Atmanand Prakash Pustak 086 Ank 08

Author(s): Kantilal J Doshi, Prafulla R Vora
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

Page 11

44
“સ્નેહ બંધન”
લે. : શ્રીમતી પ્રવિણા મૂકેશકુમાર શાહુ-ભાવનગર
મુનિ આદ્ર કુમાર
જીવન એક સાધના છે. પરમાત્મા અને આત્માની એકાત્મકતા સાધીને જીવનને સાધ્ય કરવું એ જ જૈન ધર્મનો આદેશ છે. કદાચ જૈન ધર્મીમાં જ નહીં પરંતુ સમરત વિશ્વના પ્રત્યેક ધર્મના સદેશમાં આજ આદેશ અભિપ્રેત છે;
,,
અહિંસા, સચમ, તપના ઉપદેશ અને આચરણ દ્વારા ધર્મગુરુઓએ ભગવાન મહાવીરના સંદેશને આ ભૌતિકયુગમાં પણ ગુંજતા રાખ્યા છે. આ સદેશના ગુંજનમાં કથા સાહિત્યના કાળા ગણના
પાત્ર છે.
કથા કેવળ મનાર‘જન નથી, ગમ્મત સાથે જ્ઞાન આપવાનું માત્ર એ એક માધ્યમ નથી પરંતુ સ્થા સાહિત્ય એ વ્યક્તિના જીવનની સાથે સાથે સસ્કૃતિ સ'સ્કાર અને વ્યક્તિ તથા સમાજજીવનનું પ્રતિબિંબ છે . આ પ્રતિબિંબ માનવીને આત્માભિમુખ બનવા પ્રેરે છે. નૈતિક મૂલ્યોનુ મુલ્યાંકન મુલવવાનું સ શ્રેષ્ઠ સર્વસ્વીકૃત એવું કોઇ માધ્યમ હાય તા તે કથા છે.
આવુ જ શાશ્વત સુખ પ્રાપ્ત કરનાર રાગ અને ત્યાગમાં ઝુલી અંતે ત્યાગ માગે પ્રયાણ કરનાર સ્નેહયાગી આ કુમારની કથા જૈન સાહિત્યમાં સુવર્ણ પૃષ્ઠમાં અંકાયેલી છે.
કાળમીંઢ પથ્થરના અસભ્ય થરને ભેદતા અને ઝ ર ણ રૂ ૫ વહેતા નિર્મળ જળ ના પ્રવાહુને કેટકેટલી કઢીન સાધના કરવી પડી હશે. પાષાણના વકઠાર હૈયા વધતા એ શુદ્ધ જળબિંદુએ કેટકેટલીવાર નિરાશ થઈ પાછા હશે ! અંતે એકનિષ્ઠ પ્રયત્નના પ્રતાપે આર્દ્રતાએ ચિરવાંછિત વિજય મેળવ્યો અને આસપાસની વેરાન ભૂમિને લીલીછમ બનાવી દીધી.
વળ્યા
આર્દ્ર કુમારના જન્મ પણ એમાંજ પ્રતિકૂળ સયેાગોમાં થયા હતા. તેનુ હૈયુ શ્રદ્ધા અને પવિત્રતાથી ભીંજાયેલુ હતુ પણ આસપાસ અનાએકતાના કિઠનમાં કિઠન થર પથરાયેલા પડયા હતા. આર્દ્ર કુમારની બળવતી શ્રદ્ધાએ અના ભૂમિમાં પણ રસાતા રેલાવી ભાગ વૈભવની ભૂમિને પોતાના સંસ્કાર મળે વિશ્વ વિખ્યાત મનાવી.
નિમિત્ત તા સામાન્ય હતું. પણ એ નિમિત્તે કુમારના છુપા ભાવે જગાડયા. મહામ`ત્રી અભયકુમારે રાજગૃહીમાંથી માકલેલી એક જિન પ્રતિમા જોતા જ આર્દ્રકુમારના નિર્મળ ચિત્તમાં પૂર્વભવના સંસ્મરણા ઉભરાયા.
આ
જૈન કથા સાહિત્યમાં દષ્ટિપાત કરતા જણાય છે. કે તેમાં અનેક આત્માએએ સમ્યગ્દર્શન, સમ્યગ્ ચારિત્ર્ય અને સમ્યજ્ઞાનની નિર્મળ આરાધના કરી અજન્મા, અને અમર બની ગયા, એમના અનંત સુખ પ્રગટી ગયા. આજ સુધીમાં અનંત આત્માએ આ રીતે સ દુ:ખામાંથી અને સ પાપામાંથી સદા માટે મુક્ત થઈ ગયા એટલુ જ નહિં પણુ એમ! પોતાના નિમિત્તથી સંભવિત સદુઃખ અને સર્વ પાપોમાંથી સ જીવાને પણ મુક્ત કરી દીધા અને શાન્ધત નિર્વાણપદ પામી ગયા.
જુન-૮૯]
પ્રથમ તે। આભૂષણની ઈચ્છાએ અભયકુમારે મેકલેલી પેટી ખેાલી ત્યાં દેદીપ્યમાન જિનપ્રતિમા દષ્ટિ સન્મુખ ખડી થઇ. પ્રથમ તેા અનાર્ય દેશવાસી કુમારે ભારતવર્ષમાં પહેરાતું આ એકાદ જાતનુ’ આભરણ હશે તેમ માનીને વારંવાર ફેરવી જોઇ અંગ પર પહેરવા પ્રયાસ સેવ્યા પણ એમા સફ
૧૨૫