે કલ્યાણકનું વર્ણન છે અને ભગવંત નિર્વાણ પામવાની સાથે આ સર્ગ ને ચરિત્ર સમાપ્ત કરવામાં આવેલાં છે. ચકાયુધ પણ તેજ ભવે સિદ્ધિપદને પામે છે.
શાંતિનાથ પરમાત્માના જીવની મૂળથી જ ઉત્કૃષ્ટતા દેખાઈ આવે છે. યુગલિક થયા તે પણ સાથી શ્રેષ્ઠ ઉત્તરકુરુક્ષેત્રમાં પૂર્ણ આયુ થયા છે. બે ભવમાં તીર્થકરના પુત્ર થયા છે, એ પણ પ્રબળ ભાગ્યની નિશાની છે. તે વિના તીર્થકરના પુત્ર થવું એ સહેજે પ્રાપ્ત થાય તેવી હકીકત નથી. વળી છેલ્લા ભવ ઉપરાંત મનુષ્ય તરીકેના પાછલા બંને ભવમાં પણ અવધિજ્ઞાનની પ્રાપ્તિ થાય છે, તે પણ જ્ઞાનને બળવાન્ ક્ષો પશમ સૂચવે છે. ચક્રવતી પણું બે વાર પામે છે; પ્રથમ વાયુધના ભવમાં ને બીજું છેવટના ભાવમાં. એકવાર બળદેવ થાય છે. આટલા ઉપરથી એમ સિદ્ધ થાય છે કે એવી કઈ ઉત્તમ સંપદા બાકી રહેલી નથી કે જે તેમણે પ્રાપ્ત કરી ન હોય. આવા ઉત્તમ જીવનું જેટલું ગુણગાન કરીએ તેટલું ઓછું છે.
આ ચરિત્રના છએ સર્ગોમાં પ્રાસંગિક અનેક કથાઓ સમાવવામાં આવી છે. પ્રથમ સર્ગમાં ધમરાધન ઉપર મંગળકળશની કથા આપવામાં આવી છે. તેનો રાસ પણ થયેલે છે ને છપાયે છે. બીજા સર્ગમાં ધર્મમાં અંતરાય ન કરવા ઉપર મદરની કથા છે. તેને પણ રાસ થયેલ છે પણ છપાયેલ નથી. ત્રીજા સર્ગમાં મિત્રાનંદને અમરદત્તની ઘણી રસિક કથા છે. તે અલ્પ દુકૃતનું પણ મહાન ફળ ભેગવવું પડે છે એ વાકયની સિદ્ધિ ઉપર છે. તેને પણ રાસ થયેલે છે પણ છપાયે નથી, એ કથાની અંતર્ગત્ ઇદ્રિના વિષયોને આધીન ન થવા ઉપર જિનપાલિત ને જિનરક્ષિતની કથા છે. સિવાય નૃસિંહ રાજર્ષિની કથા આ સર્ગમાં આવેલી છે તે પણ વાંચવા ગ્ય છે. ચોથા સર્ગમાં અમૃતામ્ર વિનાશાદિ પ્રસંગ ઉપર દેવરાજની કથા છે. તેમાં પ્રાસંગિક રાત્રિના ત્રણ પ્રહરમાં કહેલી ત્રણ કથાએ વાંચવા લાયક છે. તેને મૂળ વિષય અવિચારિત કાર્ય ન કરવાનું છે. આ સગમાં બીજી પુણ્યસારની કથા ચાર પ્રકારને ધર્મ આરાધવા ઉપર છે, તેમજ
ત્પાતિકી બુદ્ધિ ઉપર રોહકની કથા વાંચવા જોગ છે. બીજી પણ કેટલીક નાની નાની કથાઓ છે. પાંચમા સર્ગમાં ધર્મકાર્યમાં અપ્રમાદી રહેતા ઉપર રજૂરરાજ ઉર્ફે વત્સરાજની કથા છે. તેમજ પારાપતના રક્ષણ પ્રસંગે નિષાદ ને વનિરીની કથા વાંચવા યોગ્ય છે. બીજા પણ પર્વ ભવાદિ કથન પ્રસંગ ઘણા છે.
For Private And Personal Use Only
