________________
[૨૮]. કરતાં હોય છે આ ચિની સમાધિના સુખની અપેક્ષાએ ઘટના થાય છે સાથે સિદ્ધ વિમાનવાસી દેવો નિર્વિકારી હોવાથી તેમનું સમાધિ સુખ ઘણું શ્રેષ્ઠ હોય છે છતાં તેમના સુખને પણ ભાવ નિ ચ દશાએ પહોંચેલા શ્રમણ ભગવતે માત્ર બાર મહિનાના ચારિત્રના પર્યાયે ઉલંધી જાય છે તે બીજા દેવા સુખની વાત જ કયાં રહી? : “સાધુ સુખિયા સંસારમાં નવ દુખિયા લવલેશ” સાધુ સંસારમાં સંપૂર્ણ સુખી હોય છે તેમને લવલેશ પણ દુખ હેતું નથી. - સાધુ હમેશા સ્વભાવે સુખિયા હોય છે. જ્યારે સંસારી પરભાવે દુખિયા હોય છે. પોતાની નિજ સત્તા એ જ સ્વભાવ છે. પૂજ્ય ઉપાધ્યાય શ્રી યશોવિજયજી મહારાજ ફરમાવે છે કે – '
સવભાવના લાભ સિવાય જીવને અનંતકાળના પરિશમણમાં બીજું કાંઈ પ્રાપ્ત કરવાનું બાકી રહ્યું નથી. જીવ રાગ-રોષ આદિના પરભાવમાં જ રહ્યો છે. પણ નિજભાવમાં ક્યારેય આવ્યે જ નથી. "
શાન, દર્શન અને ચારિત્ર એ જ જીવનો સ્વભાવ છે. જીવની સ્વભાવ તરફ દ્રષ્ટિ મંડાય તે પણ મોટી વાત છે તો સ્વભાવમાં જે ૨મણતા થાય છે તેની તે વાત જ શી કરવી.
આકુળતા એ જ દુખનું લક્ષણ છે. અનાકુળતા એ સુખનું લક્ષણ છે. આકુળતાને ચિત્તની અસ્વસ્થતા કહેવામાં આવે છે. મનાકુળતાને ચિત્તની સ્વસ્થતા કહેવામાં ચાલે છે. ચિતની સ્વચ્છતાનું જે સુખ છે તેની આગળ ઈન્દ્રએ ચકવાત ના સુખ પણ તુરછ છે