Atmanand Prakash Pustak 090 Ank 05

Author(s): Pramodkant K Shah
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

Page 9

ભદ્રબાહુ સ્વામી પણ બાર વર્ષને ભયંકર દુકાળ પડશે એમ જાણી નેપાળ દેશમાં ગયાને ત્યાં મહાપ્રાણ ધ્યાનને આરંભ કર્યો.
બાર વર્ષને ભયંકર દુકાળ પડે છે. અન્ન પાણીના સાંસા પડવા લાગ્યા છે. એટલે સાધુઓ દક્ષિણ દિશામાં ચાલ્યા ને સમુદ્રના કિનારે આવેલા ગામડામાંથી આહાર પાણી મેળવવા લાગ્યા. વિદ્યા એવી વસ્તુ છે કે જે તેને ફરી ફરીને ફેરવીએ નહિ તો વિસરી જવાય. આ સાધુઓને પણ તેમજ થયું. તેઓ ઘણા શાસ્ત્ર ભૂલવા લાગ્યા. જ્યારે બાર વર્ષને દુકાળ પૂરો થયો ત્યારે સાધુઓ પાછા ફર્યા ને પાટલીપુત્રમાં બંધે સંધ એકઠા થયા. તે વખતે જેને જે સૂત્રો યાદ હતા તે બધાં એકઠાં કરી લીધાં. એમાં અગિયાર અંગે મળી શકયાં પણ બારમું દૃષ્ટિવાદ અંગ બાકી રહ્યું, બધા મુંઝાવા લાગ્યા. તે વખતે નેપાળમાં ગયેલા ભદ્રબાહુ સ્વામી ચાદ આવ્યા. તે દૃષ્ટિવાદ અંગે જાણતા હતા. સંધે બે મુનિને તેમને બોલાવી લાવવા મોકલ્યા. બને મુનિ લાંબો વિહાર કરી નેપાળ પહોંચ્યા. ત્યાં ભદ્રબાહુ સ્વામી ધ્યાનમાં મસ્ત હતા. જ્યારે તે દયાનમાંથી જાગ્યા ત્યારે સાધુઓએ હાથ જોડી કહ્યું કે હે ભગવન્! સંઘ આપને પાટલીપુત્ર આવવાનો આદેશ (હુકમ) કરે છે.
ભદ્રબાહુ સ્વામી એ સાંભળી બોલ્યા : હમણાં મેં મહાપ્રાણધ્યાન શરૂ કરેલ છે તે બાર વર્ષે પૂરું થાય છે માટે હું આવી શકીશ નહિ. આ મહાપ્રાણધ્યાનની સિદ્ધિ થવાથી જરૂરને વખતે એક મુહૂર્ત માત્રમાં બધા પૂર્વની સૂત્રને અર્થ સાથે ગણના થઈ શકે છે. મુનિઓ પાછા આવ્યા. સંધને વાત કરી. સંઘે એ સાંભળી બીજા બે સાધુઓને તૈયાર કર્યા ને તેમને જણાવ્યું કે તમારે જઈને ભદ્રબાહુ સ્વામીને પૂછવું કે જે સંઘની આજ્ઞા ન માને તેને શી શિક્ષા કરવી ? પછી તે કહે કે “સંઘ બહાર” એટલે તમે કહેજે કે સંઘે તમને એ શિક્ષા ફરમાવી છે. પેલા મુનિઓએ જઈને ભદ્રબાહુ સ્વામીને પૂછ્યું એટલે તેમણે જવાબ આપ્યો કે સંઘ બહાર. પણ સાથે સાથે જણાવ્યું કે શ્રીમાન સંઘે એમ ન કરતાં મારા પર કૃપા કરવી, અને બુદ્ધિમાન સાધુઓને મારી પાસે ભણવા મોકલવા. હું તેમને હંમેશાં સાત વખત પાઠ આપીશ. સવાર, બપોર ને સાંજ તથા ભિક્ષાવેળાએ ને સાંજના પ્રતિકમણ પછી ત્રણ વખત. સાધુઓએ શ્રી ભદ્રબાહુ સ્વામીના સંદેશ સંઘને પહોંચાડશે. એટલે સંઘે પાંચસે સાધુઓને તૈયાર કર્યા.
આ સંઘમાં કેશા વેશ્યાને ત્યાં બાર વર્ષ સુધી પડી રહેનારને પાછળથી દીક્ષા લેનાર શકડાળ મંત્રીના પુત્ર શ્રી સ્કૂલિભદ્રજી પણ હતા.
સાધુઓને શ્રી ભદ્રબાહુ સ્વામીજીએ પાઠ આપવા માંડયા. પણ બધા સાધુઓને તે બહુ ઓછા લાગ્યા. ધીમે ધીમે તેઓ કંટાળીને પાછા ફર્યા. એકલા સ્યુલિભદ્રજી રહ્યા. તેઓ આઠ વર્ષમાં આઠ પૂર્વ સારી રીતે ભા. પછી એક વખત ભદ્રબાહુ સ્વામીએ પૂછ્યું કે સ્થૂલિભદ્ર! તું નિરાશ થયેલો કેમ જણાય છે ? સ્થૂલિભદ્ર કહે, પ્રત્યે ! હું નિરાશ તો નથી થયો પણ મને પાઠ બહુ ઓછા લાગે છે. ભદ્રબાહુ સ્વામી કહે, હવે ધ્યાન પૂરું થવાને બહુ વખત નથી. દયાન પૂરું થયા પછી તું માગીશ તેટલા પાઠ આપીશ. સ્થૂલિભદ્રજી કહે, ભગવન્! હવે મારે કેટલું ભણવાનું બાકી છે ? ભદ્રબાહુ સ્વામી કહે, તું એક બિંદુ જેટલું ભણ્યો છે ને સાગર જેટલું બાકી છે. સ્થૂલિભદ્રજીએ પછી કાંઈ પૂછ્યું નહિ. ખુબ ઉત્સાહથી આગળ ભણવા મંડયા. માર્ચ –૯૩
[૩૫