________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
દર્શનની ચર્ચા કરતી વખતે આજ સૂત્ર નયચક્રવૃત્તિમાં ઉષ્કૃત કરેલું છે. શ્રા ઉપરથી પત’જલિ સાંખ્યમતાનુમાયી હોય એવુ અનુમાન કરી શકાય છે.
ઉપરની હકીકતા ધ્યાનમાં લેતાં સ્પષ્ટ થાય છે કે મા. મલવાદી એક મહાન તાર્કિકશિરામણિ થઈ ગયા છે. અનુ માર્થાન સાાિઃ (તાર્કિકા મલવાદીથી ઉતરતા છે) એમ જે હેમચંદ્રાચાર્યે કહ્યુ છે તે ખરેખર
યથા છે.
હવે આ. મલ્લવાદીના જીવનની ટૂંક હકીકતની
નોંધ લઇએ, તેમનેા જન્મ સૌરાષ્ટ્રમાં વલભી (વળા)માં થયા હતા, અને આ. જિનાનંદ કે જે સંસારીપણામાં તેમના મામા થતા હતા તેમની પાસે તેમણે દીક્ષા લીધી હતી. તેમની પ્રતિભા અદ્રિતીય હતી અને તેએ એક પ્રખર વાદપટુ વાદી હતા. ભરૂચમાં વાદવિવાદમાં તેમણે બૌદ્ધ આચાય મુદ્દાન ને હરાવ્યા હતા. તે શ્વેતાંબર સંપ્રદાયના હતા અને ક્ષમાશ્રમજી પદવીથી વિભૂષિત હતા. તેમણે વાદવિવાદમાં પુષ્કળ પ્રતિસ્પર્ધી ઓને હરાવ્યા હતા.
આ. મલ્લવાદીએ શ્રુતદેવતાને આરાધીને દ્રાક્ષાર નયચક્ર' ગ્રંથની રચના કરી હતી તેવી કિંવદંતી છે. નયચક્રનુ` અધ્યન કરનારા વાદીઓમાં ચક્રવતી અને અને સત્ય ધંતુ જૈન ધર્મનું પ્રભુત્વ સાચવી રાખે તેવા હેતુથી તેમણે આ ગ્રંથ રચ્યા હતા,
4x
દિવાકર ન્યાયાવતાર અને સમતિતક' રચ્યા તે પહેલાંના સમયમાં) વ્યસનથ નામને નાનેા સ્મે આકર ગ્રંથ પ્રચલિત હતા અને સાતસા નયાનું નિર્ પશુ તેમાં કરવામાં આવેલ હતુ. આ ગ્રંથ અત્યારે ઉપલબ્ધ નથી, પશુ ા, મહલવાદીએ તેના ષષ્ણેા ઉપયેગ ક્રી હરશે. આ ગ્રંથ વિસ્તૃત હેાવાથી સક્ષેપરુચિ અધ્યેમાટે તેમણે વિષયને બાર નયેામાં સમાવી ઢાર્ાર્
તા
નચÇની રચના કરી છે.
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
આ. મલ્લવાદીએ કુમારેિલ, પ્રભાકર કે ઈશ્વરકૃષ્ણના
ઉલ્લેખો કાઇ સ્થાને ક્યાં નથી. એટલે તે આ બધાની પહેલાં અને દિનાગની પછીના સમયમાં થયા હે।વા જોઇએ, પ્રભાવક ચરિત્ર'માં આપેલા એક ઉલ્લેખ ઉપરથી ‘તેમણે વીર સંવત ૮૮૪ ( ઈ.સ. ૩૫૮ )માં ખુદ્દાનંદ ઉપર વિજય મેળવ્યેા હતે.' તેમ જણુાય છે. વળી નયચક્રમાં આગમામાંથી જે અવતરણા ઉષ્કૃત કરેલાં છે, તેમાંના કેટલાકના પા) વીર સંવત ૯૮૦ (ઇ. સ. ૪૫૪ )માં વલભીમાં જે પાઠ આ. દેવગણુિએ નિીત કર્યો છે તેનાથી ભિન્ન છે. એટલે આ પાઠેના આ. દેવઘ્ધિગણુિની પહેલાં ચાલતી હૈાય તેવી ક્રાઇ વાચનાના હાવા જોઇએ. અને ભા. મહલવાદી તથા વૃત્તિકાર આ. સિંહસૂરિ આ. દેવગિણિ પહેલાં અથવા તેમની વાચના પ્રમાણભૂત ગણુાવા માંડી અને અન્ય વાચનાએ અધ પડી તે પહેલાંના સમષમાં થઈ ગયા હેાવા જોઇએ. આ ઉપરથી પ્રભાવક ચરિત્રકાર મલવાદીને જે સમય
એમ જણાય છે કે ઘણા પ્રાચીન ક્રાળમાં (સિદ્ધસેન સૂચવે છે તે અમને સ્વીકાય જણાય છે.
HOE
ખાસ વિજ્ઞસિ
આ સભાના જ્ઞાનખાતામાં સારી એવી તૂટ છે. આ માટે દાન આપવા ઉદાર દાતાઓને વિન`તિ કરવામાં આવે છે.
卐
For Private And Personal Use Only
મામાના પ્રયા
