________________
વાંચન અને લેખન પ્રવૃત્તિ ઘણી સારી થઈ. મુંબઈના ચાતુર્માસ દરમ્યાન તેમણે શ્રી ગોવર્ધન રામ માધવરામ ત્રિપાઠીનું જીવનચરિત્ર વાચ્યું. આ ગ્રંથની તેમના પર ઘણી ઉંડી અસર પડી. મુંબઈમાં થયેલી શુભ પ્રવૃત્તિયો
-
મુંબઈમાં પર્યુષણ પર્વમાં પ્રતિક્રમણની ક્રિયા કરવા ઘણા શ્રાવકો આવતા હતા. આ સમયે કેટલાક વિઘ્નસંતોષીઓ અંધારાનો લાભ લઈને કાંકરા ફંકીને શુભક્રિયામાં વિપ્નો ઉભા કરતાં હતા. શ્રીમદ્ બુદ્ધિસાગરજી એ ખૂબ વિચારણા કરીને સાંવત્સરિક પ્રતિક્રમણ સાંજે સાડાત્રણથી ચાર વાગે ના સમયે ભણાવવાનું શરૂ કર્યું જેથી દિવસના અજવાળામાં જ એ પૂર્ણ થઈ જાય અને કોઈ નાસ્તિક ધર્મપ્રેમીઓને હેરાન કરી શકે નહિ. એમની આગવી સૂઝબૂઝને લીધે પ્રતિક્રમણની ક્રિયા નિર્વિને થવા લાગી.
ગુરૂ દેવે ગોરક્ષાના કાયદા માટે સરકારને વિનંતી કરતા આવેદન પત્ર ઘડવામાં અગત્યનો ફાળો આપ્યો. જેમાં શહેરના અગ્રણી નાગરિકો, વૈષ્ણવાચાર્ય શ્રી દેવકીનંદન, શ્યામસુદરાચાર્ય વગેરે સાથે મળીને આ કાર્ય કર્યું.
ચિંચપોકલીમાં જૈન બોર્ડિંગની મુલાકાત લઈને વિદ્યાર્થીઓને ધાર્મિક જ્ઞાનની જરૂરિયાત સમજાવી.
સ્થાનકવાસી સાધુ નાગજી સ્વામી સાથે ધર્મચર્ચા કરી. શ્વેતાંબર કોન્ફરન્સના પ્રણેતા ગુલાબચંદજી ઢઢા સાથે ચર્ચા કરીને દિગંબર સંપ્રદાયની જેમ મતભેદ વિનાના નાના શહેરમાં સભા ભરવાથી સારું પરિણામ આવે એવો મત દર્શાવ્યો. મુંબઈના ચાતુર્માસ પૂર્ણ થયે તેઓ શાંતાકુંજ થઈને બોરિવલી ગયા. અહિયા તેઓ શેઠ લલ્લુભાઈ ધરમચંદ તથા તુકારામ હનુમંતરામ મરાઠા સાથે બોદ્ધકાલીન કેન્ડેરીની ગુફા જેવા ગયા જે એમને ખૂબ પસંદ પડી.
૧૫