Atmanand Prakash Pustak 098 Ank 06

Author(s): Pramodkant K Shah
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

Page 7

શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ વર્ષ: ૧ અંક-૬, ૧૬ એપ્રિલ ૨૦૦૧].
- અક્ષયતૃતીયાનો મહિમા અને શ્રી જૈન
શાસનમાં ફરમાવેલ શુદ્ધ તપ
લેખક : પૂ. આ. શ્રી કીર્તિયશસૂરિશ્વજી મ. સા. અનંત ઉપકારીશ્રી જ્ઞાની ભગવંતોએ | નીકળતા. તે કાળે પ્રજા ખૂબ સુખી હતી. તપનો ભારે મહિમા ગાયો છે. આજે જે તપનો | ભિક્ષાચર કોઈ હતા નહીં. તે સમયની પ્રજા મહિમા છે, તે વર્ષીતપ આ અવસર્પિણીના પ્રથમ | ભિક્ષા શું? દાન શું? તે જાણતી નહોતી અને તીર્થપતિશ્રી ઋષભદેવ ભગવાને સંપૂર્ણપણે કર્યો | પ્રભુ તો મૌન રહેતા. એટલે કાંઈ બોલે હતો. એમની યાદીમાં માત્ર એમના તપની | નહિ.ભગવાન ઉપર પ્રજાનો પ્રેમ અપાર હતો. આંશિક આચરણા રૂપે વર્તમાનમાં આ વર્ષીતપ એટલે પ્રભુ ભિક્ષાએ આવે ત્યારે લોકો હીરાકરવામાં આવે છે. શ્રી જિનેશ્વર પરમાત્માઓ માણેક- સોનું-વસ્ત્ર–કન્યા વગેરે ભાવપૂર્વક પૂર્વના ભવમાં એવી આરાધના કરીને આવ્યા | ધરતા. પરંતુ પ્રભુને તો એ કાંઈ ખપે નહિ અને હોય છે--આરાધનાનો અભ્યાસ એવો ઉત્કટ ! નિર્દોષ આહાર–પાણી ન મળતાં પાછા ફરતા બનાવીને આવ્યા હોય છે કે, તેઓ સ્વાભાવિક | અને ફરી ધ્યાનમાં ઊભા રહેતા. પ્રભુ દિવસના રીતે આવા ઉત્કૃષ્ટ તપણે વગેરેની સાધના કરી ! ત્રીજા પ્રહર સિવાય અહોરાત્રિના સાતેય પ્રહર
સુધી ધ્યાનમાં રહેતા. ફરી બીજે દિવસે ત્રીજા સાધુને નિર્દોષ આહાર--પાણી મળે તો ! પ્રહરે ભિક્ષાએ નીકળતા. પરંતુ નિર્દોષ ભિક્ષા ન તેનાથી સંયમની સાધના સારી થઈ શકે દોષિત ! મળતી એટલે ફરી પાછા આવીને એ જ પ્રમાણે આહાર–પાણી સંયમી જીવનને મલિન કરનારા ધ્યાનમાં ઊભા રહેતા. આમ કરતાં કરતાં કેટલો છે. સાધુને તો કોઈ દિવસ નિર્દોષ અશન મળે તો ! સમય પ્રભુએ તપ કર્યો? નિર્દોષ પાણી ન મળે, કોઈ દિવસ નિર્દોષ પાણી ફાગણ વદ-૭ થી ઉપવાસ શરૂ થયા. મળે તો નિર્દોષ અશન ન મળે. અને કોઈ દિવસ ! ફાગણ વદ-૮ના દીક્ષા ગ્રહણ કરી અને ફાગણ અશન–પાણી બેય ન મળે એવા પણ આગમોમાં વદ–૯થી પ્રભુ ઉપર મુજબ ભિક્ષાએ ફરતા અને ઉલ્લેખો આવે છે. જયારે જે નિર્દોષ મળે ત્યારે | નિર્દોષ ભિક્ષા પ્રાપ્ત ન થતી. એમ બીજા વર્ષના તે વાપરવું, દોષિત ન વાપરવું તે જ સાધુ માટે ' વૈશાખ સુદ-૨ સુધી ચાલ્યું. એટલે ૧૩ માસ મોટામાં મોટો તપ છે. શરીરની અક્ષમતા વગેરે ] અને ૧૧ દિવસના ચોવિહાર ઉપવાસ થયા અને કારણોએ જ સાધુએ ભિક્ષા લેવા માટે જવાનું છે. | વૈશાખ સુદ-૩ના દિવસે શ્રેયાંસકુમારના હસ્તે આ તપમાં ઇચ્છાનિરોધ ઘણો જોઈએ. એટલે જ, નિર્દોષ ઇક્ષુરસથી ભગવાનને પારણું થયું. સાધુ માટે આ મોટામાં મોટો તપ છે. ભગવાને કર્યો તે મુજબનો તપ કરવાની આપણી
પરમ ઉપકારી તીર્થપતિએ પ્રથમથી જ ૧૩ | તો તાકાત નથી, પરંતુ તેના અનુકરણ રૂપ માસના ઉપવાસ નહોતા કર્યા. પરંતુ નિર્દોષ | આજે એક દિવસ ઉપવાસ અને વચમાં પારણું ભિક્ષા લેવા માટે વિધિપૂર્વક ત્રીજા પ્રહરે | કરી આ તપ કરાય છે.