________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
સંસાર કે અગાર ?
ગૌડબ’ગાલના હેલાપટ્ટણ નગરમાં ગોપીચંદ નામના યુવાન અને સુંદર રાજા રાજ કરતા હતા. ગોપીચંદના પિતાના મૃત્યુ વખતે પતિ પ્રત્યેના અઢળક પ્રેમના કારણે રાણી મેનાવતીએ પતિની સાથે મળી જઈ સતી થવા પ્રયત્ન તા કરેલા,
પણ ગોપીચંદ એ વખતે બાળક હતા અને રાજની
સમગ્ર પ્રજાએ આજીજી કરી તેમને તેમ કરતાં અટકાવ્યાં હતાં. મેનાવતીને ભરયુવાન અવસ્થામાં વૈધવ્ય પ્રાપ્ત થયું અને સંસાર પરથી તેનું મન સદા માટે ઉતરી ગયું. સોહામણા સંસાર તેના માટે અંગારરૂપ બની ગયા.
મેનાવતી વૈરાગ્યમય બની ગઇ હતી, તે વખતે ચેાગાનુયાગે જાલંદરનાથ તે નગરમાં જઇ ચઢ્યાં. જંગલમાંથી ઘાસ કાપી ગામમાં લાવી ગાયાને ખવડાવવાના તેના નિત્ય કાર્યક્રમ હતા. ઘાસને ભારા ખભે, પીઠે કે માથે ન રાખતાં પણ યેાગવિદ્યાના બળે માથાથી અદ્ધર રાખતા. ગામથી થોડે દૂર એકાન્ત સ્થળે નાનકડી ઝૂ ંપડી બાંધીને રહે. મેનાવતીના કાને યાગીના ચમત્કારોની વાતા આવી અને રાજમહેલમાંથી એક વખતે રસ્તે
પસાર થતાં જાલ’દરનાથને જોઇ તેનુ ભક્તિમય ચિત્ત પ્રસન્ન થયું. યાગવિદ્યા પ્રત્યે તેનુ મન આકર્ષાયું,
રાજમાતા અને પાછા વિધવા એટલે દિવસના ભાગમાં તે જાલંદરનાથ પાસે જઈ શકાય નહીં, પણ એક વખત અંધારી રાતે દાસીન લઈ તેઓ જાલંદરનાથની ઝૂંપડીમાં જઇ પહોંચ્યાં. એટલી મોડી રાતે સ્ત્રીના માટે ત્યાં આવવું એ શોભે નહિ, એમ કહી જાલંધરનાથે તેને ઠપકો આપ્યા. મેનાવતીએ કહ્યું: ‘તમારી જેવા ચેાગીને પણ સ્ત્રી અને પુરુષ એવા ભેદ હાય છે, તે જાણી મને આશ્ચય થાય છે. મારે તે તમારી શિષ્યા બની
સસાર કે અગાર ?
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
લેખક: મનસુખલાલ તા. મહેતા. ચેગવિદ્યા શીખવી છે અને અમર બનવું છે.’ આમ છતાં જાલદરનાથે નમતું ન આપ્યું અને તે રાતે તે મેનાવતીને ધરાર પાછા કાઢ્યાં.
મેનાવતી તા દરરેાજ રાતે જાલંદરનાથની
ઝૂંપડીએ દાસી સાથે જવા લાગ્યાં. જાલંદરનાથથી ચાર હાથ દૂર બેસી ચાખાથી વધાવે અને ફળે ત્યાં મૂકી આવે. મેનાવતી સામે જાલંદરનાથ ઊંચી આંખ કરી કદી ન જીવે. ઘેાડા દિવસે આ કાર્ય ક્રમ ચાલુ રહ્યા બાદ, એક રાતે મેનાવતી સ્થિરતાપૂર્વક બે હાથ જોડી જાલંદરનાથ સામે બેઠાં હતાં, ત્યાં સામેથી ક્રૂă-ફૂંફાડા મારતા એક મેટા નાગ દોડી આવતા જાયે. જાલંદરનાથે મેનાવતીને કહ્યુંઃ માતા ! આતા જંગલ છે, આ ચાલ્યેા આવતા સાપ દંશ દેશે અને તમારૂં મૃત્યુ થશે, માટે જલ્દી ચાલ્યા જાઓ અને થ્રી અહિં ન આવશે.’
મેનાવતીએ દૃઢતાપૂર્વક કહ્યું: આપના સાન્નિધ્યમાં મરું એવું મારૂ સદ્ભાગ્ય કથાંથી ? દાંપત્ય જીવનમાં એમાંથી કોઈ એક મૃત્યુ પામે, એટલે જે જીવન્ત રહે છે તે પણ મૂએલાં જેવુ જ બની જાય છે, એટલે મને મૃત્યુનો ભય નથી રહ્યો, પણ મૃત્યુ એ મારા નાટે આશીર્વાદરૂપ બની ગયુ છે. હવે તો જીવનમાં એકજ અભિલાષા બાકી છે અને તે આપની પાસેથી યાગવિદ્યા પ્રાપ્ત કરી એવી રીતે સમાધિપૂર્વક મરું, કે ફરી વખત જન્મ ન લેવા પડે. મારે તે! અજર અમર બનવું છે, પછી ત્યાં મેાતના ભય કચાંથી હાય ??
એટલામાં પેલા નાગ મેનાવતીના પગ પાસે જઇ શરીર પર ચડવા લાગ્યા, પણ મેનાવતી એ જરાપણ થડકાટ ન અનુભવ્યા. અલબત્ત, આ નાગ તા મેનાવતીના મનની કસોટી કરવા જાલદરનાથે ઉત્પન્ન કરેલા હતા. જાલંદરનાથે જોયું કે આ કોઇ મહાન વિદુષી નારીરત્ન છે અને યેગ
૧૬૩
For Private And Personal Use Only
