Gyanbindu

Author(s): Yashovijay Upadhyay, Bhuvanbhanusuri
Publisher: Andheri Jain Sangh

Page 337

शानबिन्दुप्रकरणस्य [पृ० ६६. पं०६पृ०६६. पं०६] 'यद्वाचक:'-"निसर्गः परिणामः स्वभावः अपरोपदेश इत्यनान्तरम्.. अधिगमः अभिगम आगमो निमित्तं श्रवणं शिक्षा उपदेश इत्यनर्थान्तरम् ।"तत्त्वार्थ भा० १.३। [ पृ०६६. पं० ९. गोबलीवर्दन्याय- “वलीवर्दस्य गोविशेषत्वेऽपि बलीवर्दस्य झटिति गोत्वेन बोधनार्थं यथा प्रयोगस्तथान्ययोः सामान्यविशेषरूपयोझटिति बोधनार्थ यत्र प्रयोगस्तत्रास्य प्रवृत्तिः।" लौकिकन्या० १ पृ० २५ । [ पृ०६६. पं०१] 'वैयर्थ्य' -
वैयर्थ्यातिप्रसंगाभ्यां न मत्यभ्यधिकं श्रुतम् ।
सर्वेभ्यः केवलं चक्षुः तमः क्रमविवेकवत् ॥ १२ ॥ निश्चयद्वात्रिं०१९. • [ पृ०६७. पं० ४]. 'रूवगयं लहइ सव्यम्' -
"परमोहि असंखेजा लोगमित्ता समा असंखिजा।।
रूवगयं लहइ सव्वं खेत्तोवमियं अगणिजीवा ॥४४॥" आव. नि. । विशेषा० गा० ६८५। [पृ०६८८. पं०७]. 'एतेनासद्भाव' -
"सव्वबहुअगणिजीवा निरन्तरं जत्तियं भरिजासु ।
खित्तं सव्वादिसागं परमोही खित्त निविट्ठो।" आध नि०३१॥ नन्दी-गा०४९। "अयमिह सम्प्रदायः सर्वबह्वग्मिजीवाः प्रायोऽजितस्वामितीर्थकृत्काले प्राप्यन्ते, तदारम्भकमनुष्यबाहुल्यसंभवात् , सूक्ष्माश्चोत्कृष्टपदवर्तिनः तत्रैव विवक्ष्यन्ते ततश्च सर्वबहवोsनलजीवा भवन्ति, तेषां स्वबुद्ध्या षोढावस्थानं परिकल्प्यते - एकैकक्षेत्रप्रदेशे एकैकजीवाव• गाहनया सर्वतश्चतुरस्रो घन इति प्रथम, स एव घनो जीवैः स्वावगाहनादिभिरिति द्वितीयम् , एवं प्रतरोऽपि द्विभेदः, श्रेणिरपि द्विधा, तत्राद्याः पञ्चप्रकारा अनादेशाः तेषु क्षेत्रस्याल्पीयस्तया प्राप्यमाणत्वात् , षष्ठस्तु प्रकारः सूत्रादेशः ।...स्वावगाहनासंस्थापितसकलानलजीवाबलीरूपा अवधिज्ञानिनः सर्वासु दिक्षु शरीरपर्यन्तेन भ्राम्यते, सा च भ्राम्यमाणा असंख्येयान् लोकमात्रान् विभागानलोके व्याप्नोति, एतावत्क्षेत्रमवधेरत्कृष्टमिति,...इदं च सामर्थ्यमात्रमुपवर्ण्यते, एतावति क्षेत्रे यदि द्रष्टव्यं भवति तर्हि पश्यति, यावता तन्न विद्यते, अलोके रूपिद्रव्याणामसंभवात् , रूपिद्रव्यविषयश्वावधिः, केवलमयं विशेषो-यावश्चापि परिपूर्णमपि लोकं पश्यति तावदिह स्कन्धानेव पश्यति, यदा पुनरलोके प्रसरमवधिरधिरोहति तदा यथा यथाऽभिवृद्धिमासादयति तथा तथा लोके सूक्ष्मान् सूक्ष्मतरान् स्कन्धान् पश्यति, यावदन्ते परमाणुमपि, . . परमावधिकलितश्व नियमादन्तर्मुहूर्तमात्रेण केवलालोकलक्ष्मी" मालिङ्गति-" नन्दी• म• गा० ४९ ।
[ पृ०६२. पं०१०] 'वडंतो' - "अन्यकर्तृकेयं प्रक्षेपगाथा सोपयोगेति व्याख्याता ।" विशेषा० टी०६०६। [ पृ०७१ . पं०४] 'बाह्यमप्यर्थम्' -