________________
અધ્યાત્મ શાંતિ
આ ગ્રંથ મનુષ્ય પોતે આત્મા, પરમાત્મા, કર્મ, જ્ઞાન વગેરેનું સ્વરુપ ને સાચી શાંતિ પામી શકે એ ઉદ્દેશ્યથી લખ્યો છે. ભૌતિક સંપત્તિનો સ્વામિ આજના માનવી ને સુખચેન નથી. આત્મસ્વરુપ જાણવાથી મનમાં ઉત્પન્ન થતી સંકલ્પ-વિકલ્પની શ્રેણી નાશ પામેછે અને મનની નિર્વિકલ્પ દશા પ્રાપ્ત થાય છે. જેથી મનુષ્યને દુખનો અનુભવ થતો નથી. આત્માનું સ્વરુપ જાણીને જ તેને સમ્યક્ત્વની પ્રાપ્તિ થાય છે.
ગુરૂદેવ આ ગ્રંથ આત્મા અને કર્મનો સંબંધ અનાદિકળ થીછે એમ દર્શાવીને કર્મની આઠ પ્રકારોને વિગતવાર સમજાવે છે. મનુષ્ય ક્યાં કઈ રીતે કર્મબંધ કરે છે તથા એનાથી દૂર રહેવાના ઉપાયો પણ તેમણે દર્શાવ્યા છે. તેઓ લોકોને ઉપદેશ આપે છે કે દેવ, ગુરૂ, ધર્મ, પ્રત્યે શ્રદ્ધા રાખીને સાધર્મિક ભક્તિ કરવી, પોતાની ઉપજનો છઠ્ઠો ભાગ ધર્મકર્યમાં ખર્ચ કરવો. પરમાત્મ દર્શન
પ્રસ્તુત ગ્રંથમાં મનુષ્ય જન્મ, જરા, મૃત્યુના કષ્ટમાંથી છુટી પોતાનું જીવન સુખમય રીતે વિતાવે એવી જ્ઞાનદષ્ટિથી આત્માના ગુણો વિકસાવવા માટેના ઉપાયો પ્રદેશી રાજા અને કેશી મુનિના સંવાદો દ્વારા શ્રીમદે દર્શાવ્યા
છે.
ઇતિહાસ
ગુરૂદેવે ઈતિહાસના વિષયને આવરી લેતા પણ પુસ્તકો લખ્યા છે જેમાં બૃહત વિજાપુર વૃતાંત, ઐતિહાસિક રાસમાળા, જૈન ધર્મની પ્રાચીન અને અર્વાચીન સ્થિતી તથા ગચ્છમત પ્રબંધ મુખ્ય છે.
બૃહદ વિજાપુર વૃતાંત
આ ગ્રંથમાં ગુરૂદેવે પાંતાની માતૃભૂમિ વિજાપુર તથા ભારત દેશ તથા વિશે ઘણી માહિતી આપ છે. ગુજરાતનું નામ પહેલાં બ્રહ્માવર્ત દેશ, આનર્તદેશ,
૨૪
