Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ
SHREE ATMANAND PRAKASH
પુસ્તક : ૯૭ * અંક ૧૧-૧૨ ભાદરવો-આસો
સપ્ટેમ્બર-ઓકટોબર-૨૦૦૦
આત્મ સંવત ઃ ૧૦૪
વીર સ. : ૨૫૨૬
વિક્રમ સંવત * ૨૦૫૬
वीरोऽस्ति युद्धभूमीजिद् वीरः सिंहाभिभावकः । स तु वीरोऽस्ति वीराणां यो महाशय आत्मजित् ॥
*
યુદ્ધભૂમિને જીતનાર વીર છે, સિંહને પરાસ્ત કરનાર વીર છે, પણ પોતાની જાત પર જે જીત મેળવે છે તે વીરોનો વીર છે, જે આત્મજિત્ છે તે મહાવીર છે. ૧૨
*
A conqueror of battle-fields and vanquisher of lions are, no doubt, heroes, but the hero of heroes is he who gains victory over his self. 12
(કલ્યાણભારતી ચેપ્ટર-૪ : ગાથા-૧૨, પૃષ્ઠ ૧૬)
For Private And Personal Use Only
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ
તંત્રી : શ્રી પ્રમોદકાંત ખીમચંદ શાહ
અનુક્રમણિકા
લેખક
પૃષ્ઠ
ક્રમ લેખ (૧) પ્રાર્થના (૨) દિવાળી : પ્રભુ વીરનું નિર્વાણ-કલ્યાણક (૩) ભગવાન મહાવીરના વિવિધ નામ અને સગાસંબંધી (૪) દરેક વસ્તુ મર્યાદામાં હોય ત્યાં સુધી સારી. .. (૫) આત્મા અને પરાવલંબન (૬) ૨૬00 વર્ષ પહેલા જન્મ પામેલા એક મહામાનવ (૭) પૂ. શ્રી જંબૂવિજયજી મહારાજ સાહેબના વ્યાખ્યાનો
(ગતાંકથી ચાલુ x હતો : ૨૧મો) (૮) શ્રેષ્ઠ ધર્માચરણ
૧૨૧ મુ.શ્રી મેઘદર્શનવિજયજી ૧૨૩ કુમારપાળ દેસાઈ ૧૨૭ મહેન્દ્ર પુનાતર ૧૩) નરોત્તમદાસ અ. કપાસી ૧૩૩ પ્રશાંત દલાલ
૧૩૬
મુનિશ્રી જંબૂવિજયજી મ. ૧૩૮
૧૪૦
આ સભાના નવા પેટ્રન મેમ્બરશ્રી શ્રી અનિલકુમાર રસીકલાલ સંઘવી–ભાવનગર શ્રી વિનોદરાય દલીચંદ શાહ (મેટ્રો મેડીકલ સ્ટોર), ભાવનગર
આ સભાના નવા આજીવન સભ્યશ્રી શ્રી રમણીકલાલ ગોરધનદાસ પારેખ (જ્યુપીટર કેમીકલ કાં.) મુંબઈ-૯ શ્રી હસમુખરાય નથુભાઈ શાહ (રૂપાણી સર્કલ), ભાવનગર
રૂા. પ000=00 શ્રી સુમનરાય ગુલાબચંદ શાહ—માટુંગા, મુંબઈ તરફથી ‘સભા નિભાવ
ફંડ' ખાતે રૂા. પ000=00 શ્રીમતી પુષ્પાબેન શાંતિલાલ સોમાણી–ભાવનગરના સ્વર્ગવાસ નિમિત્તે
કેળવણી અનામત કાયમી ફંડ' ખાતે હ. રાજેશભાઈ તથા મુકેશભાઈ શાંતિલાલ સોમાણી
For Private And Personal Use Only
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
સપ્ટેમ્બર-ઓકટોબર ૨૦૦૦]
[ ૧ ૨૧
ટ્રસ્ટ રજી. ન. એફ-૩૭ ભાવનગર
પ્રાર્થના શ્રી જૈન આત્માનંદ સભા
મારા પ્રભુજી સીમંધરસ્વામી ભાવનગરનું મુખપત્ર શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ
(રાગ : આવો આવો એ વીર સ્વામી) તંત્રી : પ્રમોદકાંત ખીમચંદ શાહ
મારા પ્રભુજી સીમંધર સ્વામી, ફોન : ઓ. ૫૧૬૬૦૭ ઘર : પ૬૩૬૪પ
મહાવિદેહ આવીશ;
મીઠી મધુરી વાણી સુણવા, * માલિક તથા પ્રકાશન સ્થળ :
અમે અંતર ઝંખે....મારા શ્રી જૈન આત્માનંદ સભા ખારગેઈટ, ખોડિયાર હોટલ સામે,
I'દુર્લભ માનવ જન્મ મળ્યો છે,
મહાન ખાંચામાં, ભાવનગર-૩૬૪૦૦૧
પુણ્યોદયથી; દેવ-ગુરુ ને ધર્મ મળ્યા છે,
મહાવિદેહ જાવાજી....મારા ૧ સભા પેટ્રન મેમ્બર ફી રૂ. ૧૦ ૧=૦૦ સભા આજીવન સભ્ય ફી રૂ. ૫૦૧=૦૦
||સોનાના સિંહાસન સોહે,
રત્નમણિના દીવા દીપેજી;
કિસર-ચંદન ભરી કચોળા, શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ વાર્ષિક જાહેરાત દર:T
પૂજન કરવા મારેજી....મારા રે આખું પેઈજ રૂા. 3000=00 અર્ધ પેઈજ રૂ. ૧૫૦૦=૦૦
Jપંચમ આરે જન્મ મળ્યો છે, શૈક્ષણિક ઉત્તેજન, જ્ઞાન ખાતુ, સભા
ભરતક્ષેત્રની ભૂમિમાં; નિભાવ ફંડ, યાત્રા પ્રવાસ આદિમાં વ્યાજું ||
Inશાશ્વત શત્રુંજય સન્મુખ છે, ફંડ માટે ડોનેશન સ્વીકારવામાં આવે છે.
આદિશ્વર જિનરાયાજી....મારા ૩ : ચેક ડ્રાફટ :
આયુષ્ય પૂર્ણ કરીને આવું, શ્રી જૈન આત્માનંદ સભા ભાવનગરના
સીમંધર તુમ પાસ; નામનો લખવો.
ચારિત્ર લઈ મોક્ષે સિધાવું, સભાના હોદ્દેદારશ્રીઓ :
એવી અમોને આશ....મારા ૪| (૧) પ્રમોદકાંત ખીમચંદ શાહ–પ્રમુખ શ્રી વૃદ્ધિચંદ્રજી મંડળ ગાવે, (૨) દિવ્યકાંત એમ. સલોત–ઉપપ્રમુખ
ગાવે ભક્તિ ગાન; (૩) હિંમતલાલ એ. મોતીવાળામંત્રી ભક્તિ કરતાં ભાવ વધે તો, (૪) ચીમનલાલ વર્ધમાન શાહ—મંત્રી
થાશે બેડો પાર...મારા પ (૫) ભાસ્કરરાય વી. વકીલ–મંત્રી
–રચયિતા : ધનવંતભાઈ ડી. શાહ, (૬) હસમુખરાય હારીજવાળા–ખજાનચી
For Private And Personal Use Only
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
‘શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ'' માસિક ઉત્તરોત્તર પ્રગતિના સોપાન સર કરે તેવી હાર્દિક મનોકામના અને શુભેચ્છા સહ....
શુદ્ધ વનસ્પતિ તેલોમાંથી બનાવેલ
ડબલ ડી-ડી સાબુ
તથા
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૯૦૯ જૈન સાબુ વાપરો
લટ
: ઉત્પાદક :
નિરવ સોપ ફેકટરી
પ્રેસ રોડ, એલ. પી. હાઈસ્કૂલવાળો ખાંચો, ભાવનગર-૩૬૪૦૦૧ ફોન : ૫૧૬૬૪૬
સેલ્સ ડીપો :
લક્ષ્મી સાબુ ભંડાર
ગોળ બજાર, ભાવનગર ૩૬૪૦૦૧
For Private And Personal Use Only
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
સપ્ટેમ્બર-ઓકટોબરઃ ૨000]
[૧૨૩
( દિવાળી : પ્રભુ વીરનું નિવણ-કલ્યાણક )
લેખક : પૂ. મુનિશ્રી મેઘદર્શનવિજયજી મ. | દિવાળીના પરમાત્મા મહાવીરદેવ મોક્ષે પરમાત્માએ તે આઠ સ્વપ્રોનું જે ફળ કહ્યું સીધાવ્યા. સર્વત્ર જ્ઞાનનો પ્રકાશ કરનાર તેનો સાર એ હતો કે, ભાવિ અંધકારમય છે! પરમાત્મારૂપ ભાવદીપક ઓલવાઈ જતાં, લોકોએ ચતુર્વિધ સંઘના ઘણા સાધુ-સાધ્વી, શ્રાવકદીવડા (દ્રવ્યદીપક) પ્રગટાવ્યા...અને ત્યારથી શ્રાવિકાઓ મોક્ષમાર્ગથી દૂર થવા લાગશે. દિવાળી પર્વ શરૂ થયું.
અંધાધૂંધી ફેલાશે. છતાં તેવા અંધકારમય ભાવિઆપણા અત્યંત ઉપકારી પરમપિતા કાળમાં થોડાક સાધુ-સાધ્વી, શ્રાવક-શ્રાવિકા એવાં પરમાત્મા મહાવીરદેવના છેલ્લા દિવસોમાં શું શું પણ હશે કે જે જેઓ ઊંચું જીવન જીવશે. ઘટનાઓ બની ? તે આપણે હવે વિચારીએ. | આજુબાજુની અંધાધૂંધ અવસ્થામાં પણ તેઓ પરમપિતા પરમાત્મા મહાવીરદેવે સાડા)
| મોક્ષમાર્ગમાં ટકી રહેશે. સુંદર કોટિની આરાધના બાર વર્ષ ઘોર ઉપસર્ગો–પરિષહોને સહન કરીને
| કરીને આત્મકલ્યાણના માર્ગે વધુ ને વધુ વિકાસ વૈશાખ સુદ દશમના રોજ કેવળજ્ઞાન પ્રાપ્ત કર્યું.
સાધશે. ૪૨ થી ૭૨ વર્ષ સુધીના ૩૦ વર્ષના કાળ |
પરમાત્માએ બધા જીવો ખરાબ પાકશે એમ દરમ્યાન તેઓએ જગતના કલ્યાણાર્થે અનેક ન કહેતા ઘણા જીવો ખરાબ પાકશે તેમ કહ્યું છે દેશનાઓ આપી.
અને સાથે સાથે કેટલાક જીવો સુંદર આરાધના
કરશે તેમ પણ કહ્યું છે, તે આપણા માટે પરંતુ તેમની પહેલી અને છેલ્લી દેશના વિશિષ્ટ બની ગઈ. પ્રથમ દેશના : કોઈપણ
આનંદની વાત છે, કારણ કે, જો બધા જીવો કહ્યું
હોત તો આપણો પણ તેમાં સમાવેશ થતાં, ગમે જીવને વિરતિનો પરિણામ જાગવાની શક્યતા ન
તેટલો પુરુષાર્થ કરવા છતાંય આપણે મોક્ષમાર્ગની જણાતાં ક્ષણવારમાં જ પૂર્ણ થઈને નિષ્ફળ ગઈ. જ્યારે છેલ્લી દેશના લગાતાર સોળ પ્રહર (૪૮
આરાધના ન કરી શકત. પણ ઘણા જીવો ખરાબ કલાક) ચાલી !!!
પ્રકારના છે, તેમ કહીને થોડા જીવોને સારા
પ્રકારના પણ જણાવ્યા છે. તેનો અર્થ એ થયો તે દેશના દરમ્યાન જુદી જુદી ઘટનાઓ પણ| કે આપણે પોતે આપણો નંબર સારા પ્રકારમાં બની છે. છેલ્લે પરમાત્મા મોક્ષપદને પામ્યા. | લગાડી શકીએ તેમ છીએ. આપણે જો વ્યક્તિગત
(૧) ચાર પુરુષાર્થનું વર્ણન –આસો વદ | જીવન ઊંચું જીવવું હોય તો આ કળીયુગમાં પણ ૧૪ના રોજ શરૂ થયેલી આ દેશનામાં કોઈ અવરોધક બની શકે તેમ નથી. આપણે જો પરમાત્માએ ચાર પુરુષાર્થનું વર્ણન કર્યું. | નિશ્ચય કરીએ કે મારે મારો નંબર ઘણા જીવોમાં
(૨) રવપ્ન ફળ કથન -ત્યારબાદ નહિ પણ પરમાત્માએ બતાવેલા થોડા જીવો જે હસ્તિપાળ રાજાએ પોતાને રાત્રિના સમયે મોક્ષમાર્ગના આરાધક બનાવાના છે તેમાં આવેલાં આઠ વિચિત્ર સ્વપ્નોનું ફળ પૂછયું. | લગાવવો છે, તો તેવા પુરુષાર્થ કરીને આપણે
For Private And Personal Use Only
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૨૪]
[શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ ઊંચું જીવન ચોક્કસ જીવી શકીશું.
જીવવાની શક્તિ પ્રાપ્ત થશે. એક જ માણસને લોટરી લાગવાની હોય (૩) ગૌતમ સ્વામીની ભાવિ જિજ્ઞાસા - છતાંય લાખો માણસ તે લોટરીની ટીકીટ ખરીદ| આઠ સ્વપ્નનું ફળ વર્ણન પૂર્ણ થતાં છે, કારણ કે તે દરેકના મનમાં, આ ઇનામ મને ગૌતમસ્વામીજીએ ભવિષ્યદ્મળ અંગે પોતાની જ મળશે તેવી આશા હોય છે.
| જિજ્ઞાસા પ્રદર્શિત કરી. તે જ રીતે, પરમાત્માએ જે થોડા ઉત્તમ. પરમાત્માએ પાંચમો આરો તથા ત્યાર પછી આત્માઓ બતાવ્યા છે, તેમાં મારો નંબર પણ આવનારા છઠ્ઠા આરાના વિષમકાળનું વર્ણન કર્યું. લાગશે જ. લાવ, તે માટે હું સાધનામાં વેગ છઠ્ઠો આરો પૂર્ણ થતાં, અવસર્પિણી કાળ પૂરો થશે. વધારું; તેવા ભાવ પેદા કરીશું તો ચોક્કસ આપણે ઉત્સર્પિણી કાળ શરૂ થશે. તેનો પહેલો-બીજો આરો પણ તેવું ઊંચું જીવન જીવી શકીશું. | પૂર્ણ થતાં, ત્રીજા આરામાં શ્રેણિક મહારાજાનો
ઘણાઓનું જીવન વિચિત્ર હશે. તેનો આત્મા પહેલા નરકમાંથી નીકળીને પદ્મનાભમતલબ એ કે આપણને ચારેબાજ નિમિત્તો તો સ્વામી નામના પ્રથમ તીર્થંકર થશે તેનું તથા નબળા જ મળશે. તે નબળાં નિમિત્તોની વચ્ચે ગૌતમસ્વામી પછી થનારા મહાપુરુષો વગેરેનું રહીને એ પણે આપણા વ્યક્તિગત ઊંચા જીવનને વર્ણન કર્યું. જીવવાનો પ્રયત્ન કરવાનો છે. તે પ્રયત્ન કરવા (૪) પ્રભુનું હસ્તિપાલ રાજાની દાનમાટે નીચેની વાત બરોબર ધ્યાનમાં રાખવી. | | શાળામાં ગમન ત્યાર પછી પ્રભુ મહાવીરદેવ
બીજાઓ માટે નિશ્ચય વિચારવો–જાત માટે સમવસરણમાંથી બહાર નીકળીને અપાપાપુરીના વ્યવહાર વિચારવો.”
રાજા હસ્તિપાલની દાનશાળામાં ગયા. બહારથી કોઈકનું વર્તન-વ્યવહાર ઢીલું) (૫) ગૌતમસ્વામીને પ્રતિબોધાર્થે મોકલ્યા:દેખાય, વિષમ દેખાય તો વિચારવું કે બહારથી પરમાત્મા મહાવીરદેવ જાણતા હતા કે ભલે તેઓ ઢીલા દેખાય છે પણ અંદરથી પોતાની! ગૌતમસ્વામીને મારા પ્રત્યે જે નેહરાગ છે, તે તે ઢીલાશ બદલ રડતા હશે તો ? ભારોભાર તેમને કેવળજ્ઞાન થવા દેતો નથી. આ સ્નેહરાગને પશ્ચાત્તાપ કરીને ગુરુભગવંત પાસે સેવાતા દોષોની તોડવા માટે પરમાત્માએ ગૌતમસ્વામીને દેશવર્મા પ્રાયશ્ચિત કરતાં હશે તો ? આપણને એમના નામના બ્રાહ્મણને પ્રતિબોધ પમાડવા માટે બાજુના અંદરના ભાવ (નિશ્ચય)ની શી ખબર પડે ? માટે ગામમાં મોકલ્યા. બહારની વાતો જોઈને સાંભળીને મારે તેમની (૬) અધ્યયન કથન:-ગૌતમસ્વામી નિંદા કે ટીકા નથી કરવી. પોતાની જાત માટે દેશવર્માને પ્રતિબોધ પમાડવા વિદાય થયા અને નિશ્ચય ન જોતાં બાહ્યાચાર રૂપ વ્યવહાર જોવાનો. પરમાત્માએ પુણ્યફળના પ૫ અધ્યયન કહ્યા. મારા જીવનમાં ક્યાંય શિથીલતા ન જ ચાલે. મારે ત્યાર પછી પાપફળના પપ અધ્યયન કહ્યા. તો ઊંચું જ જીવન જીવવાનું.
પરમાત્માની કરૂણા જાણે કે પૂર બહારમાં જો આ રીતે બીજાનો નિશ્ચય અને પોતાનો ખીલી રહી હતી. જતાં જતાં પણ વિશ્વના જીવોને વ્યવહાર જોયા કરીશું તો નિરાશ નહિ થવાય, તારી દેવાની ભાવના જાણે કે વ્યક્ત ન થતી હોય બીજાની નિંદા નહિ થાય અને જાતનું ઊંચું જીવન તેમ પરમાત્માએ ત્યારપછી કોઈએ નહિ પૂછેલા
For Private And Personal Use Only
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
સપ્ટેમ્બર-ઓકટોબર : : ૨૦૦૦]
એવા ૩૬ અધ્યયનો કહેવાનું શરૂ કર્યું, જે આજે ઉત્તરાધ્યયન સૂત્ર તરીકે પ્રસિદ્ધ છે. તેમાંનું છત્રીસમું પ્રધાન નામનું અધ્યયન પરમાત્મા ફરમાવી રહ્યા હતાં ત્યારે ધર્મ મહાસત્તાને પ્રભુનો નિર્વાણ (મોક્ષગમન) કાળ નજીક હોવાથી ઇન્દ્રનું સિંહાસન કંપાયમાન કર્યું.
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
[૧૨૫
(૧૦) કુંથુઆ જીવોની ઉત્પત્તિ અને અનશન :—તે વખતે ઢગલાબંધ સૂક્ષ્મ કુંથુઆ જીવોને ઉત્પન્ન થઈને સર્વત્ર પથરાયેલા જોઈને હવે સંયમ જીવનની આરાધના મુશ્કેલ બનશે એવું વિચારીને અનેક મહાત્માઓએ અનશન સ્વીકાર્યું.
(૧૧) નિર્વાણ મહોત્સવ ઃ દેવો-ઇન્દ્રો— મનુષ્યો વગેરેની એક આંખમાં પરમાત્માની મોક્ષપદની પ્રાપ્તિ થવા બદલ આનંદના આંસુ આવ્યા તો બીજી આંખમાં પરમપિતા પરમાત્માને ગુમાવવા બદલ શોકના આંસુ વહેવા લાગ્યા. પરમાત્માની અગ્નિસંસ્કારની વિધિ પતાવીને દેવો—ઇન્દ્રોએ નંદીશ્વર દ્વીપ ઉપર જઈને અઢાઈ મહોત્સવ કર્યો.
|
(૭) ઇન્દ્રનું આગમન અને વિનંતી :દેવો અને ઇન્દ્રનું ત્યાં આગમન થયું. ઇન્દ્રે પરમાત્માને અશ્રુપૂર્ણ આંખે વિનંતી કરી કે પ્રભુ ! આપનો નિર્વાણકાળ નજીક છે. આપ એક ક્ષણ આયુષ્ય વધારી દો. કારણ કે આપના નિર્વાણ પછી તરત ભસ્મગ્રહ આપના જન્મ નક્ષત્રમાં સંક્રાન્ત થાય છે. તે આપના શાસનના સંઘને (૨૦૦૦+૫૦૦ વક્રીના) ૨૫૦૦ વર્ષ સુધી ખૂબ જ નુકશાન કરશે. જો આપ આપનું આયુષ્ય ક્ષણ જેટલું વધારી દો તો આપની અમીનજર આ ભસ્મગ્રહ ઉપર પડી જાય તો ઉદય પામતા આ ભસ્મગ્રહની તે ખરાબ કરવાની તાકાત તૂટી જાય! પણ પરમાત્માએ કહ્યું કે નિયતિ બળવાન છે. જૈનસંઘનું અશુભ થવાનું જ છે. ભસ્મગ્રહ તો માત્ર નિમિત્ત છે. તેથી એકાદ ક્ષણ પણ આયુષ્ય વધી શકે નહિ.
(૧૨) દીપાવલિકા પર્વની ઉત્પત્તિ:પરમાત્માનું નિર્વાણ થવાથી ભાવદીપક આપણી પાસેથી હવે ઝૂંટવાઈ ગયો ! હવે શું કરીશું ? તેવા વિચારે રાજાઓએ દ્રવ્ય દીપક (દીવડાઓ) પ્રગટાવ્યા અને ત્યારથી આ રીતે દીપાવલિકા પર્વ શરૂ થયું.
|
(૧૩) ગૌતમસ્વામીને કેવળજ્ઞાન દેશવર્મા બ્રાહ્મણને પ્રતિબોધ પમાડીને, (૮) યોગ-નિરોધની પ્રક્રિયાઃ–પછી ૫રમાત્માના નિર્વાણ (દિવાળી) પછીની સવારે પરમાત્માએ (પદ્માસન)માં રહીને મન-વચન-| ગૌતમસ્વામી પાછા ફરી રહ્યા હતા, ત્યારે કાયાનો યોગ (નાની કે મોટી ક્રિયાઓ)ને રસ્તામાં ૫૨માત્માના નિર્વાણ મહોત્સવ નિમિત્તે રૂંધવાની પ્રક્રિયા કરી. અ, ઈ, ઉં, ઋ, ભૃ એ આવી રહેલા દેવો પાસેથી ૫૨માત્માના નિર્વાણના પાંચ હ્રસ્વ સ્વરો બોલતાં જેટલો સમય લાગે | સમાચાર સાંભળીને તેઓ નાના બાળકની જેમ તેટલા સમયમાં પરમાત્માએ આ યોગને રૂંધવાની ધ્રુસકે ધ્રુસકે રહી પડ્યા ! પરંતુ પરમાત્માની ક્રિયા ૧૪માં ગુણસ્થાનકે રહીને પૂર્ણ કરી. વીતરાગ દશાનો ખ્યાલ આવતાં, સ્નેહરાગ તુટ્યો....વૈરાગ્યની ધારામાં આગળ વધ્યા... અને તેમને કેવળજ્ઞાનની પ્રાપ્તિ થઈ. તેઓ સર્વજ્ઞ બન્યા.
(૯) પ્રભુનું મોક્ષગમન :યોગ રૂંધાતા જ પરમાત્મા મહાવીરદેવનો આત્મા શરીરને છોડીને તરત જ મોક્ષમાં પહોંચી ગયો. પરમાત્મા નિર્વાણ | પામ્યા. ચૌદ રાજલોકના જીવોએ ક્ષણ માટે શાતાનો અનુભવ કર્યો.
For Private And Personal Use Only
:
જે હૃદયના બાળ બને તેને કેવળજ્ઞાન મળે, ગૌતમસ્વામી હૃદયના બાળ બની શક્યા તો
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૨૬]
[શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ કેવળજ્ઞાન મેળવી શક્યા. તેમના જીવનની નવી સાંત્વન આપવા બહેન સુદર્શનાએ ભાઈ પ્રભાત શરૂ થઈ. તેની યાદીમાં બેસતું વર્ષ શરૂ, નંદીવર્ધનને બીજના દિને પોતાના ઘરે બોલાવીને થયું. .
જમાડ્યા. ત્યારથી ભાઈબીજની શરૂઆત થઈ. બેસતા વર્ષના મંગલમય પ્રભાતે આપણે (૧૫) દિવાળી પર્વની આરાધના – પણ ગૌતમસ્વામી જેવા હૃદયના બાળ બનવાનો | પરમાત્મા મોક્ષે પધાર્યા ત્યારે તેમને છઠ્ઠનો તપ સંકલ્પ કરીએ....
હતો. તેમના મોક્ષમાં જવાથી આપણે અનાથ (૧૪) ભાઈબીજઃ–પરમાત્મા મોટાભાઈ | બન્યા. આ જાણ્યા પછી દિવાળીને રંગ-રાગથી, નંદીવર્ધનને પરમાત્માના નિર્વાણના સમાચાર ખાવા-પીવાના જલસા કરવા દ્વારા કે અનેક મળતાં તેઓ અત્યંત શોકાતુર બન્યા હતા. તેમનો | જીવોની હિંસા કરનારા ફટાકડા ફોડવા દ્વારા શી શોક કેમે ય કરી ઓછો થતો નહોતો. તેમને રીતે ઉજવી શકાય?
આ
જ
दूरीयाँ... नजदीकीयाँ
વૈન ...
LONGER-LASTING
TASTE
Pasand
શ્રી આત્માનંદ સભા
દ્વારા પ્રકાશિત “શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ”
રૂપી જ્ઞાન દિપક
સંદા તેજોમય રહે
તેવી
હાર્દિક શુભેચ્છાઓ.
,
-
ગોર
હા અદી
, જિ. ૮ ૨ જ
ને રોd किमी स्नफ के
उत्पादको
टूथ पेस्ट
બ:-
.
.'
For Private And Personal Use Only
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
સપ્ટેમ્બર-ઓકટોબરઃ ૨૦૦૦]
[૧૨૭
ભગવાન શ્રી મહાવીરસ્વામીના વિવિધ નામ અને
વિવિધ ભવતા સગાં-સ્નેહીઓ
લેખક : કુમારપાળ દેસાઈ ભગવાન શ્રી મહાવીર સ્વામીના વિવિધ વિશ્વભૂતિના લગ્ન બત્રીસ કન્યાઓ સાથે થયા ભવના સગાં-સ્નેહીઓ કેવા હતા ? એમનો | હતા. વિશ્વભૂતિને મદનલેખા (પ્રિયંગુ) નામની પ્રથમભવ મરિચીનો હતો. આ ભવની કથા એટલી પત્ની હતી. આ મદનલેખા તે વિશ્વભૂતિની કાકી જ જાણીતી છે. બીજો ભવ કૌશિકનો, ત્રીજો ભવ થાય અને વિશાખનંદિ તે એમના દીકરા થાય. પુષ્યમિત્રનો, ચોથો અગજુદૂદ્યોત છે. હવે એમના ઓગણીસમો ભવ તે ત્રિપૃષ્ઠ તરીકેનો હતો. પછીના ભવના સગાં-સ્નેહીઓનો વિચાર કરીએ. આ ત્રિપુષ્ઠના પિતાનું નામ પ્રજાપતિ અને માતાનું
પાંચમાં ભવમાં કૌશિક બ્રાહ્મણ તરીકે નામ મૃગાવતી હતું. એકવીસમાં ભવ પછીના ભગવાન શ્રીમહાવીરસ્વામીએ ત્રિદંડી ધર્મ પાળ્યો.1 ફુલ્લક ભવો વિશે કોઈ માહિતી મળતી નથી. એ પછી એમના અનેક ક્ષુલ્લક ભવો મળે છે. જ્યારે બાવીસમાં વિમલના ભાવમાં એમના પિતાનું
છઠ્ઠા ભવમાં અગાઉના ભવની પેઠે બ્રાહ્મણ, નામ પ્રિયમિત્ર અને માતાનું નામ વિમલા છે. તરીકે જન્મ્યા અને ત્રિદંડી ધર્મ પાળ્યો. આઠમા
ત્રેવીસમાં પ્રિય મિત્ર તરીકેના ભવમાં તેઓ ભવમાં પણ એ જ રીતે અગદ્યોત તરીકે બ્રાહ્મણ) મહાવિદેહક્ષેત્રમાની મુકા નગરીના રાજા ધનંજય તરીકે જન્મ્યા અને ત્રિદંડી ધર્મ પાળ્યો. દસમાં અને રાણી પાણીના પુત્ર હતો. આ પ્રિય મિત્ર ભવમાં બ્રાહ્મણ કુળમાં અગ્નિભૂતિ તરીકે જન્મ ચક્રવતીને અનેક રાજકન્યાઓ પરણાવવામાં થયો. એમના પિતાનું નામ સોમિલ અને માતાનું! આવી. અન્ય ચક્રવર્તીઓની પેઠે એને ૬૪૦૦૦ નામ શિવભદ્રા હતું. આ અગ્નિભૂતિએ સમય પત્નીઓ હતી. આ પ્રિય મિત્રએ અંતે પોટ્ટિલાચાર્ય જતાં પરિવાજક સૂરસેન પાસે દીક્ષા લીધી. બારમાં પાસ દીક્ષા લીધી. ભારદ્વાજ તરીકેના બ્રાહ્મણ તરીકેના ભવમાં પણ પચીસમાં ભવમાં જીતશત્રુ રાજા અને એમણે ત્રિદંડી ધર્મ સ્વીકાર્યો હતો. તેમાં ભવ ભદ્રારાણીના પુત્ર નંદન તરીકે જન્મ થયો. આ પછીના વિવિધ સામાન્ય ભવોની માહિતી સાંપડતી નંદન પોતાના પુત્રને રાજગાદી સોપીને નથી. ચૌદમાં ભવમાં કપિલ બ્રાહ્મણની કાંતિમતી| પોટ્ટિલાચાર્ય પાસે દીક્ષા લીધી. એ ભવમાં એણે નામની પત્નીના પુત્ર સ્થાવર તરીકે એમનો જન્મ| વાસસ્થાનકોની આરાધના કરીને તીર્થકર નામકર્મ– થયો અને ત્રિદંડી ધર્મ અંગીકાર કર્યો. દેવ તરીકેના| નિકાચિત કર્યું હતું. પંદરમાં ભવ પછીના ક્ષુલ્લક ભવોની ગણના ભગવાન શ્રી મહાવીરસ્વામીનો સત્તાવીસમો કરાતી નથી. તેમનો સોળમો ભવ તે વિશ્વભૂતિનો. | ભવ એ એમનો અંતિમ ભવ છે. દેવાનંદાની આ વિશ્વભૂતિના પિતાનું નામ વિશાખભૂતિ અને કુક્ષિમાં શ્રી મહાવીર સ્વામી ૮૨ દિવસ રહ્યા. કાકાનું નામ વિશ્વનંદિ હતું. આ વિશાખભૂતિની દેવાનંદાના પતિ ઋષભદત્ત હતા. એ પછી સિદ્ધાર્થ પત્ની ધારિણી અને તે વિશ્વભૂતિની માતા હતી. | રાજાની રાણી ત્રિશલાની કૂખે એમનો જન્મ થયો.
For Private And Personal Use Only
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૨૮]
[શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ શાસ્ત્રગ્રંથોમાં મહાવીરસ્વામીના પિતા સિદ્ધાર્થના| નાટપુખ્ત, નાતપુત્ત, હાયપુત્ત અને નિગણ્ય તરીકે બીજા બે નામો મળે છે અને તે છે શ્રેયાંસ અને ભગવાન મહાવીરનો ઉલ્લેખ મળે છે. એમના યશસ્વિન.
પત્નીનું નામ યશોદા અને પુત્રીના બે નામ મળે છેત્રિશલા રાણીના બે નામ મળે છે અને તે છે -અનવદ્યા અને પ્રિયદર્શના. એમના દૌહિત્રીનાં બે વિદેહદત્તા અને પ્રિયકારિણી, રાજકમારા નામ છે શેખવતી અને યશસ્વતી. રાજકુમાર વર્ધમાનના કાકાનું નામ સુપાર્શ્વ, મોટાભાઈનું નામ] વર્ધમાનના મામાનું નામ ચેટક હતું. રાજા ચેટકને નંદિવર્ધન હતું.
સાત પુત્રીઓ હતી : ૧. પ્રભાવતી ૨. પદ્માવતી ભગવાન શ્રી મહાવીરનાં વિવિધ નામો મળે
૩. મૃગાવતી ૪. શિવા ૫. જયેષ્ઠા ૬. સુયેષ્ઠા છે. એમના જન્મ સમયે રાજ્યમાં સુખ, શાંતિ અને
અને ૭ ચેલ્લણા. આમાંથી સુજયેષ્ઠાએ દીક્ષા લીધી સમૃદ્ધિ વધ્યા હોવાથી માતા-પિતાએ વર્ધમાન નામ
હતી. રાજકુમાર વર્ધમાનના છ બનેવીના નામ આ આપ્યું. પ્રાચીન સમયમાં કુળથી વ્યકિતને
પ્રમાણે છે : ૧. ઉદાયન ૨. દધિવાહન ૩. ઓળખવામાં આવતી હતી; અને તેથી એમનું નામ
શતાનીક ૪. પ્રઘાત ૫. નંદિવર્ધન ૬. શ્રેણિક. જ્ઞાતનંદન મળે છે અને કયાંક એમનો જ્ઞાતપુત્ર
વર્ધમાનકુમારના ભાભીનું નામ જયેષ્ઠા હતું. તરીકે ઉલ્લેખ છે. નગરથી પણ વ્યક્તિની ઓળખ એમના મોટાબહેન સુદર્શનાને જમાલિ નામે પુત્ર થતી હોવાથી “સૂત્રકૃતાંગમાં વૈશાલિક નામ મળે હતો. વર્ધમાને એમની પુત્રી અનવદ્યા છે. રાગ-દ્વેષની ગ્રંથિથી મુક્ત હોવાને કારણે પ્રિયદર્શના)નાં લગ્ન જમાલિ સાથે કર્યા હોવાથી એમનું નામ નિગ્રંથ મળે છે. દીર્થ તપશ્ચર્યાને કારણે એ જમાઈ પણ ગણાય. સિદ્ધાર્થ એ વર્ધમાનના તેઓ શ્રમણ તરીકે ઓળખાયાકલ્પસૂત્રમાં વિદેહી માસીનો પુત્ર હતો. શબ્દ જોવા મળે છે. દિગંબર ગ્રંથોમાં સન્મતિ મળે! (ગુજરાત સમાચાર દૈનિક તા. ૨૦-૪-૨૦૦૦ ને છે અને લોકોએ એમને દેવાર્ય તરીકે ઓળખ્યા છે.
ગુરુવારના અગમ નિગમ અને ભગવાન મહાવીર અને ભગવાન બુદ્ધ સમકાલીન
અધ્યાત્મપૂર્તિમાંથી સાભાર) હતા. બૌદ્ધ ગ્રંથોમાં ભગવાન મહાવીર માટે
ભૂતળ વર્ષાભિનંદન આપનું જીવન જેતગિરિ જેવી શીતળતા, સરિતાના પ્રવાહ જેવી નિર્મળતા, વટવૃક્ષ જેવી સેવા પરાયણતા અને ધરા જેવી સહનશીલતાપૂર્વક વૃદ્ધિવંત બનો, એવી નૂતન વર્ષના મંગલ પ્રભાતે હાર્દિક મનોકામના.
: શુભેચ્છક : શ્રી જૈત આત્માનંદ સભા ખારગેટ, ભાવનગર-૩૬૪૦૦૧
For Private And Personal Use Only
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
( નૂતન વર્ષાભિનંદન
આ નૂતન વર્ષ આપણું જીવન સદ્ગણોની મંજરીથી સુગંધિત અને સુશોભિત બને !
આ નૂતન વર્ષ આપની જીવનયાત્રા પરમકૃપાળુ પરમાત્મા સરળ અને પ્રકાશિત બતાવે !
આ નૂતન વર્ષ આપનું જીવન પવિત્ર, રસમય, પ્રેમમય અને પ્રકાશમય બને !
આ નૂતન વર્ષ કુટુંબમાં-સમાજમાં પરસ્પર પ્રેમ, સંપ, ઐકય અને આનંદ વૃદ્ધિ પામો !
આ અમારી આંતરતી શુભેચ્છાઓ છે.
SHASHI INDUSTRIES
SELARSHA ROAD, BHAVNAGAR-364001
PHONE : (O) 428254-430539
6
.
Rajaji Nagar, BALGALORE-560010 Rajaji Nagar,
For Private And Personal Use Only
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૩૦]
[શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ
દરેક વસ્તુ મયઢિામાં હોય ત્યાં સુધી સારી : - મર્યાદા ઓoi વો ઉપદ્રવ
માણસને કાંઈપણ મેળવવા માટે પ્રબળ | આપણું જીવન પણ એવું હોવું જોઈએ. ખાવું, ઝંખના જાગે ત્યારે તેની સ્થિતિ પાગલ જેવી બની પીવું, ઊંઘવું એ બધામાં આવો સમ્યફ ભાવ હોવો જાય છે. જ્યાં સુધી એ વસ્તુ પ્રાપ્ત થતી નથી ત્યાં જોઈએ. મર્યાદા અને સંયમપૂર્વકનું જીવન સુધી ચેન પડતું નથી. માણસને અચાનક વગર માણસને સંતોષી અને સુખી બનાવે છે. વધુ મહેનતે જરૂર કરતા વધુ મળી જાય અને માણસ પડતો ડોળ, દેખાવ અને દંભ પણ માણસને સખત પરિશ્રમ કરવા છતાં કશું મળે નહીં, આ| પાગલપણાની હદ તરફ ધકેલી દે છે. બંને સ્થિતિમાં માણસ સમતુલા ગુમાવી બેસે છે. અહં. ઇર્ષા અને અદેખાઈ પણ માણસને જે માણસ જીવનમાં સમતુલા ગુમાવે, સુખ-| પાગલ બનાવી દે છે. તે કોઈનું સારું જોઈ શકતો દુઃખમાં સ્થિર ન રહી શકે, સમતા ધારણ ન કરી નથી. બીજાની ટીકામાં, નિંદામાં રાચે છે અને શકે તેની સ્થિતિ પાગલ જેવી જ બની જાય છે. કોઈ બીજો પોતાનાથી આગળ નીકળી જાય કે ધન, દોલત, સત્તા, સંપત્તિ મળ્યા પછી અહં અને કાંઈક વધુ મેળવી જાય તો જલ્યા કરે છે. ઇર્ષા અહંકારનો પારો ઊંચે ચડે, મદ આવી જાય, |અને અદેખાઈના કારણે કંકાસ, કલહ વધે છે. અભિમાન ઊભું થાય અને માણસ પોતાની મતભેદો, મનભેદો અને પૂર્વગ્રહ વધુ ઘેરા બને છે જાતને બીજાથી ચડિયાતો માનતો થઈ જાય ત્યારે ] અને માણસ ન કરવાનું કરી બેસે છે. અહં અને તે ડાહ્યો રહેતો નથી. અહંકાર તેને ગાંડોતૂર | ઇર્ષામાં જ્યારે જીભ ભળે છે ત્યારે માણસ બનાવી દે છે. અહંકાર કોઈ મોટી બાબત અંગે પોતાની સાચી કે ખોટી વાત પકડી રાખે છે. હું ઊભો થાય એવું નથી. નાની નાની બાબતમાં કહ્યું એ જ સારું એવું મિથ્યાભિમાન સમરાંગણ પણ માણસ અભિમાનથી છલકાઈ જતો હોય છે. સર્જે છે, ઈર્ષા, અભિમાન, અહંકાર અને ખોટી
કોઈપણ બાબતમાં જ્યારે અતિ આવે છે | જીદના કારણે મહાભારત રચાયું હતું. દ્રૌપદીના ત્યારે ગાંડપણની શરૂઆત થઈ જાય છે. જીવનમાં કટુ વચનો, દુર્યોધનનો અહંકાર અને દુઃશાસનની કશું પણ વધુ પડતું થાય ત્યારે મુશ્કેલી ઊભી કરે | દુષ્ટતાએ પાગલપણું ઊભું કર્યું ન હોત તો એક છે. અતિ ધન, અતિ ક્રોધ, અતિ પ્રેમ અને અતિ | મહાયુદ્ધ અને સંહાર સર્જાતો અટકાવી શકાત. ડહાપણ સારું નથી. દરેક વસ્તુ મર્યાદામાં હોય સિકંદરના માથે આખી દુનિયા જીતવાનું ભૂત ત્યારે તે સારી લાગે છે. મર્યાદા ઓળંગે છે ત્યારે તે સવાર થયું હતું પરંતુ આખરે કશું હાથમાં આવ્યું તે ઉપદ્રવ બની જાય છે. કેટલાક માણસો નહીં. બધું છોડીને અંતિમ વિદાય લેવી પડી. વાતવાતમાં વરસી પડે છે. અને વાતવાતમાં તપી! અહંકાર અને જીદથી અનેક અનર્થો સર્જાયા છે. જતા હોય છે. વધુ પડતો પ્રેમ કરતા હોય છે. | નાની નાની વાતમાં હું કહું એ જ સાચું એવું તેઓ વધુ પડતો ક્રોધ પણ કરી શકે છે. જૈન સાવવાનો પ્રયાસ થતો હોય છે. આ અંગે એક ધર્મમાં “સમ્યફનું બહુ મહત્ત્વ છે. સમ્યકૂનો અર્થT નાની કથા પ્રેરક છે. છે કાંઈ પણ વધુ નહીં અને કાંઈ પણ ઓછું નહીં. | જમાઈ અને સસરો હળ ચલાવીને ખેતર
For Private And Personal Use Only
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
સપ્ટેમ્બર-ઓકટોબર : ૨૦૦૦ ]
[૧૩૧
ખેડતા હતા. ત્યારે રસ્તા પરથી પસાર થતાં। આ તમાશો જોયો, સસરો અને જમાઈ આથડી પડવાની તૈયારીમાં હતા. પરંતુ ડાહી દીકરીએ બાજી સંભાળી લીધી અને તેણે કહ્યું ‘બાપુ તમારા ચા૨ માઈલમાંથી એક માઈલ મને આપો.’
માઈલ
વટેમાર્ગુએ પૂછ્યું, ‘સ્ટેશન અહીંથી કેટલું દૂર છે.' સસરાએ કહ્યું : “ચાર માઈલ.’ જમાઈએ તેની વાત કાપી નાખી અને કહ્યું ચાર નહીં ત્રણ માઈલ દૂર છે. વટેમાર્ગુ તો ચાલતો થયો પણ સસરો અને જમાઈ વચ્ચે ચાર માઈલ અને ત્રણ માઈલનો વિવાદ ચાલુ રહ્યો. બંને પોતપોતાની વાતને વળગી રહ્યા.
Trade Mark No. 750822
બાપુ કહે ‘દીકરી તારાથી વધારે શું ? જા આપ્યો.’ દીકરીએ કહ્યું ‘હવે કેટલા માઈલ રહ્યા? બાપે કહ્યું ‘ત્રણ માઈલ રહ્યા.' દીકરીએ કહ્યું બાપુ હવે તો સ્ટેશન ત્રણ માઈલ દૂર થયું ને ? બાપે હા સસરો કહે ‘અહીં આ વિસ્તારમાં ચાલી પાડી અને ઝઘડાનું નિરાકરણ થયું. ત્રણ માઈલ ચાલીને મારા ટાંટીયા ઘસાઈ ગયા છે. અહીંનુંએ બંનેને શો ફરક પડતો હતો. તેમને ક્યાં ચાલવું હતું. અને ચાલવું હોત તો પણ અંતરમાં તો જે છે તે જ રહેવાનું હતું. પરંતુ હું કહું એ જ સાચું. મારા જેવું કોઈ નહીં. આ બધા અહં અને અભિમાનના કારણે માણસો સામસામા ટકરાતા હોય છે. આ પાગલપણું નહીં તો બીજું શું ?
તસુએ તસુ જમીનનો મને ખ્યાલ છે. કયું સ્થળ કેટલું દૂર છે તેની તારા કરતા મને વધુ સમજણ છે.”
જમાઈ કહે ‘તમે હવે ઘરડા થયા છો. તમારા ટાંટીયા હવે ચાલતા નથી. એટલે તમને એ અંતર વધુ લાગે છે. બંને ઝઘડી પડ્યા. સસરો
લેખક : મહેન્દ્ર પુનાતર
ચાર માઈલમાંથી ઓછું કરે નહીં અને જમાઈ ત્રણ માઈલમાં કશું વધા૨વા તૈયાર નહીં.
ભાત લઈને દીકરી ખેતરે આવી અને તેણે
અધિકૃત વિક્રેતા :
વિજય એજન્સી
©: 426728
વિજય સેલ્સ કોર્પોરેશન
516782
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શુદ્ધ વનસ્પતિ તેલોમાંથી બનાવેલ એકમાત્ર
વિજયનો (જૈનસાબુ
g
(મુંબઈ સમાચાર તા. ૬-૧૨-૯૮ના જિનદર્શન વિભાગમાંથી સાભાર)
Copy Right No. 56029/99
For Private And Personal Use Only
વાયરો
ઉત્પાદક :
વિજય સોપ એન્ડ
ક્રેડીટર્જન્ટ ઇન્ડસ્ટ્રીઝ મોતી તળાવ રોડ, કુંભારવાડા,
ભાવનગર-૩૬૪૦૦૬
(0) 51 04 61 (R) 56 22 86
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
તો
એ
આ
જ
પ્રાર્થના
હે દેવાધિદેવ ! આખી અમારી જીંદગી આમ તો અનિશ્ચિત છે. એમાં ક્યારે શું બનશે એની અમને ક્યાં ખબર છે ? આખી જીંદગી અનિશ્ચિત હોવા છતાંય પ્રભુ ! અમારું મોત તો નિશ્ચિત છે, પણ તેનો દિવસ, સમય અને સ્થળ બધું અનિશ્ચિત છે, અમારે એક દિ ઢળી પડવાનું છે એની અમને ખબર છે, પણ ક્યારે, ક્યાં ઢળી પડવાનું છે એની અમને કશી ખબર નથી. ભલે તું અમને એની ખબર ન પડવા દે ! પણ પ્રભુ એટલી તો ખબર પાડ કે, અમે જ્યારે જયાં પણ ઢળી પડીએ ત્યારે તું ત્યાં હાજર હોઈશ કે નહિ? અમે તારી પાસેથી એટલી પ્રોમીસ લેવા માંગીએ છીએ કે, સગા વહાલા બધા ભલે ગેરહાજર હોય પણ પ્રભુ ! તારી હાજરી અનિવાર્ય છે. અમે તારી પાસે આટલું માંગીએ છીએ કે, જીવનના છેલ્લા શ્વાસે પણ તારું સ્મરણ હોજો ! જાવાની વેળાએ અમારો જીવ તારામાં હોજો અને છેવટની આ ક્ષણોમાં તારી ખુદની હાજરી હોજો !
With Best Compliments from :
AKRUTI
NIRMAN PVT. LTD. 201, Mukhyadhyapak Bhavan, Road No. 24, Above Nityanand Hall, SION (W.) MUMBAI-400 022
Tele : 408 17 56 / 408 17 62 (Code No. 022)
For Private And Personal Use Only
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
સપ્ટેમ્બર-ઓકટોબર : ૨૦૦૦ ]
www.kobatirth.org
વિશ્વમાં એવી કોઈ વસ્તુ નથી કે જે આત્માના કૈવલ્યજ્ઞાનમાં પ્રતિબિંબિત ન થતી હોય. જે પદાર્થો આત્મજ્ઞાનમાં પ્રતિબિંબિત થાય છે તે સર્વે ક્ષણે ક્ષણે પરિવર્તન પામે છે. સર્વ પદાર્થોની સર્વ અવસ્થાઓ, સર્વ પર્યાયો, આત્મ-પ્રકાશમાં અવતરિત થાય છે.
એ અપેક્ષાએ આત્મજ્ઞાન સર્વ પદાર્થો ઉપર અવલંબિત રહે છે. પદાર્થોના પરિણમન પ્રમાણે આત્મજ્ઞાનમાં પણ પરિણમન થાય છે.
ગાત્મા અને પરાવલંબન
લેખક : તરોત્તમદાસ અમુલખરાય કપાસી (એડવોકેટ-મુંબઈ)
આત્મા જ્યોતિમય છે. પ્રકાશનો એ પુંજ છે. | પર્યાયો પણ પલટાય છે આત્માનું આ પરાવલંબન
છે.
દીપકના પ્રકાશમાં જેમ સર્વ પદાર્થો પ્રકાશિત થાય છે તેમ આત્માના જ્ઞાન પ્રકાશમાં સર્વ પદાર્થો ચેતન અને જડ પ્રકાશિત બને છે. અરીસામાં જેમ પદાર્થોનું પ્રતિબિંબ પડે છે તેમ આત્મારૂપી અરિસામાં સમગ્ર જગતનું પ્રતિબિંબ પડે છે. વિશેષતા એ છે કે આત્મામાં એનું પોતાનું પ્રતિબિંબ પણ પડે છે. દીપકની સમાન સ્વ અને ૫૨, એ બન્ને, આતમ-દીપકમાં પ્રકાશિત થાય છે.
સર્વ દ્રવ્યોમાં જે સાતત્ય છે તે પણ આત્મજ્ઞાનમાં અવતરિત થાય છે. જો દ્રવ્ય જ ન
હોય તો પ્રતિબિંબ કોનું પડે ? એ અપેક્ષાએ દ્રવ્યોનું અસ્તિત્વ આત્માના જ્ઞાનમાં કારણરૂપ બને છે અને
આત્મા દ્રવ્ય ઉપર અવલંબિત બને છે.
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
પ્રત્યેક પદાર્થનું ત્રિકાલિક સ્વરૂપ આત્મ-| જ્ઞાનમાં પ્રતિબિંબિત થાય છે. જે સ્વરૂપ ગઈકાલે વર્તમાનરૂપ હતું તે આજે ભૂતરૂપ બની ગયું છે. આજે જે સ્વરૂપ ભાવિરૂપ છે તે કાલે વર્તમાનરૂપ થશે. પદાર્થના પર્યાયો અનુસાર આત્મજ્ઞાનના
[ ૧૩૩
મતિજ્ઞાન અને શ્રુતજ્ઞાન અચેતન મન ઉપર અવલંબિત છે. મનની સહાય વિના નથી મતિજ્ઞાનની પ્રાપ્તિ થતી અને નથી શ્રુતજ્ઞાનની પ્રાપ્તિ થતી, માત્રથી માત્રનું જ્ઞાન મતિજ્ઞાન અથવા શ્રુતજ્ઞાન સ્વરૂપ છે. તે સર્વ અચેતન મન ઉ૫૨ અવલંબિત છે. માટે આ બન્ને જ્ઞાન પરોક્ષ જ્ઞાન તરીકે ઓળખાય છે.
મનની વિશુદ્ધિ અથવા અશુદ્ધ પરિણિત અનુસાર આત્માની પરિણતિ વિશુદ્ધ અથવા અશુદ્ધ બને છે. એ દૃષ્ટિએ આત્માની ઉન્નતિ અને અવનતિ મન ઉપર અવલંબિત છે. મનની સહાય વિના શુદ્ધભાવમાં આત્મ-૨મણતા થતી નથી.
દેહને ઘેનની પરિસ્થિતિમાં મૂકવાથી આત્મજાગૃતિનો અંત આવે છે. માદક પદાર્થોનું સેવન પણ આત્મજાગૃતિમાં અવરોધરૂપ બને છે.
ગતિ કરવા માટે આત્માને ધર્માસ્તિકાય ઉ૫૨ આધાર રાખવો પડે છે અને સ્થિત થવા માટે
અધર્માસ્તિકાય ઉપર આધાર રાખવો પડે છે. કર્મ રહિત આત્માનો સ્વભાવ ઉર્ધ્વગતિ તરફ હોવા
પ્રતિક્ષણે પલટાતાં પદાર્થના સ્વરૂપો અનુસાર | આત્મ-જ્ઞાનના સ્વરૂપોમાં પણ પરિવર્તન થાય છે. ઉર્ધ્વગતિમાં અવરોધક બને છે. અલોકમાં
છતાં, લોકોને એની ઊર્ધ્વગતિ અટકી જાય છે. અલોકમાં ધર્માસ્તિકાયનો અભાવ આત્માને
For Private And Personal Use Only
અધર્માસ્તિકાયનો અભાવ છે એટલે કર્મ રહિત આત્માને લોકોને સ્થિર થઈ જવું પડે છે. ધર્માસ્તિકાય અને અધર્માસ્તિકાય અચેતન હોવા છતાં આત્માની ગતિ અને સ્થિતિ તેના ઉપર અવલંબિત છે. જેમ જળ વિના મત્સ્ય ન રહી શકે,
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
૧૩૪ ]
વાયુ વિના શબ્દ ગતિ ન કરી શકે તેમ ધર્માસ્તિકાય અને અધર્માસ્તિકાય વિના આત્મા ગતિ કરી શકે અને ન સ્થિર થઈ શકે.
આત્માને નિવાસ કરવા માટે અચેતન આકાશની આવશ્યકતા છે. આકાશના અભાવમાં આત્મા ક્યાં વસે ?
ત્રિકાલિક જ્ઞાનની પ્રાપ્તિ માટે કાળની
આવશ્યકતા રહે છે. જો કાળ ન હોય તો આત્માને ત્રિકાલિક જ્ઞાનની પ્રાપ્તિ શી રીતે થાય ?
નિવાસ માટે આત્માને દેહની આવશ્યકતા રહે છે સિદ્ધિ સ્થાન પ્રાપ્ત ન થાય ત્યાં સુધી આત્માને દેહમાં નિવાસ કર્યા વિના છૂટકો જ નથી.
અચેતન વાણી દ્વારા અરિહંત પરમાત્મા વિશ્વમાં તારક બને છે. જક્ર શબ્દોનું અવલંબન માત્ર અરિહંત પરમાત્માને લેવું પડે છે, તેમ નથી. સદ્ગુરુઓને પણ તે આલંબનનો સ્વીકાર કર્યા વિના ચાલતું નથી. ચૈતન્યશક્તિનો વિકાસ વાણી વિના થઈ શકતો નથી.
નિર્મળ સ્વરૂપી આત્માનું મૂળસ્થાન તો નિગોદ છે. ત્યાં સર્વ આત્માઓની અશુદ્ધિ પરાકાષ્ટાએ પહોંચેલી છે. ગતિ નામકર્મની તેમની આધીનતા તેમને નિગોદની બહાર નીકળતાં અટકાવે છે.
અન્ય એકેન્દ્રિય જીવો અને વિકલેન્દ્રિય જીવો પણ, તેમના કાર્યની આધીનતાથી મનન શક્તિથી રહિત છે. પરિણામે વિશુદ્ધિ પ્રાપ્ત કરવાની વિચારણા પણ તેમને નથી.
તિર્યંચ પંચિન્દ્રિય જીવો વિવેક વિહીન હોય છે. સમ્યક્ત્વની પ્રાપ્તિ તેમને માટે અત્યંત કઠિન હોય છે. કષાય મોહનીયની આધીનતા તેમને પ્રગતિમાં અંતરાયરૂપ બને છે.
નારકીના જીવોનું તીવ્ર દુઃખ, ક્રોધ મોહનીય કર્મમાં પરિણમે છે. વિરલ સમ્યક્ત્વી નારકોને બાદ
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
[ શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ
કરતાં, તે જીવોને પણ કર્મની આધીનતા, પ્રગતિના પંથે વિચરવા દેતી નથી.
દેવલોકમાં છે આધીનતા શાતાવેદનીય કર્મ ઉપરની એ આધીનતા ધાર્મિક પ્રવૃત્તિમાં પૂર્ણ અવરોધક છે. સિદ્ધિસ્થાન ભૌગોલિક રીતે તેમનાથી સમીપ હોવા છતાં, તેઓ ત્યાં જઈ શકતાં નથી.
એક માનવ જન્મ એવો છે કે જે કર્મની આધીનતાને દૂર કરી શકે છે. એ માનવોની સંખ્યા કેટલી ? બાકીના માનવો આત્માની અશુદ્ધિમાં ઉમેરો કરે છે અને સંસારચક્રમાં પર્યટન કરે છે.
જે માનવો કર્મની આધીનતાથી દૂર થવા ઇચ્છે છે, તેમને જો યોગ્ય નિમિત્તો પ્રાપ્ત ન થાય તો તેમની ઉન્નતિ પણ અટકી જાય છે. પંચમકાળમાં ભરત અને ઐરાવ્રત ક્ષેત્રોમાં જન્મ પામતાં જીવોને માટે મુક્તિ નથી. અન્ય સુષમ સમયમાં પણ જેમને વઋષભાનારીચ સંઘયણની પ્રાપ્તિ થઈ નથી, તેમને કર્મની પરાધીનતા મુક્તિ સ્થાન સુધી પહોંચવા દેતી નથી.
સંસારી આત્મા નિવાસ કરે છે દેહમાં. એક દેહનો વિલય થાય તો તુર્ત જ તે અન્ય દેહમાં નિવાસ કરે છે. આત્મા અમર ન બને ત્યાં સુધી દેહની પરાધીનતામાંથી તે છટકી શકતો નથી. દેહ આત્માથી અલગ છે એવી સમજણ હોવા છતાં આત્મા દેહ વિના રહી શકતો નથી.
સદેહી આત્મા આહારથી પરાધીનતા ભોગવે છે. અલ્પ કે અધિક, આહાર વિના આત્મા રહી શકતો નથી.
કેવલી ભગવંતનો આત્મા દેહને આધીન છે. અશાતા વેદનીય કર્મના પરિણામે પ્રાપ્ત થતી વેદનાથી તેઓ રહિત નથી. અશુભ નામ કર્મના પરિણામે પ્રાપ્ત થયેલી દુ:ખદ અને અસુંદર દેહ રચના આયુષ્યના અંત સુધી તેમની સાથે રહે છે. કેવલિ ભગવંતને કોઈપણ પ્રવૃત્તિ કરવાની
For Private And Personal Use Only
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
સપ્ટેમ્બર-ઓકટોબર : ૨૦૦૦ ]
[ ૧૩૫
અભિલાષા હોઈ શકતી નથી. તેમની સઘળીયે| ઉપર કરે છે ત્યારે જ તે વનસ્પતિ કપાય છે.
પ્રવૃત્તિ તેમના કર્મ અનુસાર થયા કરે છે. ભલે એ કર્મ અઘાતી હોય. અઘાતી કર્મ ઉપરની તેમની પરાધીનતા, આયુષ્ય કર્મનો અંત ન થાય ત્યાં સુધી
તેમને દેહમાં જકડી રાખે છે.
અચેતન પદાર્થ ઉપરની પરાધીનતા કાં
સંસારી જીવને નથી ? આત્મા સ્વતંત્ર છે એમ ગીત ગાવાથી, તેની અ-સ્વતંત્રનો અપલાપ થઈ શકે
તેમ નથી.
આત્મા જેમ પરાધીન છે તેમ પુદ્ગલ દ્રવ્ય પણ પરાધીન છે. અચેતન પદાર્થ તેની ગતિ માટે જીવંત આત્મા ઉ૫૨ આધીન છે. જે પદાર્થ જે સ્થાને હોય તે સ્થાનથી અન્યત્ર તેની ગતિ ત્યારે જ થાય છે કે જ્યારે કોઈ જીવંત વ્યક્તિ તેને અન્ય સ્થાન ઉપલબ્ધ કરે છે.
વનસ્પતિ અને છરી તદ્દન નજીક હોય તો પણ નથી છરી વનસ્પતિને કાપતી અને નથી વનસ્પતિ છરીની સમીપે કપાવા જતી...જ્યારે
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
દ્રવ્યત્વની દૃષ્ટિએ આત્મા, ધર્માસ્તિકાય, અધર્માસ્તિકાય, આકાશાસ્તિકાય, કાળ અને પુવુગવાસ્તિકાય, સર્વ સમાન દ્રવ્યો છે. તે પ્રત્યેક
દ્રવ્ય પર પરસ્પર અવલંબિત છે.
દેહરૂપી અચેતન દ્રવ્યના પરિણમનની સાથે આત્માની આકૃતિમાં પણ પરિણમન થાય છે. જેમ જળની આકૃતિ, વાસણ બદલાતાં પલટાઈ જાય છે, તેમ દેહનું સ્વરૂપ પલટાતાં, આત્માની આકૃતિ પણ પલટાય છે.
એવી એક માન્યતા છે કે જ્યારે આત્માની પ્રગતિ થવાની હોય ત્યારે તે આત્માને સહાય કરવા માટે સદ્ગુરુ સહજ રીતે તેની પાસે હાજર થઈ જાય છે. એ સૂચવે છે કે ઉપાદાન આત્મા નિમિત્ત દ્રવ્ય ઉપર આધીન છે અને નિમિત્તદ્રવ્યરૂપ સદ્ગુરુ અન્યના આત્મા ઉપર આધીન છે. આ બન્નેની પરસ્પર કેટલી બધી પરાધીનતા છે !
એ પરાધીનતાનો સદા માટે અંત આવે ત્યારે
કોઈ જીવંત વ્યક્તિ છરીનો ઉપયોગ વનસ્પતિ| આત્મા-સ્વરૂપ વિમુક્ત સ્વરૂપી બને છે.
“સાધનાની સફર ખેડે તે સત છે, મુક્તિના મીઠા સૂર છેડે તે મહંત છે, જગતને જીતતારા અંતે હારી જાય છે, જે ખુદતી જાતને જીતે તે અરિહંત છે.'
For Private And Personal Use Only
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ' માસિક ઉત્તરોત્તર
પ્રગતિના સોપાન સર કરે તેવી હાર્દિક
મનોકામના અને
શુભેચ્છા સહ....
શાહ શાંતિલાલ લાલચંદ-હારીજવાળા
“શાંતિ સદન'', ૧૩૨-વિજયરાજનગર, શાસ્ત્રીનગર સામે, ભાવનગર-૩૬૪૦૦૩
ફોન : ૪૩૦૬૭૬
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૩૬ ]
[ શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ
દર
૨૬૦૦ વર્ષ પહેલાં જન્મ પામેલ એક મહામાનવ
શનિ
લેખક : પ્રશાંત દલાલ અષાઢ માસની શુક્લ પછીએ નંદનમુનિનો રાજા સિદ્ધાર્થની પત્ની ત્રિશલારાણી પણ દેવયોગે જીવ દસમાં દેવલોકમાંથી આવીને બ્રાહ્મણકુંડ, ગર્ભિણી છે. તેથી તેને દેવાનંદા અને ત્રિશલાના નામના ગામમાં ઋષભદત્તની પત્ની દેવાનંદાના ગર્ભને અદલબદલ કરવાનું નક્કી કર્યું. ગર્ભમાં અવતર્યો. આ નંદનમુનિનો જીવ જૈનોના આ પ્રમાણે વિચારી પોતાના પાયદળના ચોવીશમાં તીર્થકર ભગવાન મહાવીર તરીકે તેમનો સેનાપતિ નૈગમૈષી દેવને બોલાવી દેવાનંદા અને છેલ્લો ભવ પૂરો કરવા દેવાનંદાની કુશીમાં આવ્યો.] ત્રિશલા માતાના ગર્ભની અદલાબદલી કરવાનો આ સમયે દેવાનંદાને ચૌદ મહાસ્વપ્નો આવ્યા.|
હુકમ કર્યો. નૈત્રમૈષી દેવે તરત જ સ્વામીની આજ્ઞા સવારે પોતાના પતિ ઋષભદત્તને ચૌદ સ્વપ્રોની પ્રમાણે બન્ને ગર્ભની અદલાબદલી કરી. દેવાનંદા વાત કરતાં ઋષભદત્ત કહ્યું કે : ‘‘જરૂરથી ચારી માતાએ પોતે અગાઉ જે ચૌદ સ્વપ્રો જોયા હતા તે વેદોનો જાણનારો સૌભાગ્યવાન પુત્ર તને પોતાના મુખમાંથી પાછા નીકળતાં દીઠા. તે જ જન્મશે.”
સમયે ત્રિશલા માતાએ આ ચૌદ સ્વપ્રોને પોતાના પ્રભુ દેવાનંદાના ગર્ભમાં બાસી દિવસ મુખમાં પ્રવેશતા જોયા. ત્રિશલા માતાને આનંદરહ્યા. આ દિવસો દરમ્યાન ઋષભદત્ત બ્રાહ્મણને આનંદ વ્યાપી ગયો. પ્રભુ ત્રિશલા માતાના ગર્ભમાં મોટી લક્ષ્મીની પ્રાપ્તિ થઈ. બાસીમાં દિવસે સૌધર્મ| આવતા શક ઇન્દ્રની આજ્ઞા થતાં કુંભક દેવોએ દેવેન્દ્રનું સિંહાસન કંપાયમાન થયું. અવધિજ્ઞાનથી સિદ્ધાર્થ રાજાના મહેલમાં ધનના ઢગલા કરવાના સૌધર્મ દેવેન્દ્ર જાણ્યું કે : “ત્રણ જગતના નાથ પ્રભુનું શરૂ કર્યા. જે રાજાઓ અગાઉ ગર્વથી સિદ્ધાર્થ રાજાને મહાવીર આ ભરતક્ષેત્રમાં જન્મ લઈ રહ્યા છે.”| નમતા ન હતા તે રાજાઓ નમવા લાગ્યા અને સૌધર્મ દેવેન્દ્ર અચંબામાં પડી ગયા કે “પ્રભુ સિદ્ધાર્થ રાજા માટે ભેટો લઈને આવવા લાગ્યા. મહાવીરનો જીવ બ્રાહ્મણ કુળમાં શા માટે ? તીર્થંકર પ્રભુ ગર્ભમાં જ ત્રણ જ્ઞાન લઈને આવ્યા તો ક્ષત્રીયકુળમાં જ ઉત્પન્ન થાય.” પરંતુ કરેલા કર્મ| હતા. પોતાની માતાને દુઃખ ન પડે તે માટે પ્રભુ ભગવાનને પણ ભોગવવા પડે છે. ભૂતકાળમાં મહાવીરે ગર્ભમાં ફરવાનું બંધ કરી દીધું. થોડાક મરિચિના ભવમાં પોતાના ઉચ્ચ કુળનું મદ કર્યું હતું સમય બાદ ત્રિશલા માતાને ચિંતા શરૂ થઈ. અને તેથી આ છેલ્લા ભવમાં બ્રાહ્મણકુળમાં જવું “મારો ગર્ભ કોઈએ હરી લીધો કે શું?" વિચારી પડ્યું.
ત્રિશલા માતા આર્તધ્યાનમાં આવી ગયા, નથી સૌધર્મ ઇન્દ્રનો અધિકાર છે કે નીચ કુળમાં ખાતા, નથી પીતા, નથી કપડા બદલતાં, વાળ ઉત્પન્ન થયેલા અહંતના જીવને ઉચ્ચ કુળમાં લઈ | છૂટા મૂકી દીધા છે. મોઢા પર હાથ રાખી રડવાનું જવો. સૌધર્મ ઇન્દ્રએ જોયું કે ક્ષત્રીયકુંડ નગરનો શરૂ કરી દીધું. આ ખબર જાણી સિદ્ધાર્થ રાજા પણ
For Private And Personal Use Only
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
સપ્ટેમ્બર-ઓકટોબરઃ ૨૦00]
[૧૩૭ દુઃખી થઈ ગયા. સિદ્ધાર્થ રાજાનો મોટો પુત્ર બરાબર નવ મહિના અને સાડા સાત દિવસે નંદિવર્ધન તથા પુત્રી સુદર્શના પણ દુઃખી દુઃખી થઈ ચૈત્ર માસની શુક્લ ત્રયોદશીએ જ્યારે બધાં જ ગયા.
ગ્રહો, બધા જ નક્ષત્રો ઉચ્ચ સ્થાન પર હતા ત્યારે અમુક સમય પસાર થતાં ત્રણ જ્ઞાનના ધારકી ત્રિશલા માતાએ સિંહ લાંછનવાળા પુત્રને જન્મ પ્રભુએ પોતાના માતા-પિતાને દુ:ખી થયેલા આપ્યો. ભોગકરા વગેરે છપ્પન દિકુમારિકાઓ જાણ્યા. તરત જ પગની એક આંગળી ગર્ભમાં એ પ્રભુનું તથા માતાનું સૂતિકા કર્મ કર્યું. પ્રભુના હલાવી, “મારો ગર્ભ હજ અક્ષત છે.” જાણી દેવી. જન્મ વખતે એક મિનીટ માટે સાત નારકી, સાત ત્રિશલા પ્રફુલ્લિત થઈ ગયા. ભગવાન મહાવીર સ્વર્ગ તથા પૃથ્વી પર અજવાળું થયું અને નરકના વિચાર્યું કે “હજુ હું હાજરાહજુર થયો નથી. |
| જીવોને પણ આનંદ આનંદ વ્યાપી ગયો. સૌધર્મ અદશ્ય છું અને મારા માતા-પિતાને મારા માટે ઈન્દ્રનું આસન કંપવા લાગ્યું. ત્રિશલા માતા પર આટલો બધો નેહ ? તેથી જો હું તેમના જીવતા અવસ્થાનિકા નિંદ્રા ચૂકી સૌધર્મ ઈન્દ્ર પોતાના દીક્ષા લઈશ તો જરૂરથી મારા મોહમાં તેમનું મરણ શરીરના પાંચ રૂપ કહી પ્રભુને મેરૂ પર્વત પર બગડી જશે. મારા વિરહથી તેઓ આર્તધ્યાનમાં અતિપાંડુકંબલા નામની શીલા પર સ્નાત્ર પૂજા જતા રહેશે અને અશુભ ઉપાર્જન કરશે માટે મારા કરવા લઈ ગયા. માતા-પિતાના જીવતા હું દીક્ષા લઈશ નહિ.” આ| (ગુજરાત સમાચાર દૈનિક તા. ૨૦-૪-૨૦00ને ગુરુવારના રીતે ગર્ભમાં સાતમા મહિને ભગવાન મહાવીરે
આગમ નિગમ અને અધ્યાત્મપૂર્તિમાંથી સાભાર) ઉપર પ્રમાણે પ્રતિજ્ઞા કરી.
ભાવનગર નાગરિક સહકારી બેંક લિ. હેડ ઓફિસ : ૧૪, ગંગાજળીયા તળાવ, ભાવનગર ફોન : ૪૨૯૦૭0 ફેક્સ નં. (૦૨૭૮)) ૪૨૩૮૮૯
: શાખાઓ : ડોન : કૃષ્ણનગર | વડવા પાનવાડી | રૂપાણી-સરદારનગર | ભાવનગર-પરા ફોન : ૪૩૯૭૮૨ ફોન : ૪૨૫૦૭૧ | ફોન : પ૬૫૯૬૦ ફોન : ૪૪૫૭૯૬
રામમંત્ર-મંદિર | ઘોઘા રોડ શાખા | શિશુવિહાર સર્કલ ફોન : ૫૬૩૮૩૨ | ફોન : પ૬૪૩૩0 | ફોન : ૪૩૨૬૧૪
તા. ૧૧-૫-૨૦૦૦ થી થાપણો ઉપરના સુધારેલ વ્યાજના દર સલામત રોકાણ આકર્ષક વ્યાજ | સલામત રોકાણ
આકર્ષક વ્યાજ ૩0 દિવસથી ૪૫ દિવસ સુધી ૫.૫ ટકા) ૧ વર્ષથી ૨ વર્ષની અંદર
૯ ૫ ટકા ૪૬ દિવસથી ૯૦ દિવસ સુધી ૬.૫ ટકા | ૨ વર્ષથી ૩ વર્ષની અંદર
૧૦ ટકા ૯૧ દિવસથી ૧૭૯ દિવસ સુધી ૭ ટકા | ૩ વર્ષથી ૫ વર્ષની અંદર
૧૦.૫ ટકા ૧૮૦ દિવસથી ૧ વર્ષની અંદર ૭.૫ ટકા,૫ વર્ષ કે તે ઉપરાંત
૧૧ ટકા ૭૮ માસે ડબલ ઉપરાંત રૂા. ૧,૦૦૦/-ના રૂા. ૨,૦૨૫ મળે છે. સેવિંગ્સ તથા ફરજિયાત બચત ખાતામાં વ્યાજનો દર તા. ૧-૪-૨૦૦૦ થી પ ટકા રહેશે. મનહરભાઈ એચ. વ્યાસ નિરંજનભાઈ ડી. દવે
વેણીલાલ એમ. પારેખ જનરલ મેનેજર મેનેજિંગ ડીરેકટર
ચેરમેન
For Private And Personal Use Only
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૩૮]
[શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ
પૂજ્યપાદ ગુરુદેવ મુનિરાજશ્રી ભુવનવિજયાન્તવાસી
પ.પૂ. આગમપ્રજ્ઞ-તારક ગુરુદેવશ્રી જંબૂવિજયજી મહારાજ સાહેબના વ્યાખ્યાનો
(હપ્તો ૨૧મો)
(ગુરુવાણી ભાગ-રમાંથી સાભાર) દેવી કબૂલ કરે છે પછી તેને છોડે છે. | હતાં. તેમના ધર્મપત્ની નાથીબાઈ પણ એટલા જ કુમારપાળ મહારાજા રોગમુક્ત બને છે. આ ધર્મપ્રેમી હતા. ધર્મપરાયણ આ કુટુંબમાં વિ. સં. પ્રમાણે અહિંસામાં અડગ રહીને તેમણે રાજયમાંથી ૧૫૮૩ના માગશીર્ષ શુક્લ નવમીના દિવસે એક મારી' શબ્દને પણ દેશવટો આપ્યો. કુમારપાળ તેજસ્વી પુત્ર રત્નનો જન્મ થયો. તેનું હીરજી એવું મહારાજના વખતમાં સુવર્ણયુગ હતો. આવતી| નામ પાડવામાં આવ્યું. માતા-પિતાના સંસ્કારોની ચોવીશીમાં શ્રેણિક મહારાજા તીર્થકર બનશે અને છાયા મોટેભાગે બાળકમાં આવતી જ હોય છે. કુમારપાળ મહારાજ તેમના ગણધર બનશે. | હીરજી પણ ધાર્મિક વૃત્તિવાળા બન્યા. કમનસીબે
આમ હેમચંદ્રસૂરિ મહારાજે કુમારપાળ] નાની ઉંમરમાં જ માતા-પિતા સ્વર્ગવાસી બન્યા. મહારાજા દ્વારા ચારે બાજ અહિંસાનો ઝંડો તેમને ત્રણ બહેનો હતી. જે પાટણમાં પરણાવેલી. લહેરાવ્યો હતો. અહિંસાની લડત આપનારા માતા-પિતાનું છત્ર ચાલ્યું જતા નિરાધાર બનેલા ગાંધીજી અને હેમચંદ્રસૂરિ મહારાજ બન્ને મોઢI હીરજીનો આધાર બહેન બની. બહેન તેમને વણિક હતા. મોઢ માટે એક કહેવત આવે છે કે પાટણમાં લઈ આવી. વિ. સં. ૧૫૯પમાં
અંગે હોજો કોઢ પણ પડોશમાં ન હોજો મોઢ”] પાટણની પાવન ધરતી પર પૂજય દાનસૂરિ મોઢ બહુ શક્તિશાળી હોય છે. હેમચંદ્રસૂરિ મહારાજની ચોમાસા માટે પધરામણી થઈ. હીરજી મહારાજે અનેક રાજાઓને પોતાના કરીને અહિંસા, પણ ધર્મારાધનામાં જોડાયા. ધીમે-ધીમે ધર્મનો રંગ પ્રવર્તાવી અને ગાંધીજીએ અહિંસાની લડત, બરાબર લાગ્યું. આચાર્ય મહારાજ સાથે પરિચય આપીને ભારત દેશને મુક્ત કર્યો.
ગાઢ બન્યો. સંસાર પર નફરત જાગી. બહેન પાસે
દીક્ષાની માંગણી કરી. બહેને પોતાના નાના પૂ. હીરસૂરિ મ...
ભાઈને ઘણું સમજાવ્યું છતાં પણ હીરજી પોતાની તે પછી જ્યારે ચારેબાજુ હિંસાનું સામ્રાજય| ભાવનામાં અડગ રહ્યા. છેવટે અનુમતિ મેળવીને પથરાયેલું હતું ત્યારે હીરસૂરિ મહારાજ થયા. તે સં. ૧૫૯૬ કારતક વદ બીજના જ ચતુર્વિધ સમયનું પ્રહલાદનપુર અને આજનું પાલનપુર. | સંઘની સમક્ષ ઉપકારી ગુરુદેવ પૂ. શ્રી દાનસૂરિ
જ્યાં પલ્લવીયા પાર્શ્વનાથનો ખૂબ જ મહિમા. મહારાજ પાસે દીક્ષા લીધી અને હીરજીમાંથી મુનિ જૈનોની વસ્તી ખૂબ જ મોટા પ્રમાણમાં. પલ્લવીયા હીરહર્ષ બન્યાં. તેર વર્ષની બાળવયે જ અણગાર પાર્શ્વનાથના દહેરાસરમાં રોજના ૬૪ મણ ચોખા,] બન્યા. પરમકૃપાળુ ગુરુદેવની પરમકૃપા અને ૧૬ મણ સોપારી ચડતી હતી....આવા આશીર્વાદથી સર્વશાસ્ત્રાભ્યાસમાં આગળ આવ્યા. જાહોજલાલીવાળા નગરમાં ઓસવાલ વંશીય દેવગિરિમાં ન્યાય અને તર્કશાસ્ત્રનો અભ્યાસ પૂર્ણ શ્રેષ્ઠિવર્ય શ્રી કરાશાહ પ્રસિદ્ધ હતાં. ધર્મપરાયણમાં કર્યો. અભ્યાસ પૂર્ણ કરી પૂજય ગુરુદેવ પાસે
For Private And Personal Use Only
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
સપ્ટેમ્બર-ઓકટોબરઃ ૨000]
[૧૩૯ આવ્યા. મારવાડમાં નાડલાઈ મુકામે પૂજય| અકબરને પાછલી ઉંમરમાં ધર્મ સાંભળવાની ગુરુદેવે સં. ૧૬૦૮માં ઉપાધ્યાય પદવી આપી| જિજ્ઞાસા થઈ. તે પોતાની સભામાં રોજ નવા-નવા અને સં. ૧૯૧૦માં પોષ સુદ ૧૦ના શિરોહી ધર્મગુરુઓને બોલાવતો અને ધર્મ સાંભળતો. એક મુકામે આચાર્ય પદવીથી વિભૂષિત કર્યા. તે સમયે દિવસ રાજસભામાં બેઠેલો છે. સંઘનો એટલો બધો ઉત્સાહ અને આવી પુણ્યવાન ચંપા શ્રાવિકા - વ્યક્તિના પુણ્ય એક કરોડ રૂપિયાનો સંઘે ખર્ચ કર્યો. આ રીતે હીરસૂરિ મહારાજનો ઉદય થયો. |
આ બાજુ ચંપા નામની શ્રાવિકાએ છે ચારે બાજુ હીરસૂરિ મહારાજની બોલબોલા છે. એ
મહિનાના ઉપવાસ કર્યા હતા. આવા આદર્શ સમયે કોઈએ રાજાના કાન ભંભેર્યા કે હીરસૂરિ |
તપસ્વીનો આદર કરવા આગરાનો સંઘ અગ્રેસર મહારાજ છોકરાઓને ફસાવે છે. તેથી આચાર્ય |
રહેતો. ચંપાબાઈને દર્શન કરવા વસ્ત્રાભૂષણોથી
સુસજ્જિત બનાવી પાલખીમાં બેસાડીને મહારાજ પર વોરંટ છૂટ્યું. રાતોરાત પાટણથી |
વાજિંત્રોના ઠાઠ-માઠ સાથે હજારોની સંખ્યામાં નીકળીને કુણઘેર આવે છે રસ્તામાં કોઈ સાધુને
ઉભરાયેલી જૈન જનતા સાથે લઈ જવામાં આવતા સર્પ કરડે છે. સાધુ એકદમ બૂમ પાડે છે ગુરુદેવ !
હતા ત્યારે વાજિંત્રોનો મધુર ધ્વનિ અને જનતાનો સર્પ કરડ્યો. આચાર્ય મહારાજ પાસે આવીને ખાલી સ્પર્શ જ કરે છે અને કહે છે કે ચાલ ઉભો
કોલાહલ સભામાં બેઠેલા અકબર બાદશાહના કાને થા, ચાલવા માંડ. સ્પર્શમાત્રથી સર્પનું ઝેર ઉતરી|
પડ્યો. અકબરે અનુચરને આજ્ઞા ફરમાવી “અરે !
જઈને જોઈ આવો કે બધી ધમાલ શાની છે ?' જાય છે. આવા પ્રખર ત્યાગી, તપસ્વી હતા. રોજ
અનુચર તપાસ કરીને આવ્યો. હજૂર ! ચંપા પ00 લોગસ્સનો કાઉસગ્ગ ઉભા-ઉભા કરતા
નામની બાઈએ છ મહિનાના ઉપવાસ કર્યા છે તેના હતા.
બહુમાનમાં જુલુસ નીકળ્યો છે. જૈનોના ઉપવાસ ગુરુ-ભક્તિ –
એટલે દિવસે અમુક સમય સુધી ઉકાળેલું પાણી હવે એકવાર ગાંધારમાં ચોમાસું પધારી રહ્યા | પીવાનું. રાતે તો તે પણ બંધ. અરે ! મુસલમાનમાં છે. ગાંધારના શ્રાવકોને ખબર પડી....ખબર રોજો થાય છે તેમાં દિવસે ખાવાનું નહીં પણ રાતે આપનાર માણસની તરફ શેઠે ચાવીનો ઝૂડો ફેંક્યો તો પેટ ભરીને જમવાનું હોય છે. એક મહિનાના અને કહે કે તને જે ચાવી ગમે તે લઈ લે તે રૂમમાં રોજામાં તો લે-મેલ થઈ જાય છે તો આ સ્ત્રી છે જે હોય તે તારું. પેલા માણસે મોટી ચાવી જોઈને મહિના સુધી અન્ન વગર કઈ રીતે રહી શકે ? ઉપાડી. અને ગોદામ ખોલ્યું તો તે દોરડાનું કહેવાય છે કે બાદશાહે પરીક્ષા કરવા માટે ચંપાને ગોદામ નીકળ્યું. પણ એ દોરડાં યે લાખોની| શાહી મહેલમાં રાખી. તેની ફરતો ચોકી પહેરો કિંમતના હતાં. આવા તો ત્યાંના શ્રાવકો હતા.| ગોઠવી દીધો. ચંપાની તપ ઉપાસના ગજબની આચાર્ય ભગવંત ગાંધારમાં આરાધના કરાવી હતી. દિવસે સુવાનું નહીં. ધર્મારાધના જ રહ્યા છે.
| કરવાની. રાતે થોડીવાર આરામ....જરાય આ બાજુ દિલ્હીના તકતા પર અકબરી થકાવટ-રૂકાવટ નહીં, આંતરતેજ સાથે ચંપામાં બાદશાહનું રાજય હતું. તે ખૂબ જ ક્રૂર-હિંસક દિવ્યતાનાં દર્શન થતાં, દાદા આદિનાથ....અને હતો. તેને રોજ ૫૦૦ ચકલાની જીભની ચટણી | હીરસૂરિશ્વરજી મહારાજના નામનો જાપ ચાલુ કરીને ખાવા જોઈતી હતી. ભયંકર ખૂની. આવા હતો.
(ક્રમશ:)
For Private And Personal Use Only
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૪૦]
[શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ
શ્રેષ્ઠ ધમચરણ
નાનકડું અને રળિયામણું એક નગર. | શકીએ એમ નથી.” ભૂવા બોલ્યા. ભલી એની પ્રજા અને શાણો તેનો રાજા. | ‘તો કોઈપણ એક જણ શરૂ કરો. રાજાએ
હેત-પ્રીતનો સર્વત્ર વ્યવહાર. ક્યાંય કટુતા કહ્યું. નહિ અને ક્યાંય ક્લેશ નહિ. ના તો કોઈ દ્વેષ કરે, “તે એક જણની પસંદગી આપે જ કરવી ના કોઈ ઇર્ષ્યા કરે! જાણે વહાલપનું રચાયું વર્તુળ!પડશે.” એમ કહીને એક ભૂવો આગળ વધ્યો અને
પરંતુ એવા રૂડા નગરમાં ય એક વખત એક બોલ્યો, “નામનવર! ઘણાં વર્ષોની ઉત્કટ સાધના સંકટ આવ્યું. સંક્ટ તે કેવું સંકટ! લોકો તોબા) દ્વારા મેં એક ભૂતને વશ કર્યું છે તે વરણાગિયું ભૂત પોકારી ઊઠ્યા...સહુ ત્રાસી ગયા....હા, કોઈ છે. સોળે શણગાર સજીને રૂપાળું સ્વરૂપ ધારણ અજાણ્યા વ્યાધિ (રોગ) એ નગરને ઘેરો ઘાલ્યો) કરીને નગરમાં નીકળે છે. પરંતુ જો કોઈ વ્યક્તિ હતો. વૈદ્યો અને હકીમો હારી ગયા. ડૉકટરો, તેના રૂપની પ્રશંસા કરે છે તો તે રોષે ભરાય છે મુંઝાઈ ગયા. આ તે કેવો વ્યાધિ, જેણે ફેલાવી છે અને તત્ક્ષણ તેને ખતમ કરી દે છે. મારા ભૂતનો ચોમેર ઉપાધિ!
સ્વભાવ એ છે કે, તેનું રૂપ જોયા પછી પણ કોઈએ ના તો કોઈને રોગનું મૂળ સમજાય અને ના
તેની પ્રશંસા ના કરવી. પ્રશંસા કરનારને તે ખતમ તો કોઈને રોગનો ઉપાય સૂઝે. હવે કરવું શું? |
? | કરે છે અને મૌન રહેનારની બીમારી તથા અન્ય એવામાં એ નગરમાં ત્રણ ભૂવા પધાર્યા. ત્રણે
તમામ ઉપદ્રવો પળમાત્રમાં દૂર કરે છે!' ભૂવાઓ મંત્ર-તંત્રની વિદ્યામાં ગજબના પારંગત,
રાજા વિચારમાં પડ્યો. રૂપ જોઈને તેની હતા. તે દરેક ભૂવાએ એક એક ભૂતને વશ કરી
કે ભતને વશ કરી પ્રશંસા તો સૌ કરે. આ ભૂત દ્વારા ઉપચાર લીધું હતું. તે ત્રણે જણા રાજાના દરબારમાં
કરાવવામાં તો ભારે જોખમ છે. તેણે કહ્યું, “ભાઈ! ઉપસ્થિત થયા અને બોલ્યા :
મારે નગરને રોગમુક્ત કરવું છે, પ્રજામુક્ત નહિ. મહારાજ! આપના નગરમાં જે રોગચાળો,
તમારા ભૂતનો પ્રયોગ શકય નથી.' ફાટ્યો છે, તેનો ઉપાય અમારી પાસે છે. આપ,
ત્યાં બીજો ભૂવો આગળ આવ્યો. તેણે કહ્યું, કહો તો બે જ દિવસમાં સમગ્ર નગરને રોગમુક્ત
T “મહારાજ! મેં પણ એક ભૂતને વશ કર્યું છે. તેની કરી દઈએ.'
પણ એક ભારે વિચિત્રતા છે. તેનો સ્વભાવ એવો રાજા રાજી થયો, તો પછી વિલંબ શાનો?
છે કે તે પોતાના સ્વરૂપને બેડોળ અને વિકૃત
બનાવીને નગરમાં ફરે છે. તેને જોઈને જો કોઈ તમને મોં માગ્યાં દામ મળશે. મારા નગરજનોને
વ્યક્તિ તેની ટીકા કરે અથવા તો અણગમો વ્યક્ત આપ તત્કાળ રોગમુક્ત કરવાનો આરંભ કરો!” !
કરે તો એ જ પળે ભૂત તેને ભરખી જાય છે. પરંતુ જી, મહારાજ ! પણ એક શરત છે....' | જો સામેની વ્યક્તિ શાંત રહે તો તેને ભરપૂર સુખ કેવી શરત ?'
અને આરોગ્યની ભેટ આપે છે.” અમે ત્રણ જણા એકસાથે આ ઉપચાર કરી રાજા ફરીથી વિચારમાં પડ્યો. ના, ના. આ
For Private And Personal Use Only
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
સપ્ટેમ્બર-ઓકટોબર : ૨૦૦૦ ]
ભુવાના ભૂત દ્વારા પણ ઉપચાર ના કરાવાય. કુરૂપતા જોઈને તો કોઈપણ વ્યક્તિ ટીકા કરી જ બેસે ને ! આ ઉપચાર પણ જોખમી છે.
ત્યાં ત્રીજો ભૂવો આગળ આવી બોલ્યો, ‘મહારાજ ! મેં પણ તીવ્ર તપસ્યા દ્વારા એક ભૂત વશ કર્યું છે. તેની વિશેષતા એ છે કે, તે ગમે તે સ્વરૂપ ધારણ કરીને નગરમાં ફરવા નીકળે છે. પરંતુ લોકો તેના પ્રશંસા કરે કે ટીકા કરે તેનો તેના ઉપર
કોઈ ૪ પ્રભાવ પડતો નથી. તે દરેક પળે શાંત અને સ્વસ્થ રહે છે અને સૌના રોગ દૂર કરે છે.'
રાજા પ્રસન્ન થઈને બોલ્યો, ‘હે ભાઈ ! તમે તરત તમારા ભૂત દ્વારા ઉપચારનો આરંભ કરો.'
શ્રી કનૈયાલાલ વૃજલાલ પંડયા ચેરમેન
[૧૪૧
આપણે પ્રશંસાથી ફુલાઈ જઈએ છીએ... રીઝી જઈએ છીએ. ટીકા સાંભળીને આપણે રાતાચોળ થઈ જઈએ છીએ.
શ્રી વલ્લભભાઈ ભાઈલાલભાઈ પટેલ વા. ચેરમેન
જે સ્વસ્થ અને શાંત રહે છે તે પોતે ય સુખી થાય છે ને બીજાઓને ય સુખી કરે છે. નરસિંહ મહેતાએ કહ્યું છે કે, સુખ દુ:ખ મનમાં ના આણીએ, ઘટ સાથે રે ઘડિયાં!
ભાવતગર મર્કન્ટાઈલ કો-ઓપરેટીવ બેન્ક લિ.
0:
બ્રાન્ચ : * માર્કેટીંગ યાર્ડ, ભાવનગ૨
માવનાર મર્કન્ટાન ો-ઓપરેટીવ ચેન્જ વિ. Bhavnagar Mercantile Co-Operative Bank Ltd. ] હેડ ઓફિસ : લોખંડ બજાર, ભાવનગ૨ ફોન : ૪૨૪૧૮૧, ૪૨૯૧૮૯ ફોન : ૪૪૫૦૦૮, ૪૪-૨૬૧ ફોન : ૪૨૦૭૯૯, ૪૨૬૪૨૧ (તા. ૯-૫-૨૦૦૦ થી અમલમાં) ૪.૫ ટકા
* માધવદર્શન, ભાવનગર થાપણના વ્યાજનાં દરો * સેવિંગ્ઝ
* ફિક્સ ડીપોઝીટ :
૩૦ દિવસથી ૧ વર્ષ કરતાં ઓછા સમય માટે
૧ વર્ષથી ૨ વર્ષ કરતાં ઓછા સમય માટે
૨ વર્ષથી ૩ વર્ષ કરતાં ઓછા સમય માટે ૩ વર્ષી ૫ વર્ષ કરતાં ઓછા સમય માટે ૫ વર્ષ અને ઉપરાંતના સમય માટે
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ધર્મ માનવીને ‘સમ’ અને સમતાભાવમાં
રહેવાનું જ શીખવે છે. જ્યાં સમતા ના હોય ત્યાં
મમતા ના રાખશો. જે સમ છે તેનામાં જ ખરો દમ છે! ‘સમ’ દ્વારા ‘ગમ’ને દૂર કરવાનો ઉદ્યમ એ જ શ્રેષ્ઠ ધર્માચરણ છે.
: વધુ વિગત માટે બેન્કમાં રૂબરૂ સંપર્ક સાધો :
૬ ટકા
૮ ટકા ૧૦.૫ ટકા ૧૧ ટકા ૧૧.૫ ટકા
શ્રી ઇન્દુકુમાર ઉકાભાઈ પટેલ મેનેજિંગ ડીરેકટર
શ્રી જે. એમ. શાહ
મેનેજર
શ્રી પુરુષોત્તમદાસ વૃજલાલ શાહ જો, મે. ડીરેકટર
For Private And Personal Use Only
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૪૨]
[શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ
શોકાંજલિ મુંબઈનિવાસી શેઠશ્રી નવીનચંદ્ર છગનલાલ કંપાણી ગત તા. ૩૧-૮-૨૦OOના રોજ અરિહંત શરણ પામેલ છે.
તેઓશ્રી આ સભાના વર્ષોથી પેટ્રન મેમ્બર હતા. સભા પ્રત્યે તેઓશ્રી અત્યંત લાગણી-મમતા ધરાવતા હતા. મુંબઈ ખાતે પણ અનેક સંસ્થાઓમાં તેઓશ્રી માનદ્ સેવા આપતા હતા. સભા દ્વારા ચાલતી વિવિધ માનદ્ સેવાના તેઓશ્રી હિમાયતી હતા.
તેઓશ્રીના દુઃખદ અવસાનથી તેમના કુટુંબ-પરિવાર ઉપર આવી પડેલ આ દુઃખમાં આ સભા સમવેદના પ્રગટ કરે છે, સાથે-સાથે સદ્ગતશ્રીના આત્માને પરમ કૃપાળુ પરમાત્મા શાંતિ અર્પે તેવી પ્રાર્થના કરે છે.
લિ. શ્રી જૈન આત્માનંદ સભા
ખારગેઈટ, ભાવનગર
શોકાંજલિ ભાવનગરનિવાસી શેઠશ્રી પ્રવિણચંદ્ર ગુલાબચંદ શાહ (સોપારીવાળા) ગત તા. ૩૦-૮-૨૦૦૦ બુધવારના રોજ અરિહંત શરણ થયા છે.
તેઓશ્રી આ સભાના વર્ષોથી આજીવન સભ્ય હતા. સભ્ય પ્રત્યે તેઓશ્રી અનન્ય લાગણી અને મમતા ધરાવતા હતા.
તેઓશ્રીના દુઃખદ અવસાનથી તેમના કુટુંબ પર આવી પડેલ આ દુઃખમાં આ સભા સમવેદના પ્રગટ કરે છે, સાથે સાથે સદ્ગતશ્રીના આત્માને પ્રભુ પરમ શાંતિ અર્પે તેવી પ્રાર્થના કરે છે.
લિ. શ્રી જૈન આત્માનંદ સભા
ખારગેઈટ–ભાવનગર
શોકાંજલિ. ભાવનગરનિવાસી શેઠશ્રી રતિલાલ સાકરચંદ શાહ (ઉં. વ. ૮૭) ગત તા. ૧૦-૮-૨૦OOને ગુરુવારના રોજ અરિહંત શરણ પામેલ છે.
તેઓશ્રી આ સભાના વર્ષોથી આજીવન સભ્યશ્રી હતા. આ સભા પ્રત્યે તેઓશ્રી અત્યંત લાગણી અને મમતા ધરાવવા ઉપરાંત સભા દ્વારા ચાલતી કેળવણી વિષયક પ્રવૃત્તિમાં પણ તેઓશ્રી સારા એવા ઉપયોગી થયા હતા. સભા દ્વારા ચાલતી અનેકવિધ ધાર્મિક તેમ જ સામાજિક પ્રવૃત્તિઓના તેઓશ્રી હિમાયતી હતા.
તેઓશ્રીના દુઃખદ અવસાનથી તેમના કુટુંબ-પરિવાર ઉપર આવી પડેલ આ દુઃખમાં આ સભા સમવેદના પ્રગટ કરે છે, સાથે સાથે સદ્ગતશ્રીના આત્માને પરમ કૃપાળુ પરમાત્મા પરમ શાંતિ અર્પે તેવી પ્રાર્થના કરે છે.
લિ.
શ્રી જૈન આત્માનંદ સભા ખારગેઈટ–ભાવનગર
For Private And Personal Use Only
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી જેન આત્માનંદ સભા-ભાવનગર દ્વારા જ્ઞાનપંચમી મહોત્સવની ઉજવણીનું આયોજન
–
શ્રી જૈન આત્માનંદ સભા-ભાવનગર દ્વારા પ્રતિવર્ષ મુજબ આ વર્ષે પણ સંવત ૨૦૫૭ના કારતક સુદ-૫ બુધવાર તા. ૧-૧૧-૨000ના રોજ જ્ઞાનપંચમીના પવિત્ર પર્વ નિમિત્તે સભાના વિશાળ લાઈબ્રેરી હોલમાં સુંદર અને કલાત્મક જ્ઞાનની ગોઠવણી કરવામાં આવનાર છે.
સુંદર અને કલાત્મક જ્ઞાનના દર્શનાર્થે સકલ શ્રીસંઘના ભાઈ-બહેનો તથા બાલક-બાલિકાઓએ પધારવા ભાવભર્યું આમંત્રણ છે.
લિ. શ્રી જૈત આત્માનંદ સભા ખાગેઈટ, ભાવનગર
All
iામાં
B
છે
“શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ' માસિક ઉત્તરોત્તર પ્રગતિના સોપાન સર કરે છે
તેવી હાર્દિક મનોકામના અને શુભેચ્છા સાથે....
૪ ડી. એલ. શાહ } પ્રેસર કુકર, સીલીંગ ફ્લ, પલંગ, ઘડીયાળ, મીક્ષ્યર, સ્ટીલ વાસણ સરળ હસેથી ખરીદવા માટે મળો. ઇમ્પોર્ટેડ ફ્લાવર, થર્મોવર, કોકરી વેર, ન્સી પર્સ, ગીફ્ટ આઈટમ, કાર્ડસ તથા હોમ એપ્લાયન્સની અનેક વિવિધ વેરાઈટીઓ....
(ધનલક્ષ્મી એજન્સી ડીપાર્ટમેન્ટ
આ કાવેરી કોર્પોરેશન, નવાપરા, ભાવનગર-૩૬૪૦૦૧ * હવેલીવાળી શેરી, વોરાબજાર, ભાવનગર-૩૬૪૦૦૧
ફોન : (૦૨૭૮) ૪૨૭૯૦૨
For Private And Personal Use Only
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
With Best Compliments From:
Eletricals
AUTHORISED DISTRIBUTORS VINAY
REFLEX METRO POWER ELECTRICAL GOODS Wire & Cable
Minolta Fittings COZY
JENI
CROWN Unbreakable Accessories
Chowk - Patti
Water Pumpset SURYA SUPER-WIZ
JUG-MUG Lamps-Tubes Universal Instant Adhesive
Lamps-(Fancy) SONAL
CUTE
ENCORE Bopp Adhesive Tapes Modular Range
Mixer-Grinder BAJAJ MYSORE
CORD LESS Instant Geyser Lamps - Tubes & Luminaires BELL PHONES Mota Faliya, Nanbha Street, BHAVNAGAR-1 (0 : 0.421705, R. 510921 FAX : 421250
દવા લીધા વિના ટોનીક લેવા જનારો દર્દી, જેમ દઈને રવાના કરવામાં સફળતા પામતો નથી.
તેમ. જીવમાત્ર પ્રત્યે પ્રેમ કેળવ્યા વિના પરમાત્માની ભક્તિ શરૂ કરી દેનારો સાધક, દોષનાશ કરવામાં સફળતા પામતો નથી.
With Best Compliments From :
Unique Agencies
PHARMACEUTICAL DISTRIBUTORS
J.A.S. BUILDING, KHARGATE, BHAVNAGAR-364001 (GUJARAT)
PH. (0278) O. 432118, 430443 R. 436708, 422983
For Private And Personal Use Only
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
( દો તો શાંતીવેદ સલી
શ્રી જેના આત્માનંદ સભા યોજિતા
સંસ્કૃત વિષયક પારિતોષિક સમારંભ શ્રી જૈન આત્માનંદ સભા-ભાવનગરના ઉપક્રમે માર્ચ-૨૦OOમાં ન્યુ. એસ.એસ.સી સંસ્કૃત વિષયમાં ૮૦ ટકાથી વધુ ગુણાંક પ્રાપ્ત કરનારા જૈન સમાજના તેજસ્વી તારલાઓનું કલાત્મક મોમેન્ટો, રૂા. ૨૦૦=૦૦ સુધીના રોકડ પારિતોષિકો, બે ધાર્મિક કેસેટોના સેટ તથા અભિનંદન પ્રમાણપત્ર દ્વારા સૌરાષ્ટ્ર ચેમ્બર ઓફ કોમર્સના પ્રમુખ શ્રી શશીભાઈ વાધર, જાણીતા ઉદ્યોગપતિઓ શ્રી નિશીથભાઈ મહેતા તથા શ્રી રમેશભાઈ વિ. શાહના વરદ્ હસ્તે બહુમાન તા. ૧-૧૦-૨૦OOને રવિવારના રોજ કરવામાં આવેલ. | મંગળ પ્રાર્થના બાદ સ્વાગત પ્રવચન સંસ્થાના મંત્રીશ્રી ચીમનભાઈ શાહે, મહેમાન પરિચય ઉપપ્રમુખશ્રી દિવ્યકાંત સલોત, સંસ્થાકીય પરિચય પ્રમુખશ્રી પ્રમોદકાંતભાઈ શાહે, મહેમાનોનું પુષ્પગુચ્છ દ્વારા સ્વાગત શ્રી હર્ષદભાઈ સલોત તથા શ્રી હસમુખભાઈ હારીજવાળાએ તથા સંસ્કૃતભાષાનું મહત્વ આગવી શૈલીથી મંત્રીશ્રી ભાસ્કરભાઈ વકીલે સમજાવેલ. | સંસ્થાના ટ્રસ્ટી શ્રી કાંતિભાઈ સલોત તથા ભૂપતભાઈ શાહ તથા વિજેતાઓના વિશાળ સંખ્યામાં ઉપસ્થિત વાલીઓ તથા સમારંભ માટેના વાલીઓ તથા વિજેતાઓના સાનુકૂળ પ્રતિભાવોથી આ અભિનંદન સમારંભ ચિરસ્મરણીય બની ગયેલ. | સમારંભની સફળતા માટે શુભાશીર્વાદ પાઠવતા સંદેશા આ.શ્રી કલાપૂર્ણસૂરીશ્વરજી મ.સા.પાલીતાણા, આ.શ્રી પદ્મસાગરસૂરીશ્વરજી મ.સા.-મુંબઈ, આ.શ્રી સુબોધસાગરસૂરીશ્વરજી મ.સા.અમદાવાદ, મુનિશ્રી જંબૂવિજયજી મ.સા.-બદ્રીનાથ તથા મહેન્દ્ર ચત્રભુજ ગાંધી ફાઉન્ડેશન મુંબઈના ટ્રસ્ટીવર્યશ્રી રજનીકાંતભાઈ ગાંધી તથા ડૉ. રમણીકભાઈ મહેતા તથા ભાવનગર જૈન શ્વે. મૂ. પૂ. સંઘના પ્રમુખશ્રી મનમોહનભાઈ તંબોળી વગેરેના પત્રો દ્વારા સંદેશાઓ આવ્યા હતા.
સમગ્ર કાર્યક્રમનું સંચાલન ટ્રસ્ટીશ્રી મનહરભાઈ મહેતાએ, વ્યવસ્થા સભાના મેનેજરશ્રી મુકેશભાઈ સરવૈયા તથા આસીસટન્ટ શ્રી અનીલભાઈ શેઠ દ્વારા કરવામાં આવેલ.
For Private And Personal Use Only
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Shree Atmanand Prakash — સપ્ટેમ્બર-ઓકટોબર : ૨૦૦૦ ] Regd. No. GBV 31
उदितं दुःखदं कर्म भेद्यं वाऽभेद्यमेस्ति वा । इत्यज्ञेयं ततो भेत्तुं तद् भवेत् सम्यगुद्यतः ।।
ઉદયમાં આવેલું દુ:ખદ કર્મ ભેઘ કોટીનું છે કે અભેદ્ય પ્રકારનું એ આપણે
જાણી શકતા નથી. માટે તેને ભેદવા માટે
યોગ્ય રીતે પ્રયત્નશીલ થવું ઘટે. ૧૯
卐
It is impossible for us to know whether the evil distressful Karma is vulnerable or invulnerable. So we
should be duly intent upon destroying that Karma.
(કલ્યાણભારતી ચેપ્ટર-૫, ગાથા-૧૯, પૃષ્ઠ ૮૨)
卐
'PJK
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
For Private And Personal Use Only
FROM :
Id=h 3plle [૪
ઠે. શ્રી જૈન આત્માનંદ સભા,
MOORE-tlchble f23c2e
તંત્રી :
શ્રી પ્રમોદકાન્ત ખીમચંદ શાહ
મુદ્રક અને પ્રકાશક : શ્રી જૈન આત્માનંદ સભા, વતી શ્રી પ્રમોદકાંત ખીમચંદ શાહએ સ્મૃતિ ઓફસેટ, જૈન વિદ્યાર્થી ગૃહ કંપાઉન્ડ, સોનગઢ-૩૬૪૨૫૦માં છપાવેલ છે અને શ્રી જૈન આત્માનંદ સભા, ખારગેઈટ, ભાવનગરથી પ્રસિદ્ધ કરેલ છે.’
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private And Personal use only