Atmanand Prakash Pustak 087 Ank 01

Author(s): Kantilal J Doshi, Prafulla R Vora
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

Page 10

નવો પાઠ
**********************
એક જંગલમાં એક યક્ષ રહેતા હતા. એને દવાએ એક કામ સોંપ્યું હતું. એનું કામ એક જ, દરેક માણસનું માપ કાઢવાનુ, એ એક વૃક્ષ ઉપર બેસે, સુ'દર ગીત ગાય. રસ્તે જનારા ત્યાં આકર્ષાઇને આવે એટલે એમની સાથે વાતામાં પડે. વાતવાતમાં એ માણસ પાસેથી કઢાવી લ્યે કે, એને શું દુઃખ છે અને પછી દુ:ખના તત્કાલ ઉપાય બતાવે. માણસો તો ખુશ થઇ જાય કે આ ચક્ષ ખરો પરોપકારી છે. એ તરત આપણાં દુ:ખના ઉપાય બતાવે છે.
**********
[ માણસની મિલકત-ભૂખ કયારેય સંતાષાતી નથી એ આજની દુનિયામાં તા વધારે જગજાહેર વાત છે. આપણી દૃષ્ટાંતકથાઓ આવી કેટલીય વાતારજૂ કરે છે. એવી જ અહીં રજૂ થતી આ સીધી દૃષ્ટાંત કથા છે જે દરેકને માટે વિચારણીય અને પ્રેરણાદાયક બને. ]
પશુ ઉપાય બતાવ્યા પછી યક્ષ કહે : ‘જુઓ ભાઇ! આ તમને મે' રસ્તા બનાવ્યો તેથી તમારૂ ઉપરનું દુઃખ તે શે -પણ અંદરનુ દુઃખ તો રહેશે, એ તા ત્યારે જશે જ્યારે તમને આ મારી વાતમાંથી કાંઇ પણ રસ્તા સૂઝશે. તમારા રસ્તા તમને સૂઝે ત્યારે તમારૂ દુઃખ જાય, તે પહેલાં તે તમે કેવળ થીગડાં મારી શકે !’
પણ યક્ષની આ વાત ભાગ્યે જ કોઇ કાને એ તા પેાતાના દુ:ખના તાત્કાલિક ઇલાજ મેળવી વવા અધીરા થઈ જાય –ના યક્ષની ભેટ લઈ ને ઘેર દેાડે!
હવે આ મક્ષ કોઈ ને પૈસા આપે કારણ કે, એને પૈસાનું દુ:ખ હાય. કોઈને ઘર આપે કારણ કે એને ઘરનું દુ:ખ હાય. કોઈને સંતાન કાઇને સ્ત્રી આપે, કોઈ ને કેવળ વાતા જ આપે એમ જેની જે મન આકાંક્ષા તેને તે મળે.
આપે,
એક વખત એવું બન્યું : એક રાજઅધિકારી નવેમ્બર −૮૯
ધૂમકેતુ
܀܀܀܀܀܀
ત્યાંથી નીકળ્યા, એને કોઇ વાતની ખામી ન હતી –જીવનમાં એને સંતાન હતાં, સ્ત્રી હતી, પૈસા હતાં, ઘર હતું, અધિકાર હતા, ઘણું બધું તને અપ્રાપ્ય અને મળી ગયું હતું.
એનુ' મન કેંકાણે હાત તા આ મળેલી સમૃદ્ધિ એતે માટે જીવનમાં સુખરૂપ બની શકે તેમ હતું,
પણ છેટે તે! માણસનું મન ગમે ત્યાંથી દુઃખ-અસતાષ શેાધી કાઢે છે, ને એને દૂર કરવા એ દાડા કરે છે. એને એ જીવનનુ પરાક્રમ માને પતે માટે અધિકારી, રાજપાટમાં માન, સત્તા, છે. આ અધિકારીને પણ એક વાતનું દુઃખ લાગે, બધુ... ખરૂં, પણ એની સામે એક શેઠ રહે એને વૈભવ જોઇને એને થાય કે, સાળું આપણને આવુ તે આ જિંદગીમાં નહિ મળે, આપણે તે કાંઈ અવતાર છે?
એ રાજઅધિકારી આ રસ્તે ફરતા ફરતા આવ્યો. એના મનમાં પોતાની ઉણપના જ વિચારો ચાલી રહ્યા હતા. મારે ત્યાં આ નહિ, ને કે નહિ.... વાત એના મનમાં આ ચાલી રહી હતા.
*
અને ત્યાં એણે વૃક્ષ ઉપરથી પેલા યક્ષને ખેલતા સાંભળ્યા, ‘હે ભાઇ ! તારે કાંઇક દુઃખ લાગે છે, તારી દુઃખની વાત મને કહે તે। હું મારાથી અને તે મદદ તને કરૂ !'
પેલા અધિકારીએ તરત જવાબ વાળ્યા ‘ભાઇ! મારે બધું સુખ છે, પણ કહેવતમાં કહ્યું છે ના કે, વસુ વિના નર પશુ. એ વસુના વાંધા છે!'
#