Book Title: Atmanand Prakash Pustak 074 Ank 08
Author(s): Jain Atmanand Sabha Bhavnagar
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

View full book text
Previous | Next

Page 16
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org સંસારભરના સારામાં સારા નિમિત્ત કારણા પણ લગભગ સફળીભૂત થતા નથી. (૮) ક્રિયાનિવૃત્તિ મૈથુન : ઉપર પ્રમાણેના સાતે મૈથુનભાવામાં મસ્ત બનીને એક દિવસે સાક્ષાત્ કે સ્વપ્નમાં મૈથુનધના સેવન કરવું તે ક્રિયાનિવૃત્તિ મૈથુન છે. વ્યવહારનયમાં આઠમુ ક્રિયા મૈથુન ભલે ખરામ મનાયું હશે, પણ નિશ્ચયદૃષ્ટિએ આઠ માના પ્રેરક ઉપરના સાતે મૈથુને આત્માનુ અધઃપતન જ કરાવે છે, કેમકે-આનાથી મૈથુન સજ્ઞા બલવતી બનીને ભવભવાંતરને માટે કુસંસ્કારાની વૃદ્ધિ કરનારા છે. અને જ્યાં સુધી દુખ્ત્યાજ્ય મૈથુન સ`જ્ઞા માટે જોરદાર વ્યૂહ રચના મ ંડાતી નથી ત્યાં સુધી બ્રહ્મચય ધમ` પણ આરાષિત થતા નથી. ગૌતમસ્વામી પૂછે છે કે હું પ્રસે ! આવા પ્રકારના બ્રહ્મચર્ય ધમ શી રીતે પ્રાપ્ત થાય છે ? (૬) સંયમ યતના : સભ્યશ્ચારિત્રના પાલનમાં આત્માને ઉપયેાગવતા રાખવા તેને યતના કહે છે અથવા આત્મામાં સતત જાગૃતિ, જ્ઞાનમાર્ગમાં આત્માની મસ્તી તથા પૌલિક પદાર્થ પ્રત્યે સર્વથા ઉદાસીનતાને ‘યતના' કહે છે. આવી સચમ યતના શાથી પ્રાપ્ત થાય ? (૭) સવરધમ : આવા “ મારા કર્માંની નિર્જરા ક ખ્યાલાત વિના પણ સત્તામાં પડેલા કર્મોની નિજ રા ગમે તેટલી થતી હશે તેા ય આત્માનુ કલ્યાણ થઈ શકે તેમ નથી. કેમ કે અનાદિ કાળથી આત્માના પ્રદેશા ઉપર અનંત ક્રમેf અધાયા છે અને અકામ નિરાએ તેમની નજરા પણ થઈ છે. છતાં એ આત્માનુ સંસારત્વ એછું થયું નથી અને ભવભ્રમણુ મટી નથી, કારણમાં કહેવાયુ છે કે અજ્ઞાનાવસ્થામાં જેટલાં કર્યાં નિરાય છે. તેનાથી કોઇક સમયે લાખો-કરોડોનુણા વધારે નવાં ક્રમે પણ આ ધાયા છે. આવી સ્થિતિમાં આત્માની દશા શી રીતે સુધરે ? ? : Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir માટે દયાના સાગરસમા તીથ કરદેવાએ કહ્યું કે, હું સાધક ! સૌથી પહેલાં તુ સવરધર્મના પાઠ ભણી લેજે. જેથી તારા આશ્રવ માગ મધ થશે, જેથી નિર્જરા તત્ત્વની આરાસર્વથા લાભદાયની મનશે. આજના સંસારની કરૂણતા હાય તા એટલી જ છે કે આપણે સૌ જીવાના ભેદ્ર-પ્રભેદ, તેમનાં શરીરની અવગાહના, ધર્માસ્તિકાય અને અધર્માસ્તિકાય તથા સિદ્ધશિલાની ચર્ચા, શાશ્વતા બિબેાની સખ્યા અને મેરૂપર્યંતની લખાઈ ચાડાઇ માપવામાં જ લાગી ગયા છીએ. પરંતુ આપણા આત્માના કટ્ટર શત્રુ અને મિત્ર જેવા આશ્રવ અને સ`વરને એળખવામાં બહુજ મેાડા પડી ગયા છીએ. માટે જ પાપના દ્વારા બંધ કરવા માટે બાર વ્રત સ્વીકાર કરી શકયા નથી અને ‘જૈનત્વ'ના અનુરાગી પણ થયા નથી. ગૌતમસ્વામીજી ભગવતને પૂછે છે કે • કેવળજ્ઞાની આદિના સાંભળ્યા વિના પણ આવે સવરધમ શી રીતે પ્રાપ્ત થાય છે ?' ૮ થી ૧૨ મતિજ્ઞાન અને શ્રુતજ્ઞાન : : યદ્યપિ સમ્યગ્દર્શન અને સમ્યજ્ઞાનના આવરણ કર્માં લગભગ જુદા છે, તે પણ પરસ્પર એકબીન્તના કાર્યકારણુ ભાવે હાવાથી સાધક માત્ર : (૧) રાગ-દ્વેષ અને કામક્રોધને ઉપશમ કરવાં. (૨) મહુવાસના દિને સંયમિત કરવાં. (૩) માન તથા લેભને મર્યાદિત કરવાં, (૪) સન્માન અને તિરસ્કારનું દમન કરવું. (૫) તથા સ્વાધ્યાય, તપ અને ત્યાગનું પાણ કરવુ. આ પ્રમાણે જીવન બનાવવાથી સમ્યગૂદન શુદ્ધ બનશે. તેમ છતાં મતિજ્ઞાન પણ વિકસિત બનવા પામશે. સાથેાસાથ શ્રતજ્ઞાનમાં પવિત્રતા વધવા પામશે અને જેમ જેમ સમ્યગ્જ્ઞાન વધતુ જશે તેમ તેમ સમ્યગ્દર્શનમાં પણ થૈય આવશે. માત્માનદ પ્રકાશ For Private And Personal Use Only

Loading...

Page Navigation
1 ... 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34