________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
૧૬ ]
[ શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ વર્ષ : ૧ અંક-૬, ૧૬ એપ્રિલ ૨૦૦૧
ભગવાન મહાવીરની મૂલ્યપરસ્તી પાછી લાવીશું ખરા?
લેખક : કુમારપાળ દેસાઈ
આપવા કાજે | વાતો સાંભળતા હતા. ક્યારેક વર્ધમાન
કહેતા,
સંસારને પ્રકાશ સંસારત્યાગ કરનારી વિભૂતિઓનાં ચરિત્રો મળે છે. ક્યાંક એ સંસારત્યાગની પાછળ જીવનના અનુભવોની કટુતા હોય છે. તો ક્યાંક એની પાછળ સંસારના ભય, મૃત્યુ કે ઘડપણ કારણભૂત હોય છે. ક્યાંક પરલોકના દુ:ખનો ડર હોય છે, તો ક્યાંક આ લોકની દરિદ્રતા કારણભૂત હોય છે.
|
આ સંદર્ભમાં ભગવાન મહાવીરનો સંસાર ત્યાગ એક વિરલ ત્યાગ ગણાય. એમનું ગૃહજીવન આનંદ, ઉલ્લાસ અને અધ્યાત્મની ભાવનાથી સભર હતું. એ સમયે રાજકુમારો વચ્ચે વેરઝેર ફેલાયેલા હતા, ત્યારે રાજકુમાર નંદીવર્ધન અને નાના ભાઈ વર્ધમાન વચ્ચે અગાધ સ્નેહ હતો.
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ધર્મગ્રંથો નોંધે છે કે સાયંકાળે શ્રી વર્ધમાન પરિવારસભામાં ધર્મનાં રહસ્યોની
વાત કરતા હતા. પિતા, માતા, મોટાભાઈ ભાભી અને પત્ની રાજકુમાર વર્ધમાનની એ
‘જીવ તો સહુનો સરખો, આપણને જીવવું ગમે એ જ રીતે સહુને જીવવું ગમે! અરે! પશુ અને માનવી, આ વૃક્ષ અને કીડી, આ સહુને જીવ વ્હાલો હોય. એમનું સુખ તે આપણું સુખ.’’
વળી રાજકુમાર વર્ધમાન કહે કે આપણું સુખ એવું ન હોવું જોઈએ કે બીજાને દુઃખ આપે. ક્યારેક રાજકુમાર વર્ધમાન ક્ષત્રિયોના શિકારશોખ વિશે કહેતા કે આ જગતમાં સહુ પોતપોતાની રીતે જીવન જીવી રહ્યા છે. એક જીવ બીજા જીવ સાથે અનુકૂળ બનીને જીવે, તે જગતનો સાચો ક્રમ છે. આવી આનંદથી છલકાતી સુખી સૃષ્ટિમાં બાણ છોડીને નિર્દોષ જીવની હત્યા કેમ થાય?
વિશ્વવત્સલ વર્ધમાનના કુટુંબમાં વાત્સલ્યનો મહાસાગર લહેરાતો હતો. સાયંકાળે રાજા સિદ્ધાર્થ અને રાણી ત્રિશલાની હાજરીમાં પરિવારસભા યોજાતી હતી. નંદીવર્ધન અને એમના પત્ની જયેષ્ઠા, રાજકુમાર વર્ધમાન અને એમના પત્ની યશોદા રોજ સમી સાંજે એકત્રિત થતા હતા. કુટુંબપ્રથા કે સંસ્કાર પરંપરા જાળવવા માટે કેવી સુંદર
રાજકુમાર વર્ધમાનના આ વિચારો સાંભળી પિતા સિદ્ધાર્થ અને રાણી ત્રિશલાને અપાર આનંદ થતો. તેઓ પાર્શ્વ પ્રભુના ધર્મનું પાલન કરતા હતા. ભગવાન પાર્શ્વનાથે જીવ હિંસાનો પ્રબળ વિરોધ કરીને અહિંસાનું સર્પ જીવતો કાઢીને એમણે હિંસાથી અગળા સ્થાપન કર્યું હતું. યજ્ઞમાં વપરાતા કાષ્ઠમાંથી
|
પદ્ધતિ એ સમયે અપનાવાતી હતી!
રહેવાની હિમાયત કરી હતી.
રાજકુમાર વર્ધમાન એ જ રીતે આ ઘરશાળામાં પોતાનો વિચાર મૂકતા કહેતા કે, જે કોઈને જીવન આપી ન શકે એ કોઈનું
For Private And Personal Use Only
