Atmanand Prakash Pustak 097 Ank 11 12

Author(s): Pramodkant K Shah
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

Page 7

સપ્ટેમ્બર-ઓકટોબર : : ૨૦૦૦]
એવા ૩૬ અધ્યયનો કહેવાનું શરૂ કર્યું, જે આજે ઉત્તરાધ્યયન સૂત્ર તરીકે પ્રસિદ્ધ છે. તેમાંનું છત્રીસમું પ્રધાન નામનું અધ્યયન પરમાત્મા ફરમાવી રહ્યા હતાં ત્યારે ધર્મ મહાસત્તાને પ્રભુનો નિર્વાણ (મોક્ષગમન) કાળ નજીક હોવાથી ઇન્દ્રનું સિંહાસન કંપાયમાન કર્યું.
[૧૨૫
(૧૦) કુંથુઆ જીવોની ઉત્પત્તિ અને અનશન :—તે વખતે ઢગલાબંધ સૂક્ષ્મ કુંથુઆ જીવોને ઉત્પન્ન થઈને સર્વત્ર પથરાયેલા જોઈને હવે સંયમ જીવનની આરાધના મુશ્કેલ બનશે એવું વિચારીને અનેક મહાત્માઓએ અનશન સ્વીકાર્યું.
(૧૧) નિર્વાણ મહોત્સવ ઃ દેવો-ઇન્દ્રો— મનુષ્યો વગેરેની એક આંખમાં પરમાત્માની મોક્ષપદની પ્રાપ્તિ થવા બદલ આનંદના આંસુ આવ્યા તો બીજી આંખમાં પરમપિતા પરમાત્માને ગુમાવવા બદલ શોકના આંસુ વહેવા લાગ્યા. પરમાત્માની અગ્નિસંસ્કારની વિધિ પતાવીને દેવો—ઇન્દ્રોએ નંદીશ્વર દ્વીપ ઉપર જઈને અઢાઈ મહોત્સવ કર્યો.
|
(૭) ઇન્દ્રનું આગમન અને વિનંતી :દેવો અને ઇન્દ્રનું ત્યાં આગમન થયું. ઇન્દ્રે પરમાત્માને અશ્રુપૂર્ણ આંખે વિનંતી કરી કે પ્રભુ ! આપનો નિર્વાણકાળ નજીક છે. આપ એક ક્ષણ આયુષ્ય વધારી દો. કારણ કે આપના નિર્વાણ પછી તરત ભસ્મગ્રહ આપના જન્મ નક્ષત્રમાં સંક્રાન્ત થાય છે. તે આપના શાસનના સંઘને (૨૦૦૦+૫૦૦ વક્રીના) ૨૫૦૦ વર્ષ સુધી ખૂબ જ નુકશાન કરશે. જો આપ આપનું આયુષ્ય ક્ષણ જેટલું વધારી દો તો આપની અમીનજર આ ભસ્મગ્રહ ઉપર પડી જાય તો ઉદય પામતા આ ભસ્મગ્રહની તે ખરાબ કરવાની તાકાત તૂટી જાય! પણ પરમાત્માએ કહ્યું કે નિયતિ બળવાન છે. જૈનસંઘનું અશુભ થવાનું જ છે. ભસ્મગ્રહ તો માત્ર નિમિત્ત છે. તેથી એકાદ ક્ષણ પણ આયુષ્ય વધી શકે નહિ.
(૧૨) દીપાવલિકા પર્વની ઉત્પત્તિ:પરમાત્માનું નિર્વાણ થવાથી ભાવદીપક આપણી પાસેથી હવે ઝૂંટવાઈ ગયો ! હવે શું કરીશું ? તેવા વિચારે રાજાઓએ દ્રવ્ય દીપક (દીવડાઓ) પ્રગટાવ્યા અને ત્યારથી આ રીતે દીપાવલિકા પર્વ શરૂ થયું.
|
(૧૩) ગૌતમસ્વામીને કેવળજ્ઞાન દેશવર્મા બ્રાહ્મણને પ્રતિબોધ પમાડીને, (૮) યોગ-નિરોધની પ્રક્રિયાઃ–પછી ૫રમાત્માના નિર્વાણ (દિવાળી) પછીની સવારે પરમાત્માએ (પદ્માસન)માં રહીને મન-વચન-| ગૌતમસ્વામી પાછા ફરી રહ્યા હતા, ત્યારે કાયાનો યોગ (નાની કે મોટી ક્રિયાઓ)ને રસ્તામાં ૫૨માત્માના નિર્વાણ મહોત્સવ નિમિત્તે રૂંધવાની પ્રક્રિયા કરી. અ, ઈ, ઉં, ઋ, ભૃ એ આવી રહેલા દેવો પાસેથી ૫૨માત્માના નિર્વાણના પાંચ હ્રસ્વ સ્વરો બોલતાં જેટલો સમય લાગે | સમાચાર સાંભળીને તેઓ નાના બાળકની જેમ તેટલા સમયમાં પરમાત્માએ આ યોગને રૂંધવાની ધ્રુસકે ધ્રુસકે રહી પડ્યા ! પરંતુ પરમાત્માની ક્રિયા ૧૪માં ગુણસ્થાનકે રહીને પૂર્ણ કરી. વીતરાગ દશાનો ખ્યાલ આવતાં, સ્નેહરાગ તુટ્યો....વૈરાગ્યની ધારામાં આગળ વધ્યા... અને તેમને કેવળજ્ઞાનની પ્રાપ્તિ થઈ. તેઓ સર્વજ્ઞ બન્યા.
(૯) પ્રભુનું મોક્ષગમન :યોગ રૂંધાતા જ પરમાત્મા મહાવીરદેવનો આત્મા શરીરને છોડીને તરત જ મોક્ષમાં પહોંચી ગયો. પરમાત્મા નિર્વાણ | પામ્યા. ચૌદ રાજલોકના જીવોએ ક્ષણ માટે શાતાનો અનુભવ કર્યો.
:
જે હૃદયના બાળ બને તેને કેવળજ્ઞાન મળે, ગૌતમસ્વામી હૃદયના બાળ બની શક્યા તો