Gurupujan Navangi Gurupujan Ketlak Shastriya Patho

Author(s): Jain Shasanam
Publisher: Jain Shasanam

Page 6

પૂજ્યોનું આ રીતે નવાંગી ગુરુપૂજન થયાના દાખલા ખંભાતના કોઈપણ વૃદ્ધ શ્રાવકને અજાણ નથી જ.
હીર પ્રશ્નોત્તર, શ્રાદ્ધવિધિ, આચાર દિનકર, આચાર પ્રદીપ, પ્રશ્નોત્તર સમુચ્ચય જેવા અનેક ગ્રંથોના આધારે શ્રી દ્રવ્ય સપ્તતિકા નામના સકલ સંઘમાન્ય મહાપવિત્ર ગ્રંથમાં શ્રી નિવાસ્થવ પુરોપિ પૂના સિદ્ધ ' “શ્રી જિનની જેમ ગુરુની પણ અંગ અને અગ્ર પૂજા સિદ્ધ થઈ’ એમ જણાવ્યું છે.
આચારાંગ જેવા પરમપવિત્ર આગમ ગ્રંથમાં સમૂન' પદથી ગુરુપૂજાની સિદ્ધિ કરી ધના' પદથી કસ્તુરી, કપૂર, ચંદન, અગુરુ વગેરે સુગંધી દ્રવ્યમાંથી બનેલ વાસક્ષેપથી ગુરુની પૂજા કરવાનું બતાવ્યું છે.
આચાર દિનકર, દ્રવ્ય સપ્તતિકા, પ્રતિષ્ઠા કલ્પ, બિંબ પ્રવેશ વિધિ જેવા સંઘમાન્ય ગ્રંથોમાં નાણાં વગેરેથી નવાંગી ગુરુપૂજાનાં સ્પષ્ટ વિધાનો જેમ છે, તેમ જગદ્ગુરુ કાવ્ય, વિજય પ્રશસ્તિ, હીરસૂરિ રાસ જેવા ચરિત્ર ગ્રંથોમાં નવાંગી ગુરુપૂજનની શાસ્ત્રોક્ત પ્રામાણિક પરંપરાના પાલનના પ્રસંગોના ઉલ્લેખો છે.
માત્ર તપાગચ્છ માન્ય ગ્રંથોમાં નવાંગી ગુરુપૂજાના ઉલ્લેખ છે, એવું નથી. પણ ખરતર ગચ્છ અને અંચલ ગચ્છ જેવા અન્ય મોટા ગચ્છોમાં પણ એ શાસ્ત્રીય વિધિના પાલનના દાખલાઓ નોંધાયેલા છે.
એક વિશેષ વાત વિચારવા જેવી આ છે કે વિધાન ગ્રંથોનો, ચરિત્ર ગ્રંથોનો કે ઐતિહાસિક પ્રમાણ ગ્રંથોનો એક પણ ઉલ્લેખ “નવાંગી ગુરુપૂજન ન જ કરવું જોઈએ એવો મળતો નથી. એક બાજુ નવાંગી ગુરુપૂજન કરવાનાં ઢગલાબંધ વિધાનો-ઉલ્લેખો મળે છે
જ્યારે બીજી તરફ નવાંગી ગુરુપૂજનના નિષેધનો એક પણ પ્રામાણિક ઉલ્લેખ મળતો ન હોય ત્યારે સુજ્ઞ વિચારકે શું કરવું જોઈએ ?' એ લખવાની કોઈ જરૂરત રહેતી નથી.
આ સંગ્રહમાં શરૂઆતમાં ગુરુપૂજન, સુગંધી દ્રવ્યોથી ગુરુપૂજન, નાણાં-મુદ્રા વગેરેથી ગુરુપૂજનના ઠીક ઠીક પાઠો આપ્યા બાદ નવાંગી ગુરુપૂજન અંગેના વિવિધ પાઠો આપ્યા છે. છેલ્લે શ્રાવક શ્રેષ્ઠોની નવાંગી પૂજાનો પાઠ તો આપ્યો છે જ સાથે પ્રતિમા ઘડનાર શિલ્પીની પણ સુગંધી દ્રવ્યથી પૂજા કરવાનું વિધાન રજૂ કર્યું છે. જે “પૂજનની પ્રણાલિકા ઉપર સારો એવો પ્રકાશ પાડે છે.
આ પાઠોનો પૂર્વગ્રહ કે પૂર્વાગ્રહ રાખ્યા વિના શાંત ચિત્તે વિચાર કરી આત્મનિસ્તારક, ગુરુબહુમાનમૂલક નવાંગીગુરુપૂજન - ગુરુપૂજનનો અજ્ઞાનાદિ કારણે વિરોધ કરવાનો માર્ગ છોડી જૈન શાસનના એ તારક અનુષ્ઠાનને સૌ કોઈ અનુસરનારા બને એ જ અભિલાષા.
– સંપાદક
, 300
૬ # S*
- પાપ
- અને
'
દુ ક કહા
ક
,
.
80ા
જા જા . કારની " રાજાક * *
અ . આ વાત
-
જા રહા$ ફ્રકાર અને
કાકા
અ ને છે કે કાકાષ્ઠા કરી હતી અa
, કે માહીતી મળesh . જેમ કે
તે છે * * * *
* - *ફકરાય છે. જો કે
*
દવાને કાજ અને જરૂર પાઉડર