________________
[<]
ચંદ્નન નારંગ કદલી અ. લવલી કઈ આનંદ; રમતી ભમઈ બહુ ભગિઈ, રગિઈ મધુકર વૃંદ વિન વિને ગાયન ગાય, વાયઈ મલય-સમીર; સિમસિ નાચ રમણીઅ, રમણીય નવ નવ ચીર. કિશુક ચંપક ફલિ, કુલિઞ તવર સાર; મયણ મહીપતિ ગાઈ, રાજઈ રસ શૃગાર. ( રાસ )
રતિપતિ અખલા-મલ સારીસઉ, રીસઈ ચ લઉ વીર રે; મિત્ર વસત પ્રમુખ નિજ પરિકર, રિકગિત ધીર રે. આકિ મુનિવર પાસઈ તેજિત, જવ તવ હઉ ઉવસતાપ રે; સીયલ કવચ તસુ દેખી અતિઘણ, ધણુ હુઆ ગમ-ચાપરે. આ પછી આગળના વર્ણનમાં મદનની હાર અને યુત્તિના વિજયનુ વર્ષોંન સુંદર રીતે આલેખાયેલું છે. પંદરમા સ ાનાં કાવ્યેને, તેમાં વપરાયેલ રૂપાખ્યાતાના સ્વરૂપને હલ વપરાતા સ્વરૂપમાં પરિવર્ત્તન કરવામાં આવે તે તે કાવ્યની ઉત્તમતા તુરત ધ્યાનમાં આવી શકે. આ પ્રમાણે કાવ્યાનુ પૃથક્ પૃથક્ સ્પષ્ટીકરણ કરવા જઈએ તો પ્રસ્તવનનું પરમાણુ વિસ્તૃત થઈ જાય અને વાચકના ધેયના અંત પણ આવી જાય એટલે વિવેચન નહીં કરતાં એક આવશ્યક હકી તને ઉલ્લેખ કરી આવીશ, જૈનધમ માં સ્ત્રીએનું સ્થાન પુરૂષના જેટલું જ ઉચ્ચ માનવામાં આવ્યુ છે. તેમ પુરૂષોની માફક સ્ત્રીએ પણ સં યાસ ગ્રહણુ કરી શકે છે. તદનુસાર અનેક મહિલાએ સંન્યાસ અંગીકાર કરી સ્વપર કલ્યાણ સાધી ગયેલ છે. જૈનધમ માં એને આટલું સ્વાતંત્ર્ય હવા છતાં પણ લઇ સ્ત્ર! વિદુષી, ક્વયિત્રી કે પ્રતિભાશાળી ઉત્પન્ન થઇ હોય કે સેવા સમાજમાં પેતાને જીવ નભેગ આપી અમર થઈ હોય તેવા કયાંય ઉલ્લેખ મળતા નથી,૧ પરંતુ
૧ વિ. સ. ૧૪૦૭ માં જેસલમેરમાં ગુØસમૃદ્ધિ મહત્તરાએ પ્રાકૃતમાં રચેલ અંજનાસુ દરી ચિરત સ. ૧૬૦૫ માં શ્તનબાઇએ મેડતામાં રચેલ ફૅટીઆની સાય, સ ૧૬૪૪ મ! સાધ્વી હેમશ્રીએ ગૂજરાતીમાં રચેલ કનકાવતી આખ્યાન વિગેરે મળી આવે છે. સુસિદ્ધ કવિ દુર સદ્દષિની સં. ૧૨ માં રચાયેલી ઉપમતિભવ પૃપ ચા ક્રયાને પ્રથમા દશ'માં ગુણા સાધ્વીએ લખી હતી તેમજ રાજીમતી સાનાઇ વિગેરે અનેક શ્રાવિકાઓએ અનેક ગ્રંથે! લખાવ્યાના ઉલ્લેખો મળી આવે છે. -લા ભ. ગાંધી.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
