________________
[ a ]
:
રાજ્યના
ભગવાન ઉમાસ્વાતિ મહારાજ ફરમાવે છે કે “ રાજા (ચક્રવતી) દેવના દેવ [ઈન્દ્ર] ને પણ તે સુખ નથી કે જે સુખ એક વ્યાપારથી રહિત શ્રમણ ભગવતાને છે. જેમ જેમ સરિત્ર પર્યાંય વધતા જાય તેમ તેમ શ્રમણ ભગવ ંતાના ચિત્તની સ્વસ્થતા પણ વધતી જાય, તે ચિત્ત સમાધિમય બની જાય પછી તા સુખની પણ માણિ થઈ જાય છે..
તમે બધાયે વિત્તમાં સુક્ષ્મ આવ્યું પણ મહાપુરુષ ચિત્તની શાંતિમાં સુખ કરમાવે છે. વિત્તનુ ગમે તેવું સુખ ઢાય પણ તે અંતે નાશવંત છે. જ્યારે ચિત્તની સમાધિનુ સુખ શાશ્વત છે. ૫ હરિભદ્રસૂરિ મહારાજ ફરમાવે કે અસ’ફિલિપ્ત એવું જે ચિત્તરૂપી રત્ન છે તે આંતરિક પરમ નિધાન છે. રાગ-દ્વેષરૂપી અભ્યત્તર શત્રુએથી જેનું એ પરમ નિધાન ઈંટાઇ ગયું છે તેની ઉપર ભાવિ નિશિ ત પણે વિપત્તિ આવે છે. માટે સુવિશુદ્ધ એવુ‘ જે ચિત્ત તેજ સાચી સપત્તિ છે. એવું ચિત્ત ન હોય અને ગમે તેવુ વિત્ત `હાય તા પણ વિપત્તિ છે. ચિત્તમા સર્કલેશનું બીજી એક પણ દુઃખ નથી અને મિત્તની સ્વસ્થતા એવુ બીજું એકેય સુખ નથી.
99
શ્રી ભતૃહરિ “ વૈરાગ્ય શતક માં લખે છે કે સ’સા રના સુખ એ માત્ર દુઃખ ન પ્રતિકાર રૂપે છે, જેમ કાઈન તૃષા લાગવાથી કંઠે શાષાતા હૈાય ત્યારે તે જળપાનથી તેના પ્રતિકાર કરે છે. ક્ષુષા લાગે ત્યારે ભાજનથી પ્રતિકાર કરવામાં આવે છે. મનુષ્યા . આ બધાં દુઃખાના યેાગ્ય ઉપાયથી પ્રતિકાર કરતા ડાય છે. પરંતુ તે પ્રતિકારમાં દુઃખના સર્વથા આત્યંત્તિક નાશ કરવાની તાકાત નથી. પ્રતિકાર થાય ત્યારે ક્ષણ પૂરતું સુખ પ્રાપ્ત થાય છે. પણ આવા પ્રતિકારથી