Atmanand Prakash Pustak 103 Ank 03

Author(s): Pramodkant K Shah
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

Page 2

આટલું જ કરો : જીવન ધન્ય બની જશે.
: પં. ચંદ્રશેખરવિજયજી મ.સા.
સૌથી મહત્ત્વનું જો કોઈ સૌંદર્ય હોય તો તે સ્વભાવનું સૌંદર્ય છે. રૂપ સુંદર હોય; ઘર સુંદર હોય; ખાદ્ય પદાર્થ સુંદર હોય પણ તે બધાંય શાં કામના ? જો ‘સ્વભાવ’ જ સાવ પિત્તળ હોય તો ?
સ્વભાવને સુંદર બનાવવાનું કામ અતિ કઠણ છે. પણ છતાંય સંકલ્પબળથી તેય શક્ય છે. સ્વભાવ સુધારવા માટે હું જે તરકીબ અપનાવવા માટે કોશિષ કરૂં છું. તે તમને જણાવું.
પહેલી વાત તો ખૂબ સહન કરવાની છે. હા, કોઈ કાંઈ પણ કરે તો તે બધું આપણા માથે સહવાનું આવતું હોય તો આપણે તે બરોબર સહવાનું.
બીજી વાત સાવ મૂંગા રહેવાનું. બને ત્યાં સુધી બોલવાનું જ નહિ. દરેક વાતની તડફડ કરી નાખવાની ભયંકર કુટેવ દૂર કરવાની. ગમે તે વાત હોયઃ બને ત્યાં સુધી તો મૂંગા જ રહેવાનું. બોલવાના લાભ કરતાં મૂંગા રહેવાના લાભ પુષ્કળ છે, અંગ્રેજીમાં કહેવત છે કે, “બોલવું એ જો ચાંદી છે; તો મૂંગા રહેવું તે સોનું છે.''
હવે સૌથી મહત્ત્વની છેલ્લી વાત.
મૂંગા રહીએ, સહન કરવા સાથે મનમાં સમતાં સમતા ધારણ કરવી.
આ કામ સૌથી વધુ કઠણ છે; પરંતુ આ માટે બે કામ કરવા.
પોતાના દોષો જોવા; બીજાના ગુણ જોવા.
ખરેખર આપણામાં સેંકડો દોષો પડેલા છે. તે પણ પાછા ઉગ્ર કક્ષાના છે. જો આ દોષોને મેરુ જેટલા બનાવીને જોવાય તો બીજાના દોષો પોતાના દોષોની સામે કોઈ વિસાતમાં નહિ લાગે. વળી બીજાના નાનકડા ય ગુણો મેરુ જેવડા લાગશે.
જો આ સ્વદોશદર્શન અને પરગુણદર્શન શરૂ થઈ જાય તો સમતા આપણને સ્વભાવસિદ્ધ થઈ જાય. આમ થવાથી પારકાના દોષો જોવાથી સ્વભાવમાં જે ઉગ્રતા આવે; ક્રોધી સ્વભાવી બને; લોકો આપણાથી દૂર ભાગે; વગેરે તમામ મુસીબતોથી પાર ઉતરી જવાય.
આ રીતે સ્વભાવ જો સુંદર બની જાય તો તે માણસ સહુને વહાલો તો થાય જ પણ એને પોતાને પણ જીવન જીવવાની ખૂબ મજા આવશે. તેનું જીવન ધન્ય બની જશે. (મુક્તિદૂત માસીકમાંથી સાભાર)
મધુરવાણીના મીઠા ફળ
અસભ્ય આચરણ સાથે જીવનમાં સફળ થવું મુશ્કેલ છે. અસભ્ય વ્યક્તિ માટે ઉન્નતિનો દરવાજો કઠણ સાધના પછી ઉઘડે છે, જ્યારે શિષ્ટ અને મૃદુવાણી બોલનાર વ્યક્તિ પોતાના સ્વભાવના માધુર્ય-માત્રથી પોતાનો રસ્તો મેળવી લે છે. મધુરવાણી ઉચ્ચારનારને સહુ કોઈ ચાહે છે, સહુ કોઈ તેનો આદર કરે છે.