________________
બુદ્ધિભા.
વધી જાય તે આશ્ચર્ય જેવું નહિ કહેવાશે. કારણું સામાન્ય રીતે નકામા ખર્ચામાં ઘણું કરકસર કરનાર મારવાડી પ્રજા ઘણી વખત 3 લાગતાં–લાખની રકમ એકે તડાકે કહાડી આપે છે એમ આપણે જોયું છે. આપણે આપણું મુંબઈમાં વસ્તા જેન મારવાડી બંધુઓ તરફ ખ્યાલ કરીએ તે જણાશે કે તેઓ બહુજ કરકસર દરેક બાબતમાં રાખે છે, છતાં પર્યુષણમાં ધી બોલવામાં અને નકારસીઓ કરવામાં હજારો રૂપીઆ એકીવખતે આપે છે અથવા ખર્ચ છે. માત્ર તેઓનું કેળવણી જેવા અગત્યના વિષય તરફ ધ્યાન ખેંચાયું નથી તેજ દીલગીરીભર્યું છે, પણ ઉમેદ રાખીશું કે શ્રીમંત મારવાડી કેનોમાંથી થોડાક વિદ્યાર્થીઓ વિદ્યાભ્યાસમાં આગળ વધીને પિતાની કામને જ્ઞાનદાન યાને કેળવણીના ભાગે પિતાના દ્રવ્યને સદુપગ કરાવતાં શીખવે.
મજકુર રૂ. ૧૧૨૦૦૦) ની મદદ કરનાર અને મારવાડી શ્રીમંત ગૃહસ્થને ધન્યવાદ આપતાં કહેવું જોઇએ કે જેન શ્રીમતિ આવી રીતે કેળવણીના કાર્યમાં લાખની રકમ કહાડી આપતાં કયારે શીખશે? મુંબઈમાં તેવા ઘણુ શ્રીમંત છે, અને તેઓ પિતાના ઘરનાં વાર્ષિક ખર્ચા હજારની રકમનાં કરનારા છે. પણ આવા કાર્ય માટે મુદલ વિચાર નહિ કરનારા અને કોઈ ખાતામાં મદદ માટે ધ્યાન ખેંચતાં વખત સારે નથી એમ કહે નાશ જણાય છે. એ અન્ય પ્રજા તરફ જતાં ધનમાં અગ્રેસર ગણાતી જન કેમ માટે સરભાવના છે. ઘણી કમ મુંબઈમાં એકથી વધુ મકાને ખુલે તરીકે, કન્યાશાળા તરીકે, બાગ તરીકે, પાઠશાળા તરીકે, કલ તરીકે, સંસ્થાઓની ઓફીસે તરીકે, વનિતા વિશ્રામ તરીકે, ચાલીઓ તરીકે હસ્તી ધરાવે છે ત્યારે જૈન કમ એક ગેકળભાઇ મુળચંદ બોડીંગ (હોસ્ટેલ) અને પાંજરાપોળ સિવાય જાહેર ઉપયોગાથે કોઈ પણ જાહેર મકાન હસ્તી ધરાવતું નથી એ બહુજ ખેદજનક સ્થિતિ છે. હાઈકુલનું મકાન ઘણું લાંબા વખતે મેટા પ્રયત્ન કરતીમાં આવવા પછી પાછું હતું નહતું થઈ ગયું છે. તેના બંધાવનાર ધારે તે બહુજ ટુંકા વખતમાં ઘણી સગવડવાળું એક સુંદર મકાન ગમે તે ખર્ચ થાય તે પણ બનાવી શકે તેવી શક્તિવાળા છે, છતાં કોણ જાણે તે તરફ દ્રષ્ટિ શા માટે જતી નથી તે સમજાતું નથી. હવે વરાથી તેના માલેકે તે મકાનનું કાર્ય હાથ ધરે અને પૂર્ણ કરે તથા તેમાં હજારથી વધુ માણસે બેસી શકે તેવા એક હોલની મુંબાઈના જેને પડતી ખેટ પુરી પડાય એમ ઈચ્છીશું.
મુંબઈ જૈન મહિલા સમાજનું ઉપયોગી કાર્ય–સ્ત્રી કેળવણીના કાર્યને આગળ વધારવામાં ખરી પાટ જોવાતી હોય તે પાસ થયેલ જન સ્ત્રીશિક્ષકોની છે, એમ આપણી કમને ઘણી વખતે પ્રાસંગિક સમયે જણાવવું પડયું છે, પણ તે માટે કેઈએ પ્રયત્નની દિશા ભણું નજર પહોંચાડી આપણે જોઈ નથી. અમારી યાદ મુજબ શ્રી મુંબઈમાં જૈન સભાએ જૈન સ્ત્રી શિક્ષકોને શિક્ષણ કેમ આપવું તે માટે તેના હસ્તક ચાલતી શાળામાં એવી ગોઠવણ કરી હતી કે એક કલાક બધાં સાથે બેસી પિતાના જ્ઞાનમાં વધારે કરવાને ઉપયોગી વિચાર કરવા; પણ તે કાર્ય માટે લાયક શિક્ષકની ખામી પડતાં વધારે વખત ચાલ્યું નહિ. હમણાં જેન એસોસીએશન ઑફ ઈન્ડીઆએ મુંબઈની જન સંસ્થાઓ અને તે હસ્તક ચાલતાં કેળવણીનાં ખાતાંઓની મુલાકાત લઈ કયા ખાતામાં કયે સુધારો કરવા
