________________
૫
બન્ને મહાન પુત્રી સહકાળીક હતા. મામુ ઉપર અચાગઢના મુખ્ય દેરામાં જે ધાતુ વીગેરેની પ્રતિમા છે તેમની જાત્રા એ સવત ૧૯૪૧ માં કરી હતી. ત્યારે મેં જે નુધ કરેલી તેમાંથી જણાય છે કે, એ દેહરામાં ઉત્તર દારે મુળ ગભારે રીખવદેવસ્થાનીની મોટી ધાતુની પ્રતિમા અને તેની દરેક બાજુએ એકેક ટાસીઓની પ્રતિમા છે. એ મારી પ્રતિમાની લાંડી નીચે લેખ સંવત ૧૫૬૬ ના કાણુ સુદ ૧૦ ના છે, અને રાન્ન માલના રાજ્યે તે થએલા જણાય છે. એ ગભારાની અંદર ડાબી બાજુએ ચાલતાં એટલે બીજા દ્વારે ધાતુની પ્રતિમા અને બે સગીઓ છે. તેમાં પ્રતિમાની પલાંડી નીચે લેખ છે તે નીચેની મતલબના છે—સયત ૬પ૧૮ વૈશાખ વદ, મ દર્દીને મંદપાટ ( મેવાડમાં ) શ્રી કુંભલમઽ માહાદુર્ગં રાાધીરાજ શ્રી કુંભકર્ણવિજય રાયે તપાપક્ષી શ્રી સંધ કારીતે શ્રી અકુંદાની પિત્તલમય પ્રાઢ શ્રી આદીનાથ મુળ નાયક પ્રતિમાલ કૃતે ચતુર્મુખ પ્રાસાદે દ્વિતિયાદ્રિધ્વારૅ સ્થાપનાË, શ્રીતષાપક્ષીય શ્રીસÛન શ્રી આદીનાથ બ કારીત ડુંગરપુર નગરે રાવળ સામદાસ રાજ્યે ઉચવાલ શા. ભાભા ધર્માંદે પુત્ર માસસા. લક્ષ્મીસાગરસૂરિએ, સામદેવાર વગેરેના પરીવારથી પ્રતિષ્ટા કરી ' ત્રીજી બાજુએ (ચીન્નારે ) માટી ધાતુની પ્રતિમા છે અને પડખે એક ધાતુની તથા એક પાષાણની પ્રતિમા છે. પડખાની ધાતુની પ્રતિમાની પલાં નીચે સંવત ૧૫૨૬ ના લેખ છે, મૂળ નાયકની પ્રતિમાની પલાંડી નીચે સવન ૧૫૧૮ ના સુખ છે, અને તે ડુંગરપુરમાં ભરાયેલી અને તેની પ્રતિષ્ટા લક્ષ્મીસાગર સારએ કરેલી છે. ચાથી બાજુએ (ચાથાદારે) ત્રણ પ્રતિમાઓ ધાતુની છે. મુખ્ય નાયક અને તેમને પડખે અંકક પ્રતિમા પેલી પડખાની પ્રતિમાની પલાડી નીચે સંવત ૧૫૬ ના લેખ છે. મુળના યકની પક્ષાંી નીચે સંવત ૧૫૨૯ ના લેખ છે અને બીન પડખાની પ્રાંત માની પલ્લાંડી નીચે સુવત ૧૫૬૬ ના લેખ છે. આ દેરામાં ગભારાનાં ચાર દ્વાર હતાં તેમાં ત્રણ પુરેલાં છે.
આ સ્થળે ઉપરની ીના દાખલ કરવાના એ હેતુ છે. પેલા હેતુ, અવુ દેખાડી આપવા માટે છે કે, પાછળ કુવા છે તેજ લક્ષ્મીસાગરસૂરિ અને સામદેવસર એ દેહરાના દ્વિતિયાદિ દ્વારની મુળનાયકછી પ્રતિમાની પ્રતિષ્ટા કરનારા સંવત ૧૫૧૮ માં વિચરતા હતા. ીન હેતુ, અત્રે પ્રસંગ મળ્યા તેથી એ દેહરાના ચારે દ્વારની મુખ્ય નાયકજીની પ્રનિમાની સ્થાપના વિષે જે વિલાપણું મને દેખાયું છે તે બતાવી આપવા માટે છે. પેલાદારે-મુળ નાયકની