________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
છે, કારણ કે મળમૂત્રાદિ સાત ધાતુથી બનેલું પણ નાક, કાન તથા મેના અંદરને ભાગ શરીર કર્મ પરત્વે કપેલી જાતિથી પવિત્ર ધોવા નથી માટે તે દેહશુદ્ધિ કહેવાય છે. બની શકતું નથી. પુદ્ગલાનંદી જડાસકત પાણિ આદિ થાવરકાયની પવિત્રતાની હિદષ્ટિ માનવા કમ પરત્વે કરિપત ઊંચ સિદ્ધિમાં એક બીજું પણ કારણ જાણવા નીચ જાતિને આશ્રયીને જે માનવ દેહમાં મળે છે. પ્રભુપૂજા આદિ પવિત્ર ધાર્મિક પવિત્રાપવિત્રપણાને ભેદ જેતે હોય તે તે કાર્યોમાં પાણી, અગ્નિ, વનપતિ તથા માટી ભૂલે છે. સંસારમાં મનુષ્ય ગતિને આશ્રયીને આદિને ઉપગ કરવામાં આવે છે. પુષ્પએક માનવ જાતિ જ અનાદિથી નિર્માણ જળ-ચંદન આદિથી પ્રભુની અંગપૂજા કરાય થયેલી છે તેમાં કોઈપણ કાળે પરિવર્તન છે. ધૂપ-દીપમાં અગ્નિ વપરાય છે, તાત્પર્ય થયું નથી તેમજ થવાનું પણ નથી અર્થાત કે પ્રભુની અષ્ટપ્રકારી પૂજામાં સચેતન તથા અનાદિ કાળથી જ માનવ દેહ મળ મૂત્રાદિ અચેતન થાવરકાયની દેહ વપરાય છે. તેથી સાત ધાતુથી બનતો આવે છે અને બનશે થાવરકાયના દેહમાં અપવિત્રતા હઈ શકતી તેથી માનવ જાતિમાં ફેરફાર થવાને નથી; નથી; ત્રસકાયના દેહના સંસગ સિવાય પરંતુ કલ્પિત બ્રાહ્મણ આદિ ઊંચ-નીચ નિરંતર પવિત્ર જ રહી શકે છે. જાતિમાં કાળક્રમે કરીને પરિવર્તન થતું બહિરાત્મદશા ભોગવતા પુદ્ગલાનંદી આવ્યું છે. અને થશે. અત્યારે મનુષ્યના જીવો ઉપર બતાવ્યા પ્રમાણે જ વસ્તુઓમાં ભિન્નભિન્ન જેટલી જાતિઓ જણાય છે તેને પવિત્રાપવિતપણું માને છે. તેમાં પણ વ્યવ વિચાર કરીએ તે, સંખ્યાતા કાળ પહેલાં હારથી રૂઢ થયેલી પવિત્રા પવિત્રતાને પ્રધાનતા જેની દષ્ટિએ બધાયના વડવા યુગલિયા હતા આપે છે પણ બુદ્ધિપૂર્વક ઉચિતાનુચિતપણાને અને તે એક માનવ જાતિથી જ એાળખાતા વિચાર કરતા નથી તેથી વ્યવહારિક પવિત્રાહતા. ત્યાર પછી કાળક્રમે કરીને એક જ પવિત્રપણાને પોતે સાચો બોધ કરી શકતા માનવ જાતિ કપિત અનેક જાતિઓમાં નથી અને વિષયાસક્તિના દબાણથી અપ બદલાતી આવી છે અને બદલાશે. અત્યારે વિતને પણ પવિત્ર માની બનાવટી આનંદ જે આર્ય દેખાય છે, સેંકડો વર્ષ પહેલાં તથા સુખમાં મગ્ન રહે છે, ત્યારે અંતરાત્માતેમના વડવાઓ અનાર્યા હતા અને જે દશામાં વિચરતા મહાપુરુષો તાવિક દષ્ટિથી અનાર્ય દેખાય છે તેમના વડવા આર્યા હતા. જેનાર હોવાથી આત્માને જ પવિત્ર માની આવી માનવીઓની કલ્પિત તથા અનિયમિત તેને અપવિત્રતાથી બચાવવાને માટે જડાત્મક જાતિથી માનવ દેહમાં પવિત્રાપવિત્રપણાની વસ્તુઓના સંસર્ગથી મુક્ત હોય છે, અર્થાત્ કલ્પના કરવી વ્યર્થ છે, કારણ કે ગમે તે અપવિત્ર પૌદૂગલિક વસ્તુઓનો ત્યાગ કરીને કાળે, ગમે તેવી જાતિમાં માનવ દેહ તે વિષય-કષાયથી આત્માને અભડાવી અપવિત્ર અપવિત્ર જ રહેવાને. પાણી આદિથી જે બનાવતા નથી અને આત્માની તાત્વિક માનવ દેહની પવિત્રતા માની ગઈ છે તે પવિત્રતા પ્રગટ કરવા પર સ્વરૂપથી નિવૃત્ત મળમૂત્રાદિથી બહારથી ખરડાયેલા શરીરને થઈને આત્મસ્વરૂપમાં રમણતા કરે છે. આત્મા ધોઈ નાંખવાથી દેહમાં મળાદિ રહેવા છતાં સ્વરૂપથી તે ત્રણે કાળમાં પવિત્ર જ છે; પણ ક્ષણિક શુદ્ધિ વ્યવહારથી જ છે અને તે પણ પુદ્ગલસ્વરૂપ કર્મના સંસર્ગને લઈને
१७०
આત્માનંદ પ્રકાશ
For Private And Personal Use Only
