________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
આત્માઓની કેવી વિચિત્ર અને ગહન દશા માના આ બાળક અઠ્ઠમ તપના સંસ્કારો થઈને આ તરફથી અપાતા અત્યંત ત્રાસની વાત બાળક તેના છે. તે સંસ્કાર પણ તાજાજ છે. એવામાં પર્યુષણ પર્વના મિત્રને કરે છે. મિત્ર પણ સન્મિત્ર હોવાથી તેને સાચી દિવસો નજીક આવ્યા છે. સહકઈ ઘરમાં અઠ્ઠમ તપ સલાહ આપે છે કે તારી મા તને અાટલે ત્રાસ આપે કરવાની વાત કરે છે. આ નાનું બાળક તે સાંભળે છે. છે તેનું કારણ એ છે કે તેં ગત જન્મમાં કંઈપણ તપની તેથી તેને જાતિ સ્મરણ જ્ઞાન થાય છે અને શાનથી આરાધના નથી કરી માટે આમ થાય છે માટે તે કાઈ. તેના પૂર્વ ભવને, તે પ્રત્યક્ષ જુએ છે અને પોતે તપશ્ચર્યા કરી તારા કર્મોને શુદ્ધ કર ! મિત્રો આવા હાવા આમ તપ કરવાની ભાવનાથી સુઈ ગયેલા અને જોઈએ. પછી નાગકેતુએ પણ પિતાના મિત્રની વાત સાવકી માએ ઝુંપડી સળગાવી દીધી હતી. અને સાંભળી, માતાના અપાતા દુઃખે તરફ નજર ન કરતા તે મૃત્યુ પામ્યો. અને ભાવનાના પ્રભાવે અહીંયા તેને
તથા અને થિરતા તપઠારા પોતાના કર્મોનો ક્ષય જન્મ થયેલ છે, એ વાતનું તેને સ્મરણ થયું. કરવા લાગ્યા અને આત્માને પવિત્ર બનાવવા લાગ્યા. આવી શભ ભાવનાથી તેને આવું સારૂ ફળ પ્રાપ્ત એક વખત તેમને મનમાં એવો ભાવ પેદા થયો કે થયું છે તે અઠ્ઠમ તપ કરતાં તેને કે લાભ આવતા પર્યુષણ પર્વમાં જરૂર હું અમને તપ કરીશ. થાય? આ વિચારથી આ નાનું બાળક પિતાની માતાનું આવી ઉત્તમ ભાવનાને ભાવતા તે સુવામાટે પિતાની ત્રણ દિવસ સુધી સ્તનપાન કરતું નથી. આથી કુલ પાસની ઝુંપડીમાં ગયા ને એ જ વિચારમાં તે સુઈ ગયા. જેવું કોમળ બાળક કરમાઈ બેશુદ્ધ થઈ જાય છે. કુટુંએની અપરમાતાને દુષ્ટ બુદ્ધિ સુજી કે હંમેશનું કાસળ બીઓ બાળક મૃત્યુ પામ્યું છે એમ માનીને તેને જમીનમાં કાઢવા આ બાળકને મારી નાખવો. એમ વિચારી ધાસની દાટી દે છે, એકના એક બાળકના મૃત્યુના આવાતથી ઝુંપડીમાં સળગતે દેવતા મૂકી દીધા ને ઝૂંપડી સળગ- પિતા મૃત્યુ પામે છે. રાજાના સેવકે અને રાજા અપુત્રિમ તાની સાથે જ બાળક પણ અમ તપની ભાવના ભાવતાં બનેલા બાપનું ધન લેવા ઘેર આવે છે. ત્યાં નાગકેતુના ભાવતાં મૃત્યુ પામ્યો.
તપના પ્રભાવથી પાતાલવાસી ધરણેન્દ્રદેવનું. આસન કરે કોઈપણ પ્રકારના કષાયેના આપણે જ્યારે ગુલામ છે ધરણેન્દ્ર જ્ઞાનથી જુએ છે, નાગકેતુના સ્થળે આવે બની જઈએ છીએ ત્યારે આપણે સહુકાઈ હિતાહિતનું છે. અને દાટેલા બાળકને બહાર કાઢીને તેના પર અભિછાંટણ ભાન ભૂલી જઈએ છીએ. બીજાનું ખરાબ કરનાર વ્યક્તિ નાંખી સજીવન કરે છે અને તેણે કરેલા અઠ્ઠમ તપની પિતે ખુશ થાય છે કે મેં કેવું તેનું ખરાબ કર્યું? પણ સ્તુતિ કરે છે. પછી રાજાને કહે છે કે, “કે રાજન ! તે વિવેકના અભાવથી ભૂલી જાય છે કે ખરેખર એમાં આ આત્મા તે મહાન છે અને ભવિષ્યમાં તારી ઉપર પિતાનું જ અહિત રહેલું છે. જેનું આપણે. ખરાબ મહાન ઉપકાર કરનારો થશે. ” એવું કહી ધરોદ્ધવ કરીએ છીએ તે વ્યક્તિના મનને ભાવ જો શુદ્ધ હશે તે ચાલ્યા જાય છે.' તે પિતાનું કામ કરી જશે. અને ખરાબ કરનાર વ્યક્તિ - એકવાર રાજા ઉપર કાપાએલા એક વ્યંતર દેવે એ પાપથી ભારે થાય છે પણ એ વિચાર તેને કેવી રીતે આવે ? રાજાની નગરીને નાશ કરવા નરાર જેવડી મોટી શિલા - જ્યારે અઠ્ઠમ તપની ભાવના ભાવ સુતેલા બાળક ફેકે છે. તે વખતે નાગકેતુ ઉંચા જિનમંદિર પર ચઢી ભલે અઠ્ઠમ તપ કર્યો નથી પણ તપની શુદ્ધ ભાવનાના હાથ ઉંચો કરી તપના પ્રભાવે તે રોકી રાખે છે. છેવટે પ્રભાવમાત્રથી કરીને તેને જૈનકુળમાં એક શ્રેષ્ઠીને ત્યાં તેના તપના બળ આગળ યંતર દેવ શિલા સંહરી લે જન્મ થયો. તપની ભાવનાથી જ ફક્ત માનવી કેવું છે. આ રીતે નાગકેતુએ સમગ્ર નગરીને પુણ્ય ઉપાર્જન કરે છે ! તે આ દૃષ્ટાંત દ્વારા સમજાવે એકવાર નાગકેતુ, પૂજા કરતા હતા, તે વખતે પૂષમાંથી છે કે તપ કરીએ તે કેવો લાભ થાય !
સપે તેને કંસ દો. તે સમભાવ પૂર્વક જરાપણુ અક
કમની નિર્જરા
૨૧
For Private And Personal Use Only