Book Title: Atmanand Prakash Pustak 098 Ank 06
Author(s): Pramodkant K Shah
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar
Catalog link: https://jainqq.org/explore/532063/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir VESERVASIVES એ મારો છોકરો જો છેલ્લો શ્રી આત્માનં પ્રકાશ SHREE ATMANAND PRAKASH Vol-1 * Issue-6 APRIL-2001 ચૈત્ર એપ્રિલ-૨૦૦૧ આત્મ સંવત : ૧૦૫ વીર સંવત : ૨૫૨૭ વિક્રમ સંવત : ૨૦૧૭ - પૂસ્તક : ૯૮. त्यागिनो निर्धनस्यापि वदान्यधनिदानतः । सुज्ञस्योच्चतरं दानं लोककल्याणकर्मणि ।। Rછે જjજી ઉપર કંઈ કj TY&# RY લોકકલ્યાણની દિશામાં મોટા ઉદાર ધનાઢ્ય મનુષ્યની દાનવૃષ્ટિ કરતાં જેની પાસે કંઈ પૈસો-ટકો નથી એવા સુજ્ઞ પવિત્ર ત્યાગીની દાનધારા ઘણી ચડી જાય. (મોટા શ્રીમંત યા ધરાધીશ કરતાં પવિત્ર ત્યાગી સત્ત જગતનું ભલું વધારે કરી શકે છે.) ૪૦ (કલ્યાણભારતી ચેપ્ટર-૬ : ગાથા-૪૦, પૃષ્ઠ-૧૩૫) Printed Published and owned by Shree Jain Atmanand Sabha and Printed at smruti Offset, Songadh and Published at Shree Jain Atmanand Sabha, Khargate, Bhavnagar-364001 Sage gegevo egestas For Private And Personal Use Only Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir શ્રી આભાછાંદ પ્રકાશ તંત્રી : શ્રી પ્રમોદકાંત ખીમચંદ શાહ અનુક્રમણિકા ક્રમ લેખ લેખકે પૃષ્ઠ (૧) વિશ્વ કલ્યાણની મંગલ ભાવના મુનિ શ્રી મુક્તિવલ્લભવિજયજી મ. ૧ (૨) પાપ કરવું અને થવા દેવું એ બંનેમાં માણસ પ્રત્યક્ષ કે પરોક્ષ રીતે દોષિત મહેન્દ્રભાઈ પુનાતર (૩) અક્ષયતૃતીયાનો મહિમા અને શ્રી જૈન શાસનમાં ફરમાવેલ શુદ્ધ તપ પૂ.આ.શ્રી કીર્તિયશસૂરીશ્વરજી મ.સા. ૫ (૪) હિમાલયની પત્રયાત્રા મુનિશ્રી જંબૂવિજયજી મ. (૫) કર્મ જશુભાઈ કપાશી (૬) ભગવાન મહાવીરની મૂલ્ય પરસ્તી પાછી લેખક : કુમારપાળ દેસાઈ લાવીશું ખરા ? રજૂઆત મુકેશ સરવૈયા આણું કરવા ગયો ને વહુ ભૂલી આવ્યો... આ.શ્રી વિજયરત્નસુંદરસૂરિજી મ.સા. ૧૯ (૮) આ હૈયાની આગ ઓકતો લેખ આપણને દઝાડે તોય ઘણું, આપણામાંથી કોક તો જાગે ! રાયચંદ મગનલાલ શાહ-મુંબઈ ૨૧ આ સભાના નવા પેટ્રના મેમ્બરશ્રી શ્રી દીપકકુમાર ઇશ્વરલાલ સાલવી - અંધેરી, મુંબઈ-૬૯ શ્રી ધર્મેશકુમાર ચંદ્રકાંતભાઈ શાહ - દાદર, મુંબઈ-૨૮ શ્રી ઇન્દ્રવદનભાઈ જેઠાલાલ ઝવેરી - અંધેરી, મુંબઈ-૬૯ For Private And Personal Use Only Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ વર્ષ : ૧ અંક-૬, ૧૬ એપ્રિલ ૨૦૦૧ ] ટ્રસ્ટ રજી. નં. એફ-૩૭ ભાવનગર શ્રી જૈન આત્માનંદ સભા ભાવનગરનું મુખપત્ર શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ તંત્રી : પ્રમોદકાંત ખીમચંદ શાહ ફોન : ઓ. ૫૧૬૬૦૭ ઘર : ૫૬૩૬૪૫ સ્થળ ઃ : માલિક તથા પ્રકાશન શ્રી જૈન આત્માનંદ સભા ખારગેઈટ, ખોડિયાર હોટલ સામે, ખાંચામાં, ભાવનગર-૩૬૪૦૦૧ ફોન નં. (૦૨૭૮) ૫૨૧૬૯૮ * સભા પેટ્રન મેમ્બર ફી રૂા. ૧૦૦૧-૦૦ સભા આજીવન સભ્ય ફી રૂા. ૫૦૧=00 * શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ વાર્ષિક જાહેરાત દર આખું પેઈજ રૂા. ૩૦00=00 અર્ધું પેઈજ રૂા. ૧૫૦૦=૦૦ શૈક્ષણિક ઉત્તેજન, જ્ઞાન ખાતુ, સભા નિભાવ ફંડ, યાત્રા પ્રવાસ આદિમાં વ્યાજું ફંડ માટે ડોનેશન સ્વીકારવામાં આવે છે. : ચેક ડ્રાફટ : શ્રી જૈન આત્માનંદ સભા ભાવનગરના નામનો લખવો. સભાના હોદ્દેદારશ્રીઓ : (૧) પ્રમોદકાંત ખીમચંદ શાહ—પ્રમુખ (૨) દિવ્યકાંત એમ. સલોત–ઉપપ્રમુખ (૩) હિંમતલાલ એ. મોતીવાળા-મંત્રી (૪) ચીમનલાલ વર્ધમાન શાહ–મંત્રી (૫) ભાસ્કરરાય વી. વકીલ–મંત્રી (૬) હસમુખરાય જે. હારીજવાળા—ખજાનચી Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir વિશ્વ કલ્યાણની મંગલ ભાવના સકલ વિશ્વનું થાઓ. સકલ વિશ્વનું થાઓ. આ વિશ્વ ઉપર કોઈ રોગ ન રહો. આ વિશ્વ ઉપર કોઈ ઉપદ્રવ ન રહો. આ વિશ્વ ઉપર કોઈ વિવાદ ન રહો. આ વિશ્વ ઉપર કોઈ વિખવાદ ન રહો. આ વિશ્વ ઉપર કોઈ કંકાસ ન રહો. આ વિશ્વ ઉપર કોઈ વેર--ઝેર ન રહો. આ વિશ્વ ઉપર કોઈ યુદ્ધ ન થાઓ. આ વિશ્વ ઉપર કોઈ હિંસા ન થાઓ. આ વિશ્વ ઉપર ક્યાંય અતિવૃષ્ટિ ન થાઓ. આ વિશ્વ ઉપર ક્યાંય અનાવૃષ્ટિ ન થાઓ. આ વિશ્વ ઉપરથી વ્યભિચાર નાશ પામો. આ આ For Private And Personal Use Only [૧ કલ્યાણ મંગલ આ વિશ્વ ઉપરથી દુરાચાર નાશ પામો. વિશ્વ ઉપરથી દરિદ્રતા નાશ પામો. વિશ્વ ઉપરથી ક્રૂરતા નાશ પામો. આ ધરતી ઉપર એક પણ કતલખાનું ન રહો. આ ધરતી ઉપર એક પણ કૂટણખાનું ન રહો. આ ધરતી ઉપર એક પણ શરાબખાનું ન રહો. આ ધરતી ઉપર એક પણ જુગાર ખાનું ન રહો. સહુને સન્મતિ મળો, —મુનિ શ્રી મુક્તિવલ્લભવિજયજી મ. સા. Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra ૨] www.kobatirth.org [ શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ વર્ષ : ૧ અંક-૬, ૧૬ એપ્રિલ ૨૦૦૧ બંનેમાં દોષિત પાપ કરવું અને થવા દેવું એ માણસ પ્રધ્યક્ષ કે પરોı રીતે Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir મહેન્દ્ર | પાપ આપણે પોતે કરીએ અથવા બીજાને કરવા દઈએ એમાં કશો ફરક પડતો નથી. | જીવન રહસ્યપૂર્ણ છે, ક્યારે શું થશે તેની કોઈને ખબર હોતી નથી. સમય અને સંજોગોની સાથે બધું બદલતું રહે છે, પરિવર્તિત થતું રહે છે. જીવનની બે બાજુઓ છે એક એનું વિધાયક રૂપ અને બીજું નિષેધક રૂપ. એક હકારાત્મક છે, બીજું નકારાત્મક, એક સક્રિય છે બીજુ નિષ્ક્રિય. આ બે પહેલું પર જીવનનું ચક્ર ચાલ્યા કરે છે. જીવનમાં આપણે જે કાંઈ છીએ અને જે કાંઈ કરીએ છીએ તેમાં આ બંનેનું પ્રદાન હોય છે. પાપ અને પુણ્ય આ બે પહેલુઓ પર આધારિત છે. પાપ અને પુણ્ય કેટલીક વખત આડકતરી રીતે થતા હોય છે. સક્રિય રહીને અથવા નિષ્ક્રિય રહીને કરવાનું છે તે નહિં કરીને અથવા તો નહીં કરવાનું કરીને માણસ પાપ અને પુણ્યનું પોટલું બાંધતો હોય છે. દુનિયામાં પાપ કરવાવાળા માણસો વધારે નથી પરંતુ નિષ્ક્રિય રહીને પાપ કરવા દેવાવાળા માણસો વધારે છે. જેને કારણે પાપ અને દુષ્કૃત્યો વધ્યા છે. પાપ કરવું અને પાપ થવા દેવું એ બંને માટે માણસ જવાબદાર છે. મન, વચન અને કાયાએ કરીને ૪૨ કારણરૂપ આસ્રવોથી ઉત્પન્ન થનારા કર્મોને રોકનાર આત્માના શુદ્ધ ભાવોનું નામ છે સંવર. જૈન શાસ્ત્રકારોએ સંવરના ૫૭ ભેદ બતાવ્યા છે. અર્થાત્ ૫૭ પ્રકારે આવતા કર્મોને અટકાવી શકાય છે. આ ૫૭ પ્રકારો છે ૫ સમિતિ, ૩ ગુપ્તિ, ૧૦ યતિધર્મ, ૧૨ ભાવના, ૨૨ પરિષહ અને પ ચારિત્ર્ય. આમાં પાંચ સમિતિ અને ત્રણ ગુપ્તિ પર ખાસ ભાર મુકાયો છે. આમાં સાધનાનું એક વિધાયક પાસું છે અને બીજું નિષધક, પાંચ સમિતિ વિધાયક પાસુ છે અને ત્રણ ગુપ્તિ નિષેધાત્મક પાસુ છે. આ આઠ સૂત્રો વચ્ચે રહેલો મર્મ જે પકડી લે છે. આ આઠની વચ્ચે જીવન જીવવાની કળા જે હસ્તગ્રત કરી લે છે તે ધર્મના સ્વરૂપને યથાર્થ રીતે જાણી શકે છે. આ આઠ સૂત્રોને જે જાણે છે તે ધર્મ વિષે બોલવાને હક્કદાર બની જાય સાધારણ રીતે આપણે માનીએ છીએ કે પાપ અને પુણ્ય સક્રિય રીતે થઈ શકે આપણે કાંઈક કરીએ છીએ તેમાંથી આ નિર્માણ થતું હોય છે. કશું નહિ કરવાથી પાપ કે પુણ્ય થઈ શકે છે તે વાત આપણી સમજમાં ઊતરી શકતી નથી. કોઈ માણસ લૂંટાઈ રહ્યો છે, કોઈ પર જુલ્મ થઈ રહ્યો છે. કોઈ જીવને મારી નાખવા માટે કોઈ તૈયાર થયું છે. અને આપણે ઊભા ઊભા જોઈ રહ્યા છીએ. કશું કરતાં નથી | તો ભગવાન મહાવીર કહે છે આ પાપ થઈ ગયું. નકારાત્મકરૂપથી નિષ્ક્રિય રહીને આપણે / પાપમાં ભાગીદાર થઈ ગયા. જે ઘટના આપણે છે. / પુનાતર રોકી શકતા હતા તે રોકી નહીં. આપણે ભલે પાપ કર્યું ન હોય પરંતુ પાપને થવા દીધું. તો આપણે તે માટે દોષિત છીએ. For Private And Personal Use Only Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ વર્ષ: ૧ અંક-૬, ૧૬ એપ્રિલ ૨૦૦૧] [૩ છે. કારણ કે ધર્મનો તેને સ્વયં અનુભવ થઈ | ઇર્યાનો અર્થ છે, સાધક જે કંઈ કરે તેમાં જાય છે. સાવધાની રાખે. ચાલવા ફરવાની ક્રિયામાં કોઈ આજે માણસ બોલી રહ્યો છે પરંતુ તે શું ! પણ જીવને સહેજ પણ દુ:ખ ન પહોચે તેનો બોલી રહ્યો છે તેની તેને કેટલીક વખત ખબર ! ખ્યાલ રાખે, અને હિંસા ન થાય તે માટે સંપૂર્ણ રહેતી નથી. માણસ જે કાંઈ કહે છે તેની જાગૃતિ રાખે. મહાવીર ભગવાને કહ્યું છે ઉઠો, જાણકારી સંપૂર્ણ હોતી નથી. પોતાની વાત બેસો, ચાલો એમાં સાવધાની અને જાગૃતિ ભારપૂર્વક કહેવાથી અને પોતાની વાત બીજાને રાખો. કોઈ પણ પ્રવૃત્તિ બેહોશીમાં ન થાય તેનો સાવવાથી અહંકારને તૃપ્તિ મળે છે. માણસ | પૂરો ખ્યાલ રાખવો તેનું નામ ઇર્ષા સમિતિ. જાણતો હોય કે ન જાણતો હોય પરંતુ સલાહ આપણે જે કાંઈ કરી રહ્યા છીએ તે બેહોશીમાં આપતો રહે છે. કોઈ પણ બાબતને જાણ્યા કરી રહ્યા છીએ. માણસ જયારે ખરાબ કામ કરે વગર સમજ્યા વગર ડહાપણ ડોળવાથી કોઈનેT છે ત્યારે હોશ ગુમાવી બેસે છે. મૂચ્છિત બની ફાયદો થતો નથી. સત્ય શું છે તે આપણે જાય છે. હિંસામાં, હત્યામાં, જૂઠમાં, ચોરીમાં, જાણતા ન હોઈએ ત્યારે આપણે તો ભટકી પાપમાં વાસનામાં માણસ હોંશમાં રહેતો નથી. જઈએ છીએ પરંતુ બીજાને પણ ભટકાવી | બેહોશ બની જાય છે. જાગે છે ત્યારે અફસોસ દઈએ છીએ. જેનો પોતાનો કોઈ માર્ગ હોતો થાય છે. પસ્તાવો થાય છે. આ મેં શું કરી નથી એવા માણસો બીજાને માર્ગદર્શન આપતા | નાખ્યું? આ મારાથી કેવી રીતે થઈ ગયું? હોય છે. હું જ જ્ઞાની છું. હું જ જાણું છું એવો આપણે નશામાં, બેહોશીમાં જીવી રહ્યા છીએ. ભાવ એ અહંકારની ઊપજ છે. કોઈને ધનનો, કોઈને પદનો તો કોઈને પ્રતિષ્ઠાનો નશો છે. સાધનાનો અર્થ છે આ મહાવીર ભગવાને કહ્યું છે જેઓ આ નશાને તોડી નાખવો અને હોંશમાં સંપૂર્ણ આઠ સૂત્રો અને સાધનામાંથી પસાર થયા નથી જાગૃતિથી જીવવું. જે હોંશ સંભાળે છે તેને કોઈ તેમનું બોલવાનું અને સલાહ આપવાનું વ્યર્થ છે. નશો ચડતો નથી. સ્વયંનો જેને અનુભવ નથી. તે બીજાને કઈ રીતે દોરી શકે? મહાવીરે ખુદ ૧૨ વર્ષ સુધી ભાષા સમિતિ એટલે હોશપૂર્વક, મૌન ધારણ કર્યું હતું. બોલવું સહેલું છે પણ સંયમપૂર્વક ભાષાનો ઉપયોગ કરવો. આ સંયમ મૌન રાખવું મુશ્કેલ છે. ૧૨ વર્ષ સુધી મૌન રહે એટલી હદ સુધીનો હોવો જોઈએ કે જયાં ભાષા મૌન બની જાય. અને મૌન ભાષા બની તને કશું કહેવાનું રહે જ નહીં. જાય. ભાષાનો ઉપયોગ જયાં જરૂરી હોય ત્યાં પાંચ સમિતિ અને ત્રણ ગુપ્તિમાં સમિતિ | જ થાય બોલવાનું જ્યાં જરૂરી હોય ત્યાં જ વિધાયક સકારાત્મક છે અને ત્રણ ગુપ્તિઓ | | બોલાય. આપણે બોલીએ છીએ ત્યારે જ નિષેધક નકારાત્મક છે. આ પાંચ સમિતિઓ છે | ભાષાનો ઉપયોગ થાય છે એવું નથી. આપણે ઇર્ષા, ભાષા, એષણા, આદાનનિક્ષેપ અને કશું બોલતા નથી ત્યારે પણ ભાષાનો પારિષ્ઠાપનિકા. | મનોવ્યાપાર ચાલુ રહે છે. આ ભીતરનો For Private And Personal Use Only Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ૪] [શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ વર્ષ: ૧ અંક-૬, ૧૬ એપ્રિલ ૨૦૦૧ મનોવ્યાપાર આપણી ઊર્જાને ખતમ કરી નાખે | ત્રણ સમિતિઓ છે મનોગુપ્તિ, છે. બોલવું નહીં એટલે અંદરથી પણ ચૂપ થઈ | વચનગુપ્તિ, અને કાયગુપ્તિ. ગુપ્તિનો અર્થ છે જવું. માણસ અસ્વસ્થ છે કારણ કે તે અંદરથી | સંકોચાઈ જવું સમેટી લેવું, સીમિત થઈ જવું. વિક્ષિપ્ત છે. વિચારોના ઘોડાઓ અંદર ચાલ્યા | મનોગુપ્તિ એટલે મનની ચંચળતાને રોકવી. કરે છે. સાધના માટે બહારનું અને અંદરનું મૌન | મનના ફેલાવાને સીમિત કરી દેવો. મનનો જરૂરી છે. વ્યાપ આક્રોશ જેટલો છે. મન એક પળમાં ત્રીજી સમિતિ છે એષણા. આનો અર્થ છે સેંકડો માઈલ દૂર જઈ શકે છે. મનને ભટકતું જીવન જીવવા માટે જેટલું જરૂરી છે તેનો રોકીને એટલું સીમિત કરી દેવાનું છે કે તે સંયમપૂર્વક, વિચારપૂર્વક અને હોશપૂર્વકનું હૃદયમાં સમાઈ જાય. મન વાસનામાં, ઇચ્છામાં ઉપયોગ કરવો. અને એટલે જ સ્વીકારવું કે એષણામાં ભટકે નહીં તેનો ખ્યાલ રાખવાનો ઇચ્છાને--વાસનાને સીમિત કરી દેવાની આમાં | | છે. મનને કાબૂમાં રાખવાનું એટલું જ નહીં વાત છે. એકવાર ભોજનથી જીવન ચાલી શકે. પરંતુ તેને ઇચ્છારહિત બનાવી દેવાનું છે. તો બે વાર ભોજન લેવાની આવશ્યકતા નથી. વચનગુપ્તિ એટલે શબ્દોની જાળને પાંચ કલાકમાં ઊંઘ પૂરી થઈ જાય તો પછી સૂઈ | ફેલાવવી નહીં. નિરર્થક પ્રલાપ કરવો નહીં અને રહેવાનો કોઈ અર્થ નથી. જરૂર કરતા કોઈપણ | જે બોલવું તે સત્ય અને પ્રિય બોલવું. વાણીને ચીજનો જેટલો ઉપયોગ વધુ તેટલો તે ભોગ સંયમમાં રાખવી. તેનો દૂરઉપયોગ બિલકુલ બની જાય છે. અને આ ભોગ છેવટે રોગ બની થવા દેવો નહીં. શબ્દો કમાનમાંથી છૂટેલા તીર જાય છે. જેટલાથી ચાલી શકે તેટલાથી ચલાવવું. [ જેવા હોય છે. એક વખત છૂટ્યા પછી તેને આદાનનિક્ષેપ સમિતિ એટલે પોતાના અટકાવી શકાતા નથી. કામમાં આવનાર ચીજોને એવી રીતે લેવી કે ત્રીજી છે કાયગુપ્તિ. શરીરનું ગોપન કરવું. મૂકવી જેથી હિંસા ન થાય. લોકો જે આપે તેમાં | વિના પ્રયોજન શારીરિક ક્રિયા કરવી નહિ. સીમા રાખવી. સંયમ રાખવો. લોકો જે બધું | શરીરની સ્વચ્છેદ ક્રિયાનો ત્યાગ કરવો. કાયાને આપે તે સ્વીકારી લેવું નહિ, જરૂર-ખપ પૂરતું | ફેલાવવી નહીં. શરીરને સપ્રમાણ નિયંત્રિત સ્વીકારવું અને જરૂરત હોય તો લેવું નહીંતર | રાખવું. આભાર માનીને આગળ વધી જવું. આ પાંચ સમિતિઓ ચારિત્ર્ય નિર્માણ કરે પારિષ્ઠાપનિકા સમિતિ એટલે થંક, છે અને ગુણોને વિકસાવે છે અને ત્રણ ગુપ્તિઓ શરીરનો મેલ, અન્ન, પાણી વગેરે ચીજો એવા અશુભ તત્ત્વોને અટકાવે છે. આ આઠ મુક્તિના સ્થાને મૂકવી જેથી હિંસા ન થાય અને બીજા સૂત્રો છે. આ સાધના છે. આપણે જ્યાં જ્યાં કોઈને મુશ્કેલી ન પડે. શરીરના જે કોઈ તત્ત્વો બંધનોમાં જકડાયેલા છીએ ત્યાં ત્યાં શૃંખલાઓને બહાર જાય તેનાથી કોઈને કશી હાનિ ન | તોડવાની આ પ્રક્રિયા છે. પહોચે તેનો ખ્યાલ રાખવાની આ વાત છે. | (મુંબઈ સમાચાર તા. ૬-૬-૯૯ના દૈનિકમાંથી સાભાર) For Private And Personal Use Only Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ વર્ષ: ૧ અંક-૬, ૧૬ એપ્રિલ ૨૦૦૧]. - અક્ષયતૃતીયાનો મહિમા અને શ્રી જૈન શાસનમાં ફરમાવેલ શુદ્ધ તપ લેખક : પૂ. આ. શ્રી કીર્તિયશસૂરિશ્વજી મ. સા. અનંત ઉપકારીશ્રી જ્ઞાની ભગવંતોએ | નીકળતા. તે કાળે પ્રજા ખૂબ સુખી હતી. તપનો ભારે મહિમા ગાયો છે. આજે જે તપનો | ભિક્ષાચર કોઈ હતા નહીં. તે સમયની પ્રજા મહિમા છે, તે વર્ષીતપ આ અવસર્પિણીના પ્રથમ | ભિક્ષા શું? દાન શું? તે જાણતી નહોતી અને તીર્થપતિશ્રી ઋષભદેવ ભગવાને સંપૂર્ણપણે કર્યો | પ્રભુ તો મૌન રહેતા. એટલે કાંઈ બોલે હતો. એમની યાદીમાં માત્ર એમના તપની | નહિ.ભગવાન ઉપર પ્રજાનો પ્રેમ અપાર હતો. આંશિક આચરણા રૂપે વર્તમાનમાં આ વર્ષીતપ એટલે પ્રભુ ભિક્ષાએ આવે ત્યારે લોકો હીરાકરવામાં આવે છે. શ્રી જિનેશ્વર પરમાત્માઓ માણેક- સોનું-વસ્ત્ર–કન્યા વગેરે ભાવપૂર્વક પૂર્વના ભવમાં એવી આરાધના કરીને આવ્યા | ધરતા. પરંતુ પ્રભુને તો એ કાંઈ ખપે નહિ અને હોય છે--આરાધનાનો અભ્યાસ એવો ઉત્કટ ! નિર્દોષ આહાર–પાણી ન મળતાં પાછા ફરતા બનાવીને આવ્યા હોય છે કે, તેઓ સ્વાભાવિક | અને ફરી ધ્યાનમાં ઊભા રહેતા. પ્રભુ દિવસના રીતે આવા ઉત્કૃષ્ટ તપણે વગેરેની સાધના કરી ! ત્રીજા પ્રહર સિવાય અહોરાત્રિના સાતેય પ્રહર સુધી ધ્યાનમાં રહેતા. ફરી બીજે દિવસે ત્રીજા સાધુને નિર્દોષ આહાર--પાણી મળે તો ! પ્રહરે ભિક્ષાએ નીકળતા. પરંતુ નિર્દોષ ભિક્ષા ન તેનાથી સંયમની સાધના સારી થઈ શકે દોષિત ! મળતી એટલે ફરી પાછા આવીને એ જ પ્રમાણે આહાર–પાણી સંયમી જીવનને મલિન કરનારા ધ્યાનમાં ઊભા રહેતા. આમ કરતાં કરતાં કેટલો છે. સાધુને તો કોઈ દિવસ નિર્દોષ અશન મળે તો ! સમય પ્રભુએ તપ કર્યો? નિર્દોષ પાણી ન મળે, કોઈ દિવસ નિર્દોષ પાણી ફાગણ વદ-૭ થી ઉપવાસ શરૂ થયા. મળે તો નિર્દોષ અશન ન મળે. અને કોઈ દિવસ ! ફાગણ વદ-૮ના દીક્ષા ગ્રહણ કરી અને ફાગણ અશન–પાણી બેય ન મળે એવા પણ આગમોમાં વદ–૯થી પ્રભુ ઉપર મુજબ ભિક્ષાએ ફરતા અને ઉલ્લેખો આવે છે. જયારે જે નિર્દોષ મળે ત્યારે | નિર્દોષ ભિક્ષા પ્રાપ્ત ન થતી. એમ બીજા વર્ષના તે વાપરવું, દોષિત ન વાપરવું તે જ સાધુ માટે ' વૈશાખ સુદ-૨ સુધી ચાલ્યું. એટલે ૧૩ માસ મોટામાં મોટો તપ છે. શરીરની અક્ષમતા વગેરે ] અને ૧૧ દિવસના ચોવિહાર ઉપવાસ થયા અને કારણોએ જ સાધુએ ભિક્ષા લેવા માટે જવાનું છે. | વૈશાખ સુદ-૩ના દિવસે શ્રેયાંસકુમારના હસ્તે આ તપમાં ઇચ્છાનિરોધ ઘણો જોઈએ. એટલે જ, નિર્દોષ ઇક્ષુરસથી ભગવાનને પારણું થયું. સાધુ માટે આ મોટામાં મોટો તપ છે. ભગવાને કર્યો તે મુજબનો તપ કરવાની આપણી પરમ ઉપકારી તીર્થપતિએ પ્રથમથી જ ૧૩ | તો તાકાત નથી, પરંતુ તેના અનુકરણ રૂપ માસના ઉપવાસ નહોતા કર્યા. પરંતુ નિર્દોષ | આજે એક દિવસ ઉપવાસ અને વચમાં પારણું ભિક્ષા લેવા માટે વિધિપૂર્વક ત્રીજા પ્રહરે | કરી આ તપ કરાય છે. For Private And Personal Use Only Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org ૬ ] જૈન શાસનમાં તપ કરનારા જીવ, તપ ન કરનારા જીવ પ્રત્યે તિરસ્કાર ભાવ ન રાખે, તેમજ તપસ્વીને પારણું કરાવનારને પોતાથી તપ ન થયો તેનું દુ:ખ પણ હોય. વર્ષીતપનાં પારણાં કરાવનારને પોતામાં શક્તિ પેદા થાય તો વર્ષીતપ કરવાની ભાવના હોવી જોઈએ. [ શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ વર્ષ : ૧ અંક-૬, ૧૬ એપ્રિલ ૨૦૦૧ જે કોઈ તપસ્વીના પરિચયમાં આવે તેને તે ધર્મ પમાડતો જાય. તે તપ ગુણનું અન્યમાં રોપણ છે. તપસ્વીને પારણું કરાવનાર તપસ્વીની ભક્તિ કરવા સો ચીજ બનાવે, પરંતુ તપસ્વી તેમાં લલચાય નહિ. તપસ્વીની ત્યાગવૃત્તિથી ભક્તિ કરનારાઓમાં ધર્મના બીજ પડે. | તપ કરનાર જ્ઞાની હોવો જોઈએ. તેને ભગવાનની આજ્ઞાની ખબર હોવી જોઈએ. જેથી લોકવ્યવહારમાં પણ આજ્ઞા મુજબ ઔચિત્ય સાચવી પોતાના સ્નેહી—સંબંધીઓમાં પણ પોતે જે ધર્મક્રિયાદિ કરે છે. તે તરફ બહુમાનભાવ પેદા કરે અને તે બધાને એવા રાજી કરે કે, તેઓ પોતાની ધર્મક્રિયા જોઈને રાજી થાય. એ રીતનો ઉચિત વ્યવહાર પણ ધર્મ બની જાય શ્રી જિનેશ્વર દેવની આજ્ઞાનો લોપ થાય તેવું કોઈ કાર્ય તપસ્વી ન કરે. સઘળા આસવોનો લોપ કરે અને શક્તિ ન હોય તો યથાશક્ય આસ્રવોનો ત્યાગ કરે. તપ કરનાર કદી પણ કોપ ન કરે. આવા ગુણોવાળો તપસ્વી શ્રી જૈન શાસનમાં પાંચમા નંબરનો પ્રભાવક કહ્યો છે. | સાનુવંષ નિનાજ્ઞા તપમાં શ્રી જિનેશ્વર અને અનેક જીવોને ધર્માભિમુખ બનાવવાનું દેવની આજ્ઞાનું પાલન એવું કરે કે, તે જીવ અંગ બની શકે. સંસારમાં જ્યાં સુધી રહે ત્યાં સુધી જિનની આજ્ઞા તેની સાથે રહે. કદાચ કોઈ વાર ભૂલાઈ જાય તો પણ ઝટ પાછી આવી જાય. તપ કરનારો જીવ ભગવાનની આજ્ઞા સમજવાનો પ્રયત્ન કરનારો જ હોવો જોઈએ. તપના અવસરે તપ કરે અને પછી રાત્રિભોજનાદિ કરે તો તે જીવ તપનો પ્રભાવક તો ન બની શકે, પણ તપની નિંદા કરાવવામાં નિમિત્ત બની પાપનો ભાગીદાર પણ બની જાય. / ઘણા જીવો નામના કીર્તિ આદિ માટે હજારો રૂપિયા ખર્ચે છે. પરંતુ સીદાતા—સ્નેહીસાધર્મિકો તરફ નજર પણ નથી કરતા. તેના દાનની કાંઈ જ કિંમત શાસ્ત્ર આંકી નથી, પરંતુ તેને ધર્મવિરાધક કહ્યા છે. જે જીવ ભગવાનની આજ્ઞા સમજતો હોય છે, તે તો યથાશક્તિ સ્નેહીઓને સહાય, સાધર્મિકોની ભક્તિ અને દીનાદિની અનુકંપા કરતો જ હોય. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir તપસ્વી તપ ગુણને દીપાવે છે. તપથી દીપનારા આરાધક છે અને તપને દીપાવનારા પ્રભાવક છે. તપથી ખુદ પોતે શોભે તે આરાધક અને તપ ગુણને દીપાવે તે તપનો પ્રભાવક છે. આત્મસ્વરૂપમાં રમણતા કરનારો, | જિનની દ્રવ્ય અને ભાવપૂજા કરનારો તથા કષાયોને દૂર કરનારો જીવ તપ ગુણને દીપાવનારો બને છે. આ રીતે જે તપમાં શીલપાલનરૂપ સામાન્ય અને આત્મરમણતારૂપ વિશેષ બ્રહ્મચર્યનું પાલન હોય, શ્રી જિનેશ્વર દેવની દ્રવ્ય—ભાવપૂજા હોય, કષાયોની હત્યા હોય અને સાનુબંધી જિનાજ્ઞા હોય તે તપ શ્રી જિન શાસનમાં શુદ્ધ તપ ગણાય છે. જેઓએ આ પ્રકારે શુદ્ધ તપ વિધિપૂર્વક કર્યો હોય, તેનું ભાવપૂર્વક અનુમોદન કરવાનું. For Private And Personal Use Only Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ વર્ષ : ૧ અંક-૬, ૧૬ એપ્રિલ ૨૦૦૧ ] ૧ www.kobatirth.org [ ૭ જેઓ શક્તિ-સંયોગને અભાવે તપ ન કરી શકે| આપે અને તપ કરાવવાની પણ શક્તિ વિનાના, તેઓ પણ જો ભાવપૂર્વક આવા શુદ્ધ તપ કરનાર તપસ્વીનું અનુમોદન કરે તો તેમને પણ નિર્જરાનો લાભ પ્રાપ્ત થાય છે. તપ માત્ર શરીરને તપાવવા માટે નથી કરવાનો. પરંતુ આત્મા પર અનાદિ કાળથી ઘર કરી બેઠેલા કર્મોનો જડમૂળથી નાશ કરવા માટે કરવાનો છે. સંસાર જેને ભયંકર ન લાગે તેને તપ કરવાની ઇચ્છા કેમ થઈ એ શંકા ઊભી થાય છે! સંસાર | જેને ભયંકર લાગે, તેનો જ તપ સફળ બને. સંસાર જેને ભયંકર લાગે તે જીવ સંસારમાં રહ્યો હોય, છતાં પણ રાગી, સર્વવિરતિનો જ હોય અને દ્વેષી, સંસારનો જ હોય. તપ અને તપસ્વીનું તથા તપ કરાવનારનું ભાવપૂર્વક અનુમોદન કરે તો તે બધાં જીવો આત્મકલ્યાણના ભાગી બની શકે છે. તેઓનો આ અસાર સંસારથી વહેલામાં વહેલો નિસ્તાર થાય. આપણા સૌના પણ આ પ્રમાણે આ અસાર સંસારથી નિસ્તાર થાય અને આપણે સૌ પરમાત્મ પદના ભોક્તા બનીએ એ જ એક શુભાભિલાષા. તપની શક્તિવાળા વિધિ મુજબ તપ કરે, શક્તિ વિનાના, તપ કરનારને અનુકૂળતા કરી ડોન ઃ કૃષ્ણનગર ફોન : ૪૩૯૭૮૨ ભાવનગર નાગરિક સહકારી બેંક લિ. હેડ ઓફિસ : ૧૪, ગંગાજળીયા તળાવ, ભાવનગર ફોન : ૪૨૯૦૭૦ ફેક્સ નં. (૦૨૭૮)) ૪૩૦૧૯૫ : શાખાઓ : વડવા પાનવાડી ફોન : ૪૨૫૦૭૧ સલામત રોકાણ ૩૦ દિવસથી ૯૦ દિવસ સુધી ૯૧ દિવસથી ૧ વર્ષ અંદર ૧ વર્ષથી ૨ વર્ષની અંદર મનહરભાઈ એચ. વ્યાસ જનરલ મેનેજર (તપસ્યા કરતાં કરતાં હો, ડંકા જોર બજાયા હો' પુસ્તકમાંથી સાભાર.) સંકલન : દિવ્યકાંત એમ. સલોત. રૂપાણી-સરદારનગર ફોન : ૫૬૫૯૬૦ Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir રામમંત્ર-મંદિર ઘોઘા રોડ શાખા ફોન : ૫૬૪૩૩૦ ફોન : ૫૬૩૮૩૨ તા. ૧-૪-૨૦૦૧ થી થાપણો ઉપરના સુધારેલ વ્યાજના દર આકર્ષક વ્યાજ સલામત રોફાણ ૫.૫ ટકા ૨ વર્ષથી ૩ વર્ષની અંદર ૬.૫ ટકા) ૩ વર્ષ કે તે ઉપરાંત ૮.૫ ટકા નિરંજનભાઈ ડી. દવે મેનેજિંગ ડીરેકટર ભાવનગર-પરા ફોન : ૪૪૫૭૯૬ ૮૫ માસે રકમ ડબલ મળશે. સેવિંગ્ઝ ખાતામાં વ્યાજનો દર તા. ૧-૪-૨૦૦૧ થી પ ટકા રહેશે. For Private And Personal Use Only શિશુવિહાર સર્કલ ફોન : ૪૩૨૬૧૪ આકર્ષક વ્યાજ ૯ ટકા ૧૦ ટકા વેણીલાલ એમ. પારેખ ચેરમેન Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir પ્રેમ મનના જીવો પ્રત્યેનો એક પોતાના ભાઈને ત્યાં કો'ક પ્રસંગે બહેન જમવા ગઈ.... જમણવારમાં બટાટાનું શાક હતું...જમણવાર પત્યા પછી બહેને ભાઈ પાસે જવાની રજા માંગી.... ભાઈએ બહેનને શીખ આપવા ઘરેણાનું બોક્સ કાઢ્યું. શીખ આપવી જ છે?” બહેને પૂછયું. હા...” તો આપણા ભગવાન કહે છે કે સુવર્ણના પર્વતના દાન કરતાં પણ એક જીવને આપેલું અભયદાન વધુ મહત્વનું છે. જો તું શીખ આપવા માગતો જ હોય તો મારે આ અનંતકાયના જીવોનું અભયદાન જોઈએ.” બહેનની આ વાત સાંભળીને ભાઈની આંખમાં આંસુ આવી ગયા.... જિંદગીભરને માટે કંદમૂળનો ત્યાગ કરી દીધો.... અંતરમાં ભગવાનના શાસન પ્રત્યે અહોભાવ હોય તો જ આવું સત્વ પ્રગટે....ઘરેણાના બોક્સને છોડીને જીવોના અભયદાનની માંગણી કરવા પાછળ અંતરમાં જીવદયા પ્રત્યે કેવી લાગણી હશે? એ વિચારજો......ક્યારે આવશે આપણા જીવનમાં આવી સાત્ત્વિકતા? યાદ રાખજો....જીવો પ્રત્યે જે દયાળુ બને છે તેના પ્રત્યે કર્મસત્તા દયાળુ બન્યા વિના રહેતી જ નથી ! SHASHI INDUSTRIES SELARSHA ROAD, BHAVNAGAR-364001 PHONE : (O) 028254-430539 Rajaji Nagar, BALGALORE-560010 For Private And Personal Use Only Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ વર્ષ: ૧ અંક-૬, ૧૬ એપ્રિલ ૨૦૦૧] હિમાલયની પત્રયાત્રા આલેખક : પૂ. મુનિરાજશ્રી જંબૂવિજયજી મ. પ્રેષક : પૂ. આ. વિ. પદ્યુમ્નસૂરિશ્વરજી મ. પત્ર-૮ | લાખોના ખર્ચે રસ્તાઓ પણ બનાવી રહી છે. મલેથા વૈશાખ વદી-૧૪] અમે અત્યારે ટ્રિહરી ગઢવાલના પ્રદેશમાંથી - સ્વામી સત્યાનંદજી તથા હોસ્પિટલના ! પસાર થઈ રહ્યા છીએ. ડોફટર શ્રીરામ રતુડી અમને ખૂબ પ્રેમથી વળાવવા સ્કુલના આંગણામાં ઝાડ નીચે નાના–મોટા આવ્યા. શ્રી રામ રતુડીએ અમને ઘણી ઘણી | | પથરા ઉપર આસને નાખીને અમારા વિવિધ સહાય કરી હતી. ઘણાને સ્વસ્થ કરી દીધા હતા. | સ્વાધ્યાયો–વાચનો–સંશોધનો આદિ ચાલી રહ્યા લછમોલિથી વિહાર કરી પાંચ કિલોમીટર મલેથી આવ્યા. સડકથી નીચે નજીકમાં જ ત્રણ સાંજે મલેથાથી વિહાર કરી પાંચ કિલોમીટર સ્કુલ છે, એમાં મુકામ કર્યો. રસ્તામાં | ઉપર એક સ્થાને પહોંચવા જવા નીકળ્યા. અલકનંદાના કિનારે જ વિહાર ચાલે છે. છતાં મલેથાથી ત્રણ કિલોમીટર કીર્તિનગર છે. ડાબી બહુ મોટી ખીણ નથી. ઋષિકેશથી નીકળ્યા પછી | બાજુ પહાડ છે અને જમણી બાજુ અલકનંદા નદી પહેલી જ વાર નદી કિનારે મોટાં મોટાં મેદાનો | વહે છે. થોડું ચાલ્યા પછી જોયું તો અલકનંદાના જોયાં. જ્યાં ખેતી સારી રીતે થાય છે. અનેક | સામા કિનારે લાઈન બંધ અદ્યતન ઢબના બંગલા ઘરોનો વસવાટ પણ છે. નાનાં નાનાં ગામો છે. 1 જ બંગલા છે. આખા રસ્તે બંગલાઓ બાંધેલા છે. ભલે પહાડ હોવાને કારણે ઊંચા-નીચા ઢોળાવ | કીર્તિનગર સુધીનો રસ્તો લાઈનબંધ બંગલાઓથી છે. છતાં પર્વતના જુદા ઢોળાવમાં પણ સારી, ભરેલો છે. ચારેક કીલોમીટર ચાલ્યા પછી પુલ રીતે ખેતી લોકો કરે છે. આવ્યો. પુલ ઓળંગીને પૌડી ગઢવાલ જિલ્લામાં ત્રણ સ્કુલો અલકનંદાના કિનારે ઊંચા | અમે દાખલ થયા. ઉફડલા ગામે આવ્યાં ત્યાં નીચા ખડકો ઉપર છે. સરકારે શિક્ષણ આપવા | મેદાનમાં તંબુ નાખેલા હતા તેમાં મુકામ કર્યો. માટે પાંચ પાંચ કિલોમીટરના અંતરે સ્કુલો ખોલી | | પહાડ હોવા છતાં ચારે બાજુ ઉપર નીચે વસ્તી છે કે જેથી આજુબાજુના નાના-નાના ગામોમાં | તથા મકાનો જોવા મળે છે. રહેતા વિદ્યાર્થીઓ ભણવા આવે. પહાડના ૫ત્ર-૯ શિખર ઉપર પણ સ્કુલ ખોલી છે. જેથી ત્યાં | શ્રીકોટ - વૈશાખ વદી–૧૧ રહેતા વિદ્યાર્થીઓ પણ ભણવા આવી શકે. ધીમે વંદના. આજે સવારમાં ઉફડલાથી વિહાર ધીમે શિક્ષણનો પ્રસાર પહાડમાં અને પહાડી | કરી ચારેક કીલોમીટર દૂર શ્રીનગર આવ્યા. લોકોમાં પણ વધી રહ્યો છે. અલકનંદાનો પટ પણ ઋષિકેશ-હરદ્વાર જેવો પહાડના ગામડાઓમાં જવા માટે સરકાર | ઘણો વિશાળ થઈ ગયો છે. આખા રસ્તે મકાનો For Private And Personal Use Only Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ૧૦] [શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ વર્ષ: ૧ અંક-૬, ૧૬ એપ્રિલ ૨૦૦૧ તથા માણસોની વસ્તી છે. સિમલા જેવા | મનોજકુમાર જૈન, અમને દૂર સુધી વળાવવા હીલ સ્ટેશનમાં કે માઉન્ટ આબુ-દેલવાડા જેવા આવ્યો. સામાન્ય માણસોના મનમાં દિગંબર– સ્થાનમાં ફરતા હોઈએ એવું લાગ્યું. | શ્વેતાંબર ભેદભાવો કે પૂર્વગ્રહો હોતા નથી. રસ્તામાં મિલિટરીના–લશ્કરનો મોટો કેમ્પ | શ્રીનગરમાં દિગંબર મંદિરમાં શ્રી ઋષભદેવ આવ્યો. આપણા સાધુઓને એમણે ક્યારેય | ભગવાનના દર્શન–વંદન કરી, ત્યાંથી ત્રણેક જોયેલા નહિ. એટલે પાસે આવીને દાંડા સાથે | કિલોમિટર દૂર શ્રીકોટ આવ્યા છીએ. હવે જમણી બાંધેલા દંડાસણ વિષે પૂછવા લાગ્યા કે આ શું બાજુ પહાડ છે. ડાબી બાજુ અલકનંદા વહે છે. છે વગેરે વગેરે “અમે જૈન સાધુ છીએ. | સડકથી થોડું નીચે ઉતરીને અલકનંદાના કિનારે જિંદગીભર પગે ચાલીએ છીએ.” અહિંસાનો જ સ્કુલ છે. એમાં અમે મુકામ કર્યો છે. સડક ઉપદેશ આપીએ છીએ વગેરે વગેરે વાતો થઈ, ઉપર આખા રસ્તે બંને બાજુ વસ્તી છે. શ્રીનગર તેમણે વાસક્ષેપ નંખાવ્યો કે આશીર્વાદ અમને | ક્યાં પૂરું થયું અને શ્રીકોટ ક્યાં શરૂ થયું. એની આપો. વળતાં પાછા ફરો ત્યારે મિલિટરી | ખબર પણ અમને ન પડી. કેમ્પમાં આવેલા ગેસ્ટહાઉસમાં મુકામ કરજો | મા ગુર્નજનના કે પ્રતિક સૌર્યા બાદ વગેરે એમણે કહ્યું. તો, પુર્વ ધીરે ધીરે વનો આવાં જાત–જાતનાં તે પછી બજારમાં થઈને એક નાના રસ્તા | બોર્ડ રસ્તા ઉપર લગાવેલા છે. ઉપર આવ્યાં. ત્યાં દિગંબર જૈન મંદિર છે. ચાર–| ગુજરામાં વડતાલની આજુબાજુમાં માણસો પાંચ દિગંબરોનાં ઘરો છે. મંદિરનું મોટું આંગણું | મળે ત્યારે “જય સ્વામીનારાયણ' એમ કહીને એક છે. પાછળ મોટા બે હોલ બાંધેલા છે. બીજાનું સ્વાગત કરતા હોય છે, કેટલાક વળી દિગંબર આચાર્યશ્રી વિદ્યાનંદજીએ અહીં જય સીતારામ' આદિ કહીને સ્વાગત કરતા હોય ૩૦ વર્ષ પૂર્વે ચોમાસું કર્યું હતું. ત્યારે આંગણામાં છે. એમ અહીં જય બદ્રી વિશાલ અથવા જય બદ્રી તંબુ બાંધીને તેમાં રહ્યા હતા. રાજેન્દ્ર પ્રસાદજી | એમ કહીને સ્વાગત કરવાની પદ્ધતિ છે. દેરાસર સંભાળે છે. બીજા એક શ્રાવક | બદ્રીનાથનો અહીં ઘણો મહિમા છે. હજુ અહીંથી મોહનલાલજી અહીં મ્યુનિસિપાલીટીમાં ચેરમેન | લગભગ ૨૦૦ કિલોમીટર બદ્રીનાથ દૂર છે. નવા છે. શ્રીનગરમાં ૩૦ હજાર જેટલી વસ્તી છે. મોટું | નવાં દશ્યો જોતાં અને નવા નવા અનુભવો કરાર શહેર યુનિવર્સિટી છે. સ્કુલ કોલેજો વગેરે ઘણું છે. | અમે બદ્રીનાથ તરફ દેવ–ગુરુ કૃપાથી આગળ મોટું બજાર છે. જયાં માણસોની વસ્તી હોય ત્યાં | ચાલી રહ્યા છીએ. ગંદકી વગેરે તો હોય જ. મચ્છર આદિ પણ હોય. - સાંજે સાડા પાંચે, શ્રી કોટથી વિહાર કરી ૮ પહાડમાં પણ–નદી કિનારાની ભેખડોમાં પણ | કિલોમીટર દૂર ચમધાર નામની જગ્યા ઉપર એક માણસો ઊંચ-નીચે કેવી રીતે મકાનો તથા હોટલ છે. ત્યાં જવા નિકળ્યા. રસ્તો ખૂબ બંગલાઓ બાંધીને રહે છે એ પણ જોવા મળ્યું. | ચડાણવાળો અને ઉપર નીકળ્યો. બે બાજુ ઉંચા રાજેન્દ્રપ્રસાદજીએ તથા મોહનલાલજીએ પહાડો. વચમાં ઉંડી ખીણમાં અલકનંદા અને ખૂબ સદભાવ દર્શાવ્યો. રાજેન્દ્રપ્રસાદજીનો પુત્ર કિનારે કિનારે સડક, ચાલવામાં વાર ઘણી લાગી. For Private And Personal Use Only Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ વર્ષ : ૧ અંક-૬, ૧૬ એપ્રિલ ૨૦૦૧ ] આઠેક વાગે હોટલ પાસે પહોંચ્યા. એક પાકા બાંધેલા રૂમમાં સાધ્વીજી સમાઈ ગયાં. બહાર ઘાસની ચારે બાજુ ખુલ્લી ઝુપડીમાં અમે મુકામ કર્યો. નીચે પથરા અને કાંકરા. હોટલવાળાએ લોકોને ચા-પાણી કરાવવાની ત્રણ પાટો આપી. એના ઉપર અમે ત્રણ સાધુઓએ મુકામ કર્યો. બાકી નીચે કાંકરામાં થર્મોકોલ પાથરીને તેના ઉપર ગોઠવાઈ ગયા અને સુઈ ગયા. ખીણના કીનારા ઉ૫૨ જ ઝુપડી હતી. રાત્રે એક વાગે ઓચિંતો વરસાદ શરૂ થયો. ખુલ્લામાં જે સુતા હતા તે બધાં પણ ઝુંપડીમાં ભરાયા. ઝુંપડી ચારે બાજુ ખુલ્લી હોવાથી વાછટ આવવા લાગે અને ઉપર ધારના છાપરામાંથી પાણી પડવા લાગ્યું. ગમે તેમ કરીને અમે બધાએ રાત પસાર કરી. બરાબર કપરો અનુભવ થયો. અહીં ઋતુ પરિવર્તનશીલ છે. બપોરે ભયંકર ઉનાળો હોય, સાંજે કે રાત્રે ચમાસું બેસી જાય. | સાધ્વીજીનું મકાન બિલકુલ સલામત હતું. હવે રસ્તો સામાન્ય રીતે ચડાણવાળો ક્યાંક ઉતરાણવાળો અને સામાન્ય રીતે સાંકડો થઈ ગયો છે. મોટરો ખૂબ આવે છે. સલામતી માટે ઠામ–ઠામ જુદાં જુદાં અંગ્રેજી અને હિંદીમાં બોર્ડો રસ્તા ઉપર લગાવેલાં છે. પત્ર-૧૦ Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir [૧૧ પૂજાપા ચડાવતા હોય છે. પહેલાં તો અહીં માતાજીની માનતા નિમિત્તે હિંસા થતી હતી. હવે બંધ થઈ ગઈ છે, એમ ત્યાં પૂજા પાઠ આદિ કરતાં પંડિતજીએ કહ્યું. આ પંડિતજી બહુ ભાવિક છે. અમારી સાથે એ સાતેક કીલોમીટર ચાલીને ઠેઠ માંકરા સુધી લગભગ આવ્યાં. ખાંકરામાં સડકથી નીચે ઊતરીને સ્કુલનું મકાન છે. એમાં અમે મુકામ કર્યો. કલિયાસોડ અમે રોકાયા નહોતા, પણ કોઈએ રોકાવું હોય તો પી. ડબલ્યું. ડી. ના મકાનમાં એ લોકો સ્થાન આપવા તૈયાર હતા. ખાંકરાથી સાંજે નીકળીને પાંચ કીલોમીટર દૂર નરકોટા થઈને નરકોટાથી બે કીલોમીટર દૂર એક હોટલ પાસે ખુલ્લી જગ્યા છે જ્યાં તંબુમાં મુકામ કર્યો. ત્યાં રાત રહ્યા. બહુ અનુકૂળતા રહી. આ આખા રસ્તે સડક ઉપર ગામો ભાગ્યે જ આવે છે. ગામો વચમાં વચમાં આવે છે, પણ સડકથી થોડાં દૂર હોય છે. વળી ખૂબ ખૂબ નીચાણમાં હોય છે. વળી એમા સ્કુલ પણ કોઈક નીચી જગ્યાએ કે ઊંચા ટેકરા ઉપર હોય. એટલે આપણને ત્યાં જવું ફાવે નહિ. એટલે સડક ઉપર જ કોઈક ખૂણે—ખાંચરે જ્યાં જગ્યા મળી ત્યાં હોટલો હોય છે. કોઈક સારી હોય તો કોઈકમાં માત્ર છાપરાં જ હોય. આ હોટલોમાં આપણને ઉતરવું જ ફાવે નહીં. હોટલો યાત્રાના રસ્તા ઉપરથી રાત-દિવસ ચાલ્યા જ કરતી હોય. પાસે એકાદ-બે રૂમ હોય તો પણ ભાડું ખૂબ જ માંગે. એટલે આવા સ્થળો એ જગ્યા શોધી કાઢી તંબુ નાંખવામાં આવે એ વધારે અનુકૂળ રહે છે. ખાંકરા (જિલ્લા–રૂદ્રપ્રયાગ) જેઠ વદી ૧ વંદના. હોટલના છાપરાથી નીકળી પાંચેક કીલોમીટર દૂર કલિયાસોડ આવ્યા ત્યાં નદીના કિનારે કાલીમાતાનું તથા ભૈરવનાથનું પ્રાચીન મંદિર છે. સડકના કિનારે નાળિયેર, કંકુ, ચુંદડી ખુલ્લી જગ્યાવાળાને થોડા પૈસા આપો તો યે રાજી થઈ જાય. વગેરે પૂજાપાની ઘણી દુકાનો લાગેલી છે. ભક્તો સડકથી નીચે ઉતરીને માતાજીના મંદિરમાં જઈને For Private And Personal Use Only Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir વસ્તુનો સંગ્રહ એક શ્રીમંતે પોતાના ઘરની બાજુમાં ખાડો ખોદીને તેમાં સોનાની ઈટો અને છુપાવી દીધી...રોજ રાતના એ ખાડો ખોદે....સોનાની ઈટો ગણી લે....પછી ખાડો પૂરીને સૂઈ જાય... એકવાર તેના પાડોશીને આ બાબતની ખબર પડી ગઈ. તેણે સોનાની ઈટો લઈને ત્યાં માટીની ઈટો ગોઠવી દીધી... - શ્રીમંતને આ બાબતની જાણ થતાં તે રોવા જ લાગ્યો... “હાય! હાય! હું તો લૂંટાઈ જ ગયો....' શેઠની આ સ્થિતિ જોઈ પેલા પાડોશીએ તેમને કહ્યું ‘તમારે સોનાની ઈટોનો ઉપયોગ તો કરવો જ નહોતો...માત્ર તેને ? ગણવી જ હતી અને તેના દર્શન જ કરવાં હતા...તો પછી એ ઈટો સોનાની ને હોય કે માટીની! શું ફેર પડે છે?' વસ્તુની કિંમત એના ઉપયોગમાં છે, સંગ્રહમાં નહિ...આવું જાણવા છતાં મોટા ભાગના જીવો વસ્તુને સંઘરવા પાછળ પોતાની જિંદગીની અમૂલ્ય ક્ષણો વેડફી રહ્યા છે....કોણ તેઓને સમજાવે કે “સંગ્રહવૃત્તિ પાછળ ઊભા થતાં મૂર્છાના સંસ્કારો તમને મૂચ્છિત ભવોમાં ફેંકી દેશે !” સાવધાન! અનાદિથી પાછળ પડેલા આ મૂચ્છના કુસંસ્કારોનું જોર ઘટાડીને ઘર જ રહીએ. 强强强强强强强强强强强强强强强强强强强强强 H With Best Compliments from : AKRUTI NIRMAN PVT. LTD. 201, Mukhyadhyapak Bhavan, Road No. 24, Above Nityanand Hall, SION (W.) MUMBAI-400 022 Tele : 408 17 56 / 408 17 62 (code No. 022) XrHARE 00006 RD DESr પ For Private And Personal Use Only Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir જે $ શ્રીમદ્ રાજચંદ્રજીએ નીચનાં દશ વચનો ખંભાતના મુમુક્ષુ શ્રી અંબાલાલભાઈને આપવા માટે, શ્રી ત્રિભોવનભાઈ માણેકચંદને આપતી વખતે જણાવેલ કે, અમારે હજારો વર્ષનો અભ્યાસ છે. આ દશ વચનો એવાં છે કે હજાર પાના ભરાય તેટલાં રહસ્ય વાળા છે. મુંબઈ, ફાગણ સુદી ૬, ૧૯૪૬. મહાવીરના બોધને પાત્ર કોણ? ૧. સપુરુષનાં ચરણનો ઈચ્છક, સદૈવ સૂમ બોધનો અભિલાષી, ગુણ પર પ્રશસ્ત ભાવ રાખનાર, બ્રહ્મવ્રતમાં પ્રીતિમાન, જ્યારે સ્વદોષ દેખે ત્યારે તેને છેદવાનો ઉપયોગ રાખનાર, ઉપયોગથી એક પળ પણ ભરનાર, એકાંતવાસને વખાણનાર, તીર્થાદિ પ્રવાસનો ઉછરંગી, આહાર, વિહાર, નિહારનો નિયમી, ૧૦. પોતાની ગુરુતા દબાવનાર, એવો કોઈ પણ પુરુષ તે મહાવીરના બોધને પાત્ર છે, સમ્યફદશાને પાત્ર છે. પહેલા જેવું એક્કે નથી. – શ્રીમદ્ રાજચંદ્ર ગ્રંથમાંથી. $ $ $ $ $ $ दूरीया...नजदीयाँ વિન ... Pasando શ્રી આત્માનંદ સભા દ્વારા પ્રકાશિત “શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ” રૂપી જ્ઞાન દીપક સદા તેજોમય રહે TCKOTHA MA, ગોર હાર્યા પ્રા. વિ. डेन्टोवेक - सिहोर-३६४ २४० क्रिमी स्नफ के गुजरात उत्पादको તેવી હાર્દિક શુભેચ્છાઓ.... थ पेस्ट For Private And Personal Use Only Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org ૧૪] [શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ વર્ષ: ૧ અંક-૬, ૧૬ એપ્રિલ ૨૦૦૧ કર્મ (જૈન દૃષ્ટિ પ્રમાણે) સંકલન : જશુ કપાશી વિશ્વમાં જે કંઈ બનાવ બને છે તે બધામાં કારણ | કારણો : કર્મો બાંધવાના આંતરીક કારણો ચાર છે. કોણ છે? ઈશ્વર? ના, ઈશ્વરે તો આ જગત જેવું છે | મિથ્યાત્વ, અવિરતિ, કષાય અને યોગ નામના ચાર તે બતાવ્યું છે. જગતનું સંચાલન પણ કર્મ કરે છે. | બાકોરા વડે આત્મામાં કાર્મણ રજકણ પ્રવેશે છે, કર્મ જડ છે, ચેતન નથી. જ્યાં સુધી જડ કર્મ | જેમાંથી કર્મ થાય છે. આત્માને ચોટ્યું હોતું નથી ત્યાં સુધી તે કાર્મણ રજકણ ] કર્મના પ્રકાર : કાશ્મણ રજકણ આત્માને ચોટે ત્યારે તરીકે ઓળખાય છે. જ્યારે તે કાર્મણ રજકણ આત્માને ! તે કર્મ બનતું હોવાથી કાર્પણ રજકણ ચોંટવાની ચોંટે છે, ત્યારે તે કર્મ તરીકે ઓળખાય છે. કર્મ આત્માને | ક્રિયાને-કર્મનો બંધ થયો કહેવાય છે. આ કર્મ બંધ સુખ–દુઃખી, બળવાન–નિર્બળ બનાવવાનું કાર્ય કરે છે. | થાય છે ત્યારે જે કારણ હોય તેને અનુરૂપ તે કર્મમાં આત્મા મૂળ સ્વરૂપે શુદ્ધ છે. પરંતુ કર્મો ચોટ્યાં | સ્વભાવ નક્કી થાય છે. હોવાથી તેનું સ્વરૂપ બદલાય છે. આવા અશુદ્ધ ] કર્મનો પ્રકૃતિ બંધ એટલે કર્મમાં સ્વભાવનું નક્કી થયું. આત્માને જીવ કહેવાય છે. વિશ્વનું સર્વશ્રેષ્ઠ સ્થાન મોક્ષ | કર્મ બંધ થતાં આઠ પ્રકારના સ્વભાવ નક્કી થાય છે. છે. જન્મ-મરણ, તો જીવ આત્માના બંધનો છે. ૧. જ્ઞાનાવરણીય કર્મ ૫. આયુ કર્મ કર્માણ દૂર કરવા, ૨. દર્શનાવરણીય કર્મ ૬. નામ કર્મ ૧. નવી કાર્મણ રજકણ અટકાવી. ૩. વેદનીય કર્મ ૭. ગોત્ર કર્મ ૨. આત્મા ઉપર ચોટેલ રજકણ નાશ કરવી જોઈએ. | ૪. મોહનીય કર્મ ૮. અંતરાય કર્મ PHONE : (O) 517756; 556116 ALL KINDS OF EXCLUSIVE FURNITURE We Support your Back-Bone ALANKAR FURNITURE VORA BAZAR, NR. NAGAR POLE, BHAVNAGAR For Private And Personal Use Only Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir કાળ : આત્મા પર જ્યારે કાર્મિક રજકણ ચોટ છે | આત્મા ઉપર કર્યો ચોંટવા, તેમાં ફેરફાર થવો ત્યારે જેમ સ્વભાવ નક્કી થાય તેમ તેમનો કાળ પણ | વગેરેના કારણે જે ભાવ છે–તેને કરણ કહેવાય છે. નિર્મિત થાય છે. એટલે કે આ રજકણ કેટલો સમય | કર્મ બંધાય ત્યારથી કર્મ ઉદયમાં આવે ત્યાં સુધી ૮ સુધી આત્માની સાથે ચોંટી ને રહેશે? કરણ ભાવ ભજવે છે. આત્મા પરની રજકણો કયારેક છૂટી પડે છે અને | આત્મા પર કાર્મિક રજકણ ચોંટે છે તેને કર્મ કહેવાય ક્યારેક નવી રજકણ ચોટે છે. સંસારમાં આ ક્રિયા ચાલુ છે. આત્મા ઉપર કર્માણુઓ જુદી જુદી ચાર રીતે ચોંટી જ રહે છે. આપણા આત્માને જ્યારે જ્યારે કર્મણ | શકે છે. પ્રથમ ૩ રીતથી ચોટેલ કર્મમાં શાન્તિ કાળમાં રજકણ ચોટે છે ત્યારે ત્યારે તરત જ પોતાનો સ્વભાવ | ફેરફાર થઈ શકે છે. ચોથી રીતે ચોટેલા કર્મમાં શાન્તિ બતાવતી નથી. એટલે કે થોડોક સમય તે રજકણ કાળ દરમ્યાન કોઈ ફેરફાર થઈ શક્તો નથી. સ્વભાવ બતાવ્યા વિના શાન્ત રહે છે, પછી પરચો ૧. સૃષ્ટ બંધ ૨. બદ્ધ બંધ ૩. નિદ્યત બંધ બતાવે છે. આ સમયને શાન્તિ કાળ કહેવાય છે, શાન્તિ | ૪. નિકાચિત બંધ જે કર્મો આત્માની સાથે એકરસ કાળ પૂર્ણ થયા બાદ, અમુક સમય સુધી પોતાનો પરચો | થઈ ચોટેલા હોય તેમાં કોઈ ફેરફાર થઈ શકતો નથી. બતાવશે. આ સમયને વિપાક કાળ કહેવાય છે. અગર જૈન શાસનનો કર્મવાદ : સારા કર્માણુઓના તો કર્મનો ઉદય થયો તેમ કહેવાય છે. શાન્તિ કાળમાં | શાન્તિ કાળમાં થતી આત્માની એકાદ ભૂલ, જીવનની કર્મના સ્વભાવ, સ્થિતિ વગેરેમાં ફેરફાર થઈ શકે છે. | ધરખમ કમાણીને ધૂળમાં મેળવી દે છે. ખરાબ પુરુષાર્થ વડે આ સ્વભાવમાં ફેરફાર થઈ શકે છે. ] કર્માણુઓના શાન્તિ કાળમાં કરેલું એકાદ સુંદર કાર્ય કરણ : દુઃખ આપવાના સ્વભાવવાળી રજકણ સુખ , પણ ભવિષ્યમાં આવનારી આપત્તિ ખતમ કરી શકે છે. આપવાના સ્વભાવમાં ફરી શકે છે. કાળ પણ ઓછો ! તેથી જૈન શાસન કહે છે. વધુ થઈ શકે છે. આ કર્મરૂપી ટાઈમ બોમ્બ ફટતો ! ૧. સર્વ જીવો સુખી થાય તેવી ભાવના ભાવો. જૈન નથી, ત્યાં સુધી તેનો સ્વભાવ. સ્થિતિનો નિર્ણય અને ! શાસન મુજબ શાન્તિ કાળમાં કર્માણુઓમાં ફેરફાર શક્ય તેનું બળ એ ત્રણેમાં ફેરફાર થઈ શકે છે. | છે. પુરુષાર્થ શરૂ કરો. અને પાપનો નાશ કરો. * - - - - - - - આણા તથા વેણાની એક્સલુઝીવ સાડીઓ માટે વિશ્વાસપાત્ર સ્થળ એઠલે જ #A) Bela Bela Exclusive Sari Show-Room Haveli Street, Vora Bazar, Bhavnagar-364001 Phone : (O) 420264 (R) 426294 For Private And Personal Use Only Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org ૧૬ ] [ શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ વર્ષ : ૧ અંક-૬, ૧૬ એપ્રિલ ૨૦૦૧ ભગવાન મહાવીરની મૂલ્યપરસ્તી પાછી લાવીશું ખરા? લેખક : કુમારપાળ દેસાઈ આપવા કાજે | વાતો સાંભળતા હતા. ક્યારેક વર્ધમાન કહેતા, સંસારને પ્રકાશ સંસારત્યાગ કરનારી વિભૂતિઓનાં ચરિત્રો મળે છે. ક્યાંક એ સંસારત્યાગની પાછળ જીવનના અનુભવોની કટુતા હોય છે. તો ક્યાંક એની પાછળ સંસારના ભય, મૃત્યુ કે ઘડપણ કારણભૂત હોય છે. ક્યાંક પરલોકના દુ:ખનો ડર હોય છે, તો ક્યાંક આ લોકની દરિદ્રતા કારણભૂત હોય છે. | આ સંદર્ભમાં ભગવાન મહાવીરનો સંસાર ત્યાગ એક વિરલ ત્યાગ ગણાય. એમનું ગૃહજીવન આનંદ, ઉલ્લાસ અને અધ્યાત્મની ભાવનાથી સભર હતું. એ સમયે રાજકુમારો વચ્ચે વેરઝેર ફેલાયેલા હતા, ત્યારે રાજકુમાર નંદીવર્ધન અને નાના ભાઈ વર્ધમાન વચ્ચે અગાધ સ્નેહ હતો. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ધર્મગ્રંથો નોંધે છે કે સાયંકાળે શ્રી વર્ધમાન પરિવારસભામાં ધર્મનાં રહસ્યોની વાત કરતા હતા. પિતા, માતા, મોટાભાઈ ભાભી અને પત્ની રાજકુમાર વર્ધમાનની એ ‘જીવ તો સહુનો સરખો, આપણને જીવવું ગમે એ જ રીતે સહુને જીવવું ગમે! અરે! પશુ અને માનવી, આ વૃક્ષ અને કીડી, આ સહુને જીવ વ્હાલો હોય. એમનું સુખ તે આપણું સુખ.’’ વળી રાજકુમાર વર્ધમાન કહે કે આપણું સુખ એવું ન હોવું જોઈએ કે બીજાને દુઃખ આપે. ક્યારેક રાજકુમાર વર્ધમાન ક્ષત્રિયોના શિકારશોખ વિશે કહેતા કે આ જગતમાં સહુ પોતપોતાની રીતે જીવન જીવી રહ્યા છે. એક જીવ બીજા જીવ સાથે અનુકૂળ બનીને જીવે, તે જગતનો સાચો ક્રમ છે. આવી આનંદથી છલકાતી સુખી સૃષ્ટિમાં બાણ છોડીને નિર્દોષ જીવની હત્યા કેમ થાય? વિશ્વવત્સલ વર્ધમાનના કુટુંબમાં વાત્સલ્યનો મહાસાગર લહેરાતો હતો. સાયંકાળે રાજા સિદ્ધાર્થ અને રાણી ત્રિશલાની હાજરીમાં પરિવારસભા યોજાતી હતી. નંદીવર્ધન અને એમના પત્ની જયેષ્ઠા, રાજકુમાર વર્ધમાન અને એમના પત્ની યશોદા રોજ સમી સાંજે એકત્રિત થતા હતા. કુટુંબપ્રથા કે સંસ્કાર પરંપરા જાળવવા માટે કેવી સુંદર રાજકુમાર વર્ધમાનના આ વિચારો સાંભળી પિતા સિદ્ધાર્થ અને રાણી ત્રિશલાને અપાર આનંદ થતો. તેઓ પાર્શ્વ પ્રભુના ધર્મનું પાલન કરતા હતા. ભગવાન પાર્શ્વનાથે જીવ હિંસાનો પ્રબળ વિરોધ કરીને અહિંસાનું સર્પ જીવતો કાઢીને એમણે હિંસાથી અગળા સ્થાપન કર્યું હતું. યજ્ઞમાં વપરાતા કાષ્ઠમાંથી | પદ્ધતિ એ સમયે અપનાવાતી હતી! રહેવાની હિમાયત કરી હતી. રાજકુમાર વર્ધમાન એ જ રીતે આ ઘરશાળામાં પોતાનો વિચાર મૂકતા કહેતા કે, જે કોઈને જીવન આપી ન શકે એ કોઈનું For Private And Personal Use Only Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ વર્ષ: ૧ અંક-૬, ૧૬ એપ્રિલ ૨૦૦૧]. " [૧૭ જીવન લઈ પણ ન શકે. હાથીને મારવામાં સંસ્કારની એ સરવાણી આજે એટલી બધી બહાદૂરી નથી. એક કીડીને જીવતદાન | સૂકાઈ ગઈ છે કે વ્યક્તિ માત્ર મહાવીરનો આપવામાં શાબાશી છે.” અનુયાયી હોવાનું ગૌરવ રાખે છે, પણ - રોજ સંધ્યાકાળે રાજા સિદ્ધાર્થના | મહાવીરના માર્ગે જીવવાનો કશો પ્રયત્ન મહેલમાં જીવન વિવેક અને ધર્મરહસ્યોની | કરતી નથી. જૈન સમાજમાં થયેલું મૂલ્યોનાં ચર્ચા થતી. એ પછી ભાવાવાહી ભક્તિ | અધ:પતનનું મુખ્ય કારણ એ છે કે એ પ્રાચીન સંગીત ગુંજી ઊઠતું. આખું કુટુંબ સાથે મળીને | સંસ્કાર-ભક્તિ આપતી ઘરશાળાઓ ઘરમાંથી આ ભાવનાઓ માણતું હતું. વિદાય પામી છે. ભગવાન મહાવીર સ્વામીના આજે સવાલ એ છે કે ભગવાન ૨૬00મા જન્મકલ્યાણક પ્રસંગે એ મૂલ્ય મહાવીરના ર૬૦૦માં જન્મકલ્યાણકનો દિવસ પરસ્તી પાછી લાવીશું ખરા! સાવ સમીપ આવ્યો છે ત્યારે ધર્મરહસ્યોની (તા. ૨૮-૩-૨૦૦૧ના ગુજરાત સમાચારના ઝાકળ બન્યું મોતી વિભાગમાંથી સાભાર) ચર્ચા કરતી ઘરશાળા કે ભક્તિસંગીતથી રજૂઆત : મૂકેશ સરવૈયા. ગૂંજતા કુટુંબો રહ્યા છે ખરાં? વિચાર અને CELSUVIDHA Pre-paid Mobile Phone Card Anytime - Anywhere - Anybody રી-ચાર્જ કુપન ખરીદો, મોબાઈલ ફોન કવર/એસેસરીઝ મેળવવા માટે ઓથો.ડીસ્ટ્રીબ્યુટર. આમલાખ વિઠ્ઠલદાસ ૧૫,માધવહીલ, ભાવનગર, ફોનઃ૪૩૯૨૯૯ વોરાબજાર, ભાવનગર, ફોનઃ ૫૧૯૪૦૬ For Private And Personal Use Only Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir With Best Compliments From : H Electricals AUTHORISED DISTRIBUTORS VINAY REFLEX METRO POWER ELECTRICAL GOODS Wire & Cable Minolta Fittings COZY JENI CROWN Unbreakable Accessories Chowk - Patti Water Pumpset SURYA SUPER-WIZ JUG-MUG Lamps-Tubes Universal Instant Adhesive Lamps-(Fancy! SONAL CUTE ENCORE Bopp Adhesive Tapes Modular Range Mixer-Grinder BAJAJ MYSORE CORD LESS Instant Geyser Lamps - Tubes & Luminaires Mota Faliya, Nanbha Street, BHAVNAGAR-1 : 0.421705, R. 510921 FAX : 421250 દવા લીધા વિના ટોનીક લેવા જનારો દર્દી, જેમ દઈને રવાના કરવામાં સફળતા પામતો નથી. dai જીવમાત્ર પ્રત્યે પ્રેમ કેળવ્યા વિના પરમાત્માની ભક્તિ શરૂ કરી દેનારો સાધક, દોષનાશ કરવામાં સફળતા પામતો નથી. With Best Compliments From : Unique Agencies PHARMACEUTICAL DISTRIBUTORS J.A.S. BUILDING, KHARGATE, BHAVNAGAR-364001 (GUJARAT) PH. (0278) O. 432118, 430443 R. 436708, 422983 .. For Private And Personal Use Only Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ વર્ષ : ૧ અંક-૬, ૧૬ એપ્રિલ ૨૦૦૧ ] આણું કરવા ગયો ને વહુ ભૂલી આવ્યો..... લેખક : આ.શ્રી વિજયરત્નસુંદરસૂરીશ્વરજી મ.સા. મા–બાપને રોવડાવીને, પૈસા ખર્ચીને, | આપણને મૂળ ઉદ્દેશથી દૂર કરી દીધા છે... તંદુરસ્તીને ગૌણ કરીને, અનેક આશાઓ આપીને. જાતજાતના અરમાનો લઈને અમેરિકા ભણવા પૈસાની ઉઘરાણીએ ગયેલા આડતીયાને શેઠ ગરમાગરમ મગની દાળનો શીરો ખવડાવી દે અને ગયેલો યુવક, ત્યાંના મોહક વાતાવરણમાં જો| મૂંઝાઈ જાય, અનેકવિધ અનુકૂળતાઓમાં એ જો લેવાઈ જાય, જાતજાતનાં આકર્ષણોમાં એ જો અંજાઈ જાય, પાસે રહેલ સંપત્તિનો એ જો મોજશોખમાં ઉપયોગ કરવા લાગે તો એનું અમેરિકા આવવાનું વ્યર્થ જ જાય..... એના સ્વાદમાં પેલો આડતીયો પૈસા માંગવાનું જ ભૂલી જાય એવું જ આપણી બાબતમાં બન્યું છે....અનેક વિધ અનુકૂળતાઓ આપીને કર્મસત્તાએ આપણને આપણું લક્ષ્ય ભૂલાવી દીધું છે. પરંતુ, | | મુખ્ય ચીજ ગૌણ બની ગઈ છે અને ગૌણ ચીજો મુખ્ય બની ગઈ છે....સાધ્યનું સ્થાન સાધને લીધું છે અને સાધન સાધ્યકક્ષામાં ગોઠવાઈ ગયું છે...પરમાત્મા ભૂલાઈ ગયા છે અને પૈસા મગજમાં ગોઠવાઈ ગયા છે. | Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir આવું જ કંઈક બની ગયું છે આપણા ખુદના જીવનમાં! બનવાનું હતું આપણે સજ્જન અને બની ગયા છીએ આપણે શ્રીમંત ! જમાવવાની હતી આપણે મૈત્રી અને જમાવી બેઠા છીએ આપણે બરાબર પેઢી ! મહેનત ક૨વાની હતી આપણે મન-દુરસ્તી પાછળ અને મહેનત કરી રહ્યા છીએ આપણે તન--દુરસ્તી પાછળ! તૈયારી કરવાની હતી આપણે મુકિત પામવાની અને અત્યારે તૈયારી ચાલે છે આપણી મરણ પામવાની! | સંજ્ઞાઓને આધીન બનીને જિંદગીના શ્વાસોશ્વાસ પૂરાં કરતાં ઢોરોનું જગત નજર સામે જ છે ને? મળેલા ઇષ્ટ વિષયો પ્રત્યે ગાઢ મૂર્છા દાખવીને પુણ્યની બરબાદી નોતરતા દેવતાઓની સંખ્યા નાની સૂની નથી.... જે સામે આવે તેને ખતમ કરી નાખવાની ક્રૂર લેશ્યામાં નારકના જીવોપ્રતિપળ રમી જ રહ્યા છે.... ખાવું, પીવું, કરડવું વગેરે પ્રવૃત્તિઓમાં કીડા, મચ્છર, માંકડ હોંશિયાર છે જ. એ જ પ્રવૃત્તિઓ આવા ઉત્તમ જનમમાં ય કરવાની હોય તો આપણી દશા ભારે દયનીય છે. નક્કી કરો, જાય છે....રોકાણ કરતાં વધારે વળતર મળે છે....બસ, પ્રલોભનોની આ આકર્ષણ વણઝારે જ [ ૧૯ જાગ્યા ત્યારથી સવાર એ ન્યાયે હવે સાવધ બની જવાની જરૂર છે. અનંતકાળે તો આ મનુષ્યભવ મળ્યો છે...સંસારના અન્ય ભવોમાં જે કર્યું છે એ કરવા માટેનો આ ભવ નથી જ નથી.... એ ગતિઓમાં ભૂલો કરી છે એનું પુનરાવર્તન કરવા માટેનો આ ભવ નથી જ નથી. આ કરુણતા સર્જાઈ છે એના મૂલમાં એક રિબળે બહુ મહત્ત્વનો ભાગ ભજવ્યો છે....અને એ પરિબળ છે પુણ્યનો જોરદાર ઉદય! જે ચીજો ત્રણ ગતિમાં મળી શકે, જે બોલેલું સ્વીકારાઈ જાય છે....ખાધેલું પચી પ્રવૃત્તિઓ ત્રણ ગતિમાં થઈ શકે એ જ ચીજો મેળવવા માટે અને એ જ પ્રવૃત્તિઓ કરવા માટે મહામૂલા આ જીવનની કિંમતી પળો વેડફવી નથી For Private And Personal Use Only Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ૨૦] [શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ વર્ષ: ૧ અંક-૬, ૧૬ એપ્રિલ ૨૦૦૧ જ. જે ચીજ ત્રણ ગતિમાં મળતી નથી, જે પ્રવૃત્તિ | છે..અચ્છા અચ્છા સાધકોને કર્મસત્તાએ ત્રણ ગતિમાં થઈ શક્તી નથી, એ જ ચીજ મેળવવા પ્રલોભનોના ચકરાવામાં ભૂલા પાડી દીધા છે.... માટે અને એ જ પ્રવૃત્તિ કરવા માટે આ જીવનની | સારું આપીને કર્મસત્તાએ તેઓને સારા બનતા કિંમતી પળોનો સદુપયોગ કરવો છે.... અટકાવી દીધાં છે.” એ ચીજ છે આત્મસ્વરૂપ અને એને પ્રાપ્ત છતાં ય હું કહું છું, આપણે હતાશ થવાની કરાવનારી પ્રવૃત્તિ છે નિષ્પાપજીવન! સદાચાર, જરૂર નથીકારણ કે આજ સુધીમાં એવા અનંતા નમ્રતા, પરોપકારાદિ ગુણોનું સ્વામિત્વ! જો એમાં | આત્માઓ થઈ ગયા છે કે જેઓએ કર્મસત્તા દ્વારા આપણે સફળ બન્યા તો કર્મસત્તાની સામે માથું નંખાયેલા રોટલાના ટુકડા જેવા પ્રલોભનોની સામે ઊંચુ રાખીને ઊભા રહી શકશું કહી શકશું એને | | નજર સુદ્ધાં નાખી નથી....... અને પરાક્રમ દાખવીને આપણે કે અમે આણાંની ચિંતા કરી નથી પણ પોતાના આત્માને કર્મમુક્ત-પાપ-મુક્ત બનાવી વહુને જ લઈ આવ્યા છીએ.... પુણ્યની અમે પરવા| દીધો છે...આવો, આપણેય એ જ પરાક્રમ કરી નથી પણ શિવસુંદરી સાથેનો સોદો તો અમે ! દાખવીએ. આણું (પુણ્ય) નહીં પણ વહુ (શિવપાકો કરી જ લીધો છે. સુંદરી) ને જ લઈ આવીએ, હાસ્યાસ્પદ નહીં અલબત્ત, પડકારની આ ભાષા ધારીએ | બનીએ. એટલી સહેલી નથી, કઠિન છે....કાદવવાળા રસ્તે (નોંધ : કહેવાતોનો સમજવા જેવો મર્મ પડ્યા વિના ચાલી જવું સહેલું છે પણ પુસ્તકમાંથી સાભાર) પ્રલોભનવાળા રસ્તે અડીખમ ઊભા રહેવું મુશ્કેલ રજૂઆત : મુકેશ સરવૈયા. ભાવનગર મર્કન્ટાઈલ કો-ઓપરેટીવ બેન્ક લિ. માવનાર માત્ર -ગાપરેટીવ વે તિ. Bhavnagar Mercantile Co-Operative Bank Ltd. D હેડ ઓફિસ : લોખંડ બજાર, ભાવનગર ફોન : ૪૨૪૧૮૧, ૪૨૯૧૮૯ બ્રાન્ચ : ક માર્કેટીંગ યાર્ડ, ભાવનગર ફોન : ૪૪૫OO૮, ૪૪૬ ૨૨૧ છે માધવદર્શન, ભાવનગર ફોન : ૪૨૦૭૯૯, ૪૨૬૪૨ ૧ થાપણના વ્યાજના દરો (તા. ૧-૩-૨૦૦૧ થી અમલમાં) સેવિંઝા ૪.૫ % | ૨ વર્ષથી ૩ વર્ષ કરતાં ઓછા સમય માટે ૮.૫ % ફિક્સ ડીપોઝીટ : ૩ વર્ષથી પ વર્ષ કરતાં ઓછા સમય માટે 10% ૩૦ દિવસથી ૧ વર્ષ કરતાં ઓછા સમય માટે ૫.૫ ૨ | ૫ વર્ષ અને ઉપરાંતના સમય માટે ૧૦.૫ % ૧ વર્ષથી ૨ વર્ષ કરતાં ઓછા સમય માટે ૮% | -: વધુ વિગત માટે બેન્કમાં રૂબરૂ સંપર્ક સાધો : શ્રી કનૈયાલાલ વૃજલાલ પંડયા (ચેરમેન) શ્રી વલ્લભભાઈ ભાઈલાલભાઈ પટેલ (વા. ચેરમેન) શ્રી ઇન્દુકુમાર ઉકાભાઈ પટેલ (મેનેજિગ ઘરેકટર) શ્રી પુરુષોત્તમદાસ વૃજલાલ શાહ (છો . મે, ડીરેકટર) શ્રી એમ. સી. પાઠક (આસી. મેનેજર) For Private And Personal Use Only Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ વર્ષ: ૧ અંક-૬, ૧૬ એપ્રિલ ૨૦૦૧] [ ૨૧ આ હૈયાની આગ ઓકતો લેખ આપણને ઇઝાડે તો ય ઘણું આપણામાંથી કોક વો જાગે ! લેખક : રાયચંદ મગનલાલ તા. ૨૦-૧૦-૨ooo હિન્દુસ્તાન આર્યપ્રજાનું ધર્મસ્થાન–દેશ | મૂર્ખાઈથી મરી ગયો પણ સમસ્ત દેશને–પ્રજાને હતો. બે પાંચ હજાર વર્ષના ઇતિહાસ તપાસતા | એક જ વ્યકિતના જવાને કારણે દુઃખના માલૂમ પડે છે કે હિન્દુસ્તાને અન્ય કોઈ પણ | દરિયામાં ડૂબવું પડ્યું. યવનનો ભયંકર ત્રાસમાં દેશ ઉપર લડાઈ કરી નથી. અંદર અંદર | ફસાવવું પડ્યું. ત્યારથી આખો દેશ પાપીઓના કેટલાક યુદ્ધો થયા હતા. તેમાં ધર્મયુદ્ધ હતા. | હાથમાં ગયો. પ્રજા પીડાઈ પીડાઈને પરાધીન પૃથ્વીરાજ ચૌહાણનું વેર લેવા (સંયુક્તાનાબની ગઈ. હરણ બાબત) વિરોધી હિન્દુ રાજાએ યવનોને–| એવી જ રીતે હિન્દુસ્તાનના ભાગલા મુસ્લિમોને પોતાની મદદે બોલાવી અધર્મના | કરતી વેળા મહાત્મા ગાંધી તથા જવાહરલાલ માર્ગે વેર લીધું. શાહબુદિન ઘોરી ૧૭-૧૭ વખત | નહેરુના વધુ પડતા મુસ્લિમો ઉપરના મોહ– પકડાયો પણ વધુ પડતી દયાની મૂર્ખાઈમાં ! રાગને લીધે બાવન બાવન વરસ થવા છતાં પૃથ્વીરાજે છોડી મૂક્યો. અને અઢારમી વાર | હિન્દુ પ્રજાને સુખ–શાંતિનો છાંટો પણ જોવા પૃથ્વીરાજ શાહબુદીન ઘોરીના હાથે પકડાયો ! મળ્યો નહીં. જગતમાં હિન્દુઓનો અન્ય કોઈ એના ઉપર ભયંકર નિર્દયતા વાપરી મારી | દેશ નથી. નાખ્યો. નિરપરાધી અને પારધીનો ભેદ સમજયાં ! | આવી ભૂલોના પરિણામમાંથી હવે કઈ નહિ તેનું પરિણામ અને પરદેશી મુસ્લિમો આ રીતે ઊગરવું-બચવું અને જાણે છેતર્યા તેને પણ દેશમાં ઘૂસી ગયા. સંખ્યાબંધ હિન્દુઓને મુસ્લિમ | છેતરીને મારીને પુનઃ મૂળ સ્થિતિ કઈ રીતે બનાવ્યા. ત્યારથી આ દેશની સંસ્કૃતિ-ધર્મની–| લાવી શકીએ તે કોઈ બુદ્ધિશાળી–શક્તિશાળી સુખ શાંતિની ભયંકર ધોર ખોદાઈ ગઈ છે. પુણ્યવંત આત્મા પ્રગટ થાય. એની જરૂર છે. ત્યાર પછી આ દેશમાં અંગ્રેજો ઘૂસી ગયાં. એમાં શામ-દામ-દંડ ભેદ એ ચાર યુક્તિઓની અંગ્રેજો યુક્તિબાજ પોલીટીકલ પ્રજા હતી. તેણે | જરૂર છે. અપરાધી ઉપર દયા કે ભોળપણની આ દેશ પચાવી પાડવા વ્યવસ્થિત કાવત્રાં કર્યો | મૂર્ખાઈ ન ચાલે ! અને દેશને ગુલામ દશામાં પોણાબસો વરસ | આટલી પ્રસ્તાવના કર્યા પછી વધુમાં સુધી રાખ્યો. છેવટે મહાત્મા ગાંધીજી પાક્યા. | કહેવાનું કે મેકોલે જેવા એક કેળવણીકારે યુક્તિ જેણે રાજકીય ક્ષેત્રે અહિંસા અને સત્યના | ગોતી કાઢી આખી દુનિયાને અંગ્રેજી ભાષા, સિદ્ધાંત ઉપર લડત ચલાવી. ઇતિહાસમાં નવું ! એનાથી ગુલામ બનાવી શક્યો. અને ૧૪૯૬માં જ પ્રકરણ ઊભું કર્યું. સ્વરાજ અંગ્રેજોએ આપવું એક પાદરી એક યોજના મૂકી ગયો જેના ઉપર પડ્યું. જેમ પૃથ્વીરાજ દયાની વધુ પડતી | આખી દુનિયાને ગોરી પ્રજા નચાવી શકે છે. For Private And Personal Use Only Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ૨૨ ] [શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ વર્ષ: ૧ અંક-૬, ૧૬ એપ્રિલ ૨૦૦૧ એનું ખંડન કરવાની કોઈ યુક્તિ એનાથી સવાઈ | રહી છે. એનો ધંધો કરનારા અબજોપતિ બની યોજના આપણને શું ન જડે? ગયા છે. અને એના ધંધાથી સરકાર હૂંડિયામણ જૈનો સૌથી બુદ્ધિશાળી પ્રજા છે. દેવ ગુરુ | મેળવે છે તેની લાલચ છે. એના નિવારણ અંગે અને ધર્મની શ્રદ્ધાવાળા છે. પુણ્યશાળી છે. | આપણી પાસે કોઈ ઉપાય ખરો? ત્યાગી આધ્યાત્મિક ગુરુઓ છે. અનાદિકાળથી વિનંતી કે ધર્મની દલીલો આ પાપી ફસાયેલા આત્માને મુક્ત કરી શકે તો આદિ | લોકોને અસર કરે તેમ નથી. ભય વગર પ્રીતિ કાળમાં ફસાયેલા કરોડો આત્માઓને માણસોને | નહિ એમ કહીએ પણ આપણી પાસે એવી માનવ-ભવ પામેલાને દુષ્ટોના હાથમાંથી | શક્તિ નથી તો પછી બીજો કયો ઉપાય? - ઉગારવા શું કાંઈ ઉપાય ન જડે? મને વિશ્વાસ હું એક નાનો માણસ છું. મારી ઉંમર છે કે કોઈ મહાન આત્મા આ દેશમાં પાકે! અત્યારે (૯૨) વરસની છે. મારી અલ્પમતી હવે મૂળ વાત ઉપર આવીએ. માંસની | મુજબ એકાદ બે રસ્તા બતાવું છું. નિકાસ પારાવાર થાય છે. એને રોકવા શું ૧. આપણે સરકારને પુરવાર કરી કરવું? માંસની સાથે પશુઓના શરીરની બીજી | શકીએ તેમ છીએ કે પશુઓને મારીને જે ઘણી વસ્તુ જેમકે લોહી–હાડકાં–ચામડાં– કમાણી કરી શકાય છે તે કરતા બમણી ચાર આંતરડાં-ઇત્યાદિ વસ્તુની નિકાસ મારા માનવા ગણી કમાણી જીવતા પશુ રાખવાથી થઈ શકે મુજબ માંસ જેટલી જ કિંમતની થતી હશે. અને તેમ છે. જેટલા માણસો કતલખાનાથી રોજી આ બધી વસ્તુની ગણતરી કરીને જ કતલખાના રોટી કમાય છે તે કરતા વધુ પશુપાલનથી ચાલે છે. મેળવી શકાય છે. પૈસાદાર પણ બને છે. સરકારની દૃષ્ટિ માત્ર ધન કેમ મળે આ પુરવાર કરવા માટે મારી વાતો નહિ એટલી જ હોય છે. પંચવર્ષિય યોજના ઘડવાના ચાલે. પ્રેક્ટીકલ કરી બતાવવું જોઈએ. પુરવાર ઘડવૈયા તથા નાણામંત્રી તથા આયાત નિકાસના કરી બતાવવું જોઈએ. આંકડાઓ સાથે. તેને પ્રધાન તદુપરાંત મ્યુનિસીપાલિટીના કમિશ્નર માટે જૈનો અને હિંદુઓએ પાંચ દસ ઠેકાણે પાંચ કોર્પોરેટરોને અવળે રસ્તેથી સવળે રસ્તે કઈ | દસ ગામડામાં રહીને મોટી જમીનો મેળવીને રીતે લાવી શકાય? દયાના માધ્યમને ધર્મના | વેચાતી લેવી. અગર સરકાર પાસેથી લાભ માધ્યમને આ લોકો માનતા નથી. તેને કરુણા ઉઠાવવો અને ઓછામાં ઓછા પાંચ દસ હજાર નથી. પશુઓ ઉપર દયા નથી. માત્ર સ્વાર્થ સેવાભાવી સજજનો આની પાછળ ભેખ લેનાર સ્વાર્થને સ્વાર્થ છે. અને વધુ સ્વાર્થ બતાવો એવો માણસો નીકળે. પશુઓને માટે સુંદર સ્વચ્છ માર્ગ નીકળે એવી બુદ્ધિ-શક્તિવાળી કોઈ તબેલા બંધાવે-દૂધ દહીં ઘી ઇત્યાદિનો મોટા વ્યક્તિ મળે ખરી? પાયા ઉપર ધંધો ચલાવે દરેક પ્રકારના સાધનો ચાલીશ હજાર યાંત્રિક કતલખાના આ | વસાવે-ડેરીઓને હંફાવી દે, ડેરીઓને પોસાય દેશમાં ઘાલી દીધા. કરોડો ઢોરની કતલ થઈ | જ નહીં એવી કિંમત ઊભી કરે. કુદરતી રીતે For Private And Personal Use Only Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir [૨૩ શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ વર્ષ: ૧ અંક-૬, ૧૬ એપ્રિલ ૨૦૦૧] મરતા ઢોરના ચામડાનો ઉપયોગ કરે. અને | લાખો રૂપિયા કમાઈ શકાય તેમ છે. અરે! પુરવાર કરી બતાવે કે સસ્તું સારું ચોખ્ખું, | દૂધમાં, દહીંમાં, ઘાસમાં કમાણીનો પાર નથી. આરોગ્યદાયક પશુજન્ય દરેક વસ્તુમાં કેટલો | નીતિ પ્રમાણિકતા વેપારની મક્કમતા હોવી મોટો વધુ લાભ છે! પ્રજાને દેશને અને | જોઈએ. એવી પાકી વ્યવસ્થા બનાવવી જોઈએ. સરકારને ધન કમાઈ બતાવે. છાણ-મળ- બળદોનો ઉપયોગ માલ વહનમાં ઘણો મૂત્રમાંથી જે જે વસ્તુ બની શકે તેની સંશોધન | વસ્તુ બની શકે તેના સંશાધન | લાભદાયક છે. પણ એ ઉપરાંત અન્ય કઈ કઈ દ્વારા કદાચ એને માટે લાખો રૂપિયાના ઇનામ | શક્તિ ઉપયોગમાં આવી શકે તેનું સંશોધન કાઢવા પડે તો તે કાઢીને સંશોધન કરાવે અને કરવાની તાતી જરૂર છે. એની સાથે હેન્ડલૂમથી આર્થિક રીતે એમાંથી મોટો લાભ પ્રાપ્ત થાય | બનારસી, કલકત્તી, મદુરાઈ કાપડનો ધંધો એવું કાર્ય કરે. સાઈડમાં ચલાવાય, હાથ ઉદ્યોગને વિકસાવાય, દેશના કરોડો બેકારોને આ આયોજનમાંથી | સરકારની સબસીડી મેળવી શકાય-મળે છે. ધંધો મળી રહે. એવો ઉપાય એમાંથી ઊભો કરે. | આટલી ટૂંકી રૂપરેખા આપી છે. જો વ્યવસ્થિત પશુઓની સાથે ખેતી તો હોવી જ જોવે. | તંત્ર ગોઠવવામાં આવે તો કતલખાને એક પણ તેમાંથી વધુ ઉત્પાદન-સારું ઉત્પાદન-નવી નવી | પશુ જઈ ન શકે. અને દેશના છ લાખ ગામડા ચીજો ઉત્પન્ન કરવા બારે માસ ખેતીનો લાભ | ધમધમી ઊઠે. શહેરોની ગીચતા અને ઝૂંપડપટ્ટી કેમ લઈ શકાય તેના ઉપાય અમલમાં મૂકે | રહે નહીં. કારણ કે માણસને પોતાના વતનમાં પશુઓની કતલ અટકાવી રક્ષણ કરવું છે. જ રોજગારી મળતી હોય તો શહેરોમાં શું કામ સાથે માણસનો સ્વાર્થ પણ ચાલુ રાખવો જ જાય? અને પછી રાજકીય નેતાઓને સીધા પડશે. પશુઓના આધારે માણસ છે અને કરવા સુપ્રીમકોર્ટમાં કેસ લડી શકાય. અને માણસના આધારે પશુ છે. કાયદા કરાવી શકાય. ચુકાદો મેળવી શકાય. ઇન્ડસ્ટ્રીની જેમ આ ખેતી-પશુપાલન આ લાંબા પત્રને લેખરૂપે ચર્ચા રૂપે ઉદ્યોગને ઇન્ડસ્ટ્રી યાંત્રિક કરતાં વધુ લાભદાયક આપના પત્રમાં મૂકો. અનેક બુદ્ધિશાળી માણસો બનાવી આપવાનો પુરુષાર્થ કરવો પડે. મોટા | છે. જુદા જુદા પ્લાન તૈયાર કરી બતાવશે. જાડો ઉગાડવા જોવે. એક ઝાડ પાંચ દશ | પશુરક્ષાથી કરોડપતિ બની શકાશે એવું વરસમાં મોટી આવકનું સાધન બની શકે છે. શું પુરવાર કરશું તો મુસલમાનો માંસાહારીઓ પણ એના નિષ્ણાતોની સભાઓ વારંવાર બોલાવી ! આ ધંધામાં ઝંપલાવવા આવશે. નિર્ણય લેવો. જીવદયા–જીવરક્ષા પ્રેમી આજે ચોખ્ખા ઘીથી અસલ પદ્ધતિનું રાયચંદ મગનલાલ શાહ માખણમાંથી બનાવેલું ખાત્રી બંધ આપો તો | ૧ર, રામવિહાર, રોકડીઆ લેન, બોરીવલી વેસ્ટ, મુંબઈ-૪000૯ર. For Private And Personal Use Only Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir With Best Compliments From JACOB ELECTRONICS PVT. LTD. Mfrs. Audio cassette, componants and compect disc Jonrl box. 1/2 & 3 Building, "B" Sona Udyog, Parsi Panchayat Road, Andheri (E), MUMBAI-400 069 Website : WWW Jet Jacob.com E-mail : JetJacob@vsNL.com Tel : 838 3646 832 8198 831 5356 Fax : 823 4747 For Private And Personal Use Only Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir શ્રી હીરા-રતન-માણેકના ૪૧૧ દિવસના સળંગ ઉપવાસનું પારણું પહેલા જ દિવસથી સંપૂર્ણ મેડિકલ ચેકઅપ સાથે જૈન ધર્મ પ્રમાણેના સળંગ .૪૧૧ ઉપવાસ કરીને વિશ્વવિક્રમ સર્જનાર સૂર્ય ઊર્જા શક્તિનાં પ્રયોગવીર, ગાયત્રી ઉપાસક શ્રી હીરા-રતનમાણેકનું પારણું જૈન ધર્મના પ. પૂ. સંતશ્રી ચંદ્રશેખરવિજયજી મ. સા.ની નિશ્રામાં અને હિન્દુ ધર્મના મહાન સંતશ્રી રમેશભાઈ ઓઝાના આશીર્વાદથી તેમજ પ. પૂ. સંતશ્રી આધ્યાત્માનંદજી અને શ્રી હીરા-રતન-માણેકનાં ઉપવાસનું સંપૂર્ણ મેડકલ પરીક્ષણ સળંગ ૪૧૧ દિવસ સુધી કરનારા હેલ્થકેર ઇન્ટરનેશનલ મલ્ટીથેરાપી ઇન્સ્ટીટ્યુટ અને જૈન ડોટર્સ ફેડરેશનના ડોકટરોની હાજરીમાં તા. ૧૫ ફેબ્રુઆરીએ અખિલ ગુજરાત જનહિત સેવા ટ્રસ્ટના મેનેજિંગ ટ્રસ્ટી અને પવિત્ર યાત્રાધામ વિકાસ બોર્ડ ગુજરાત રાજયના ચેરમેન શ્રી પ્રવિણભાઈ કોટક દ્વારા આયોજીત પ. પૂ. સંતશ્રી રમેશભાઈ ઓઝાની અમદાવાદ ખાતેની ભાગવત કથામાં થયું. ભારતમાંથી માંસની નિકાસ બંધ થાય તેમ જ જીવહિંસા અટકે તેવા સંકલ્પ સાથે ઉપવાસ કરનાર શ્રી હીરા-રતન-માણેક ૪૦૧ દિવસના ઉપવાસે પાલીતાણાનો ડુંગર ખુલ્લા પગે જાતે ચઢનાર વિશ્વની પ્રથમ વ્યક્તિ છે. શ્રી શામજી ભવાનજી ઝવેરીના પરિવારે રૂા. ૧,૧૫,૧૧૧-00 ની ઉછામણી બોલી સૌ પ્રથમ પારણા કરાવવાનો લાભ લીધો હતો. આ રકમ ભૂકંપ ગ્રસ્ત લોકો માટેના રાહત કાર્યમાં વપરાશે. અહંકાર હજારો-લાખો કમલોને ઉત્પન્ન કરનાર કાદવ-કીચડ કયારે પણ ગર્વથી ફૂલાતો નથી. અસંખ્ય મોતીઓને જન્મ આપનાર છીપ કદી પણ અહંકારમાં ચકચૂર થઈ જતી નથી. પરંતુ માનવ જ એવો છે કે જે કંઈ ન કરવા છતાં ગર્વથી અકડાઈ જાય છે. અહંકાર એ અધોગતિનું બીજ છે. અહંકારને ઓગાળી પ્રકૃતિના તત્ત્વોની જેમ બદલાની આશા રાખ્યા વિના જીવનને સેવાપરાયણ બનાવીએ. કંઈ લાખો ચાલ્યા ગયા, નજર પણ પડતી નથી; કંઈ લાખો ચાલ્યા જશે, નજર પણ રડતી નથી; | તારા ઐશ્વર્યનું અભિમાન ન કર, ઓ માનવ ! અહિં તો સિકંદર શાહ જેવાની, કબર પણ જડતી નથી. For Private And Personal Use Only Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Shree Atmanand Prakash એપ્રિલ : 2001 ] Regd. No. GBV. 31 सुखस्य स्पृहणीयत्वं सुप्रसिद्धं जगत्त्रये / यस्तु जानाति दुःखस्य महिमानं स त-त्ववित् / / સુખની સ્પૃહણીયતા (ઇષ્ટતા) તો દુનિયાભરમાં પ્રસિદ્ધ છે, પણ જે દુ:ખનું | મહત્ત્વ સમજે છે તે ખરો તત્ત્વવેત્તા છે. 28 The desirability of happiness is well-known in the whole world, but he is a real philosopher who has realized the importance of misery. 28 પ્રતિ, (કલ્યાણભારતી ચેપ્ટર-૫, ગાથા-૨૮, પૃષ્ઠ-૯૧) શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ ઠે. શ્રી જૈન આત્માનંદ સભા, ખારગેઈટ, ભાવનગર-૩૬૪૦૦૧ FROM: તંત્રી : શ્રી પ્રમોદકાન્ત ખીમચંદ શાહ મુદ્રક અને પ્રકાશક : ‘શ્રી જૈન આત્માનંદ સભા, વતી શ્રી પ્રમોદકાંત ખીમચંદ શાહએ સ્મૃતિ ઓફસેટ, જૈન વિદ્યાર્થી ગૃહ કંપાઉન્ડ, સોનગઢ-૩૬૪૨૫૦માં છપાવેલ છે અને શ્રી જૈન આત્માનંદ સભા, ખારગેઈટ, ભાવનગરથી પ્રસિદ્ધ કરેલ છે.' For Private And Personal use only